آزادسازی معادن کاغذی از دست دلالان

رضا تربتی، معاون امور بازرگانی شرکت توسعه آهن و فولاد گل‌گهر درباره مکانیزم بازار، ضمن اشاره به این مطلب که در مکانیزم بازار عرضه و تقاضا تعیین‌کننده قیمت است گفت: بسیاری از شرکت‌های فولادی برای رقابت در تهیه آهن اسفنجی به بورس کالا می‌آیند این در حالی است که اکنون از حاشیه سودی که قبلا منتفع می‌شدند چشم‌پوشی کرده و این امر به نفع اسفنجی‌ها در راستای حذف بحث دلال‌بازی در بازار اسفنجی با کمرنگ شدن این بحث به دلیل عرضه در بورس کالا همراه شد.

وی با اشاره به این مطلب که در گذشته اقبالی نسبت به خرید آهن اسفنجی در بازار از سوی فولادی‌ها نشان داده نمی‌شد گفت: کارخانه‌های القایی در آن مقطع تمایل داشتند از قراضه استفاده کنند، زیرا در آن برهه از زمان، قیمت قراضه با اسفنجی تفاوت چندانی نداشت؛ اگرچه مصرف آهن‌اسفنجی برای آنها از مزایایی نظیر در دسترس بودن و ظرفیت تولید بالا برخوردار است.

معاون امور بازرگانی شرکت توسعه آهن و فولاد گل‌گهر ادامه داد: در شرایط کنونی با توجه به رشد تولید کارخانه‌های القایی تا سقف ظرفیت ۹میلیون تن، به نظر می‌رسد استقبال از آهن‌اسفنجی در مقایسه با گذشته رو به افزایش باشد.

تربتی با اشاره به این مطلب که در حال حاضر آمارها نشان می‌دهد که تولید شمش و اسفنجی تقریبا از نرخ برابری برخوردار است، یادآور شد: پارسال معادل ۸۰۰هزار تن صادرات انجام شد و مابقی آن در کشور مورد مصرف قرار گرفت. اگر همین روال ادامه پیدا کند اسفنجی با استقبال مطلوبی در تقاضا مواجه خواهد شد مگر اینکه در صنعت فولاد شاهد رکودی باشیم که در این صورت همه بخش‌ها را تحت تاثیر خود قرار می‌دهد.

معاون بازرگانی شرکت توسعه آهن و فولاد گل‌گهر ادامه داد: قطعا شیوه‌نامه‌ای که از سوی وزارت صمت ابلاغ ‌شده، جذب مشتریان و تمایل بیشتر فروشندگان به عرضه در بورس کالا را به تحقق می‌رساند.

وی تاکید کرد: اگر همه زنجیره به‌صورت هماهنگ و همزمان وارد بورس می‌شدند وضعیت بهتری پیش رو بود.

 این در حالی است که با فرض اینکه اگر در تیرماه عرضه‌ای صورت گیرد به دلیل مبهم بودن تغییرات پیش رو و عدم اطلاع از میانگین قیمت سه ماهه، با ریسک بزرگ مواجه خواهیم شد.

وی ادامه داد: به‌طور مثال در تیرماه اگر قیمت عرضه معادل ۸۵۰۰ باشد و بعدا با احتساب میانگین سه ماه که به‌طور رسمی اعلام می‌شود، در صورت بالاتر بودن نرخ میانگین رسمی و لحاظ کردن قیمت گندله مصرفی بر پایه محاسبات کدالی، در این صورت ضرر خواهیم کرد. تربتی تاکید کرد به همین دلیل است که گندله نیز باید از طریق بورس کالا به مصرف‌کنندگان عرضه شود.

تربتی یادآور شد: البته در سال ۱۴۰۰ طبق روال سال گذشته تابع سیاست‌ها و تصمیمات وزارت صمت خواهیم بود به‌طوری‌که در سال‌های گذشته ضرایب قیمتی برای هر یک از محصولات زنجیره ارزش و علاوه بر آن سهمیه‌بندی نیز ابلاغ می‌شد و براساس آن توزیع محصول بین مصرف‌کنندگان یعنی کارخانه‌های فولادی بزرگ و کوچک صورت می‌گرفت که امسال نیز همین رویه را در پیش خواهیم گرفت.

وی تاکید کرد: اینکه وزارت صمت به این نتیجه رسیده که کشف قیمت به کمک خود بازار و از طریق بورس کالا محقق شود به نظر اقدام خوبی است، اما بازهم مورد تاکید است که این مطلوبیت به‌شرط عرضه گندله و کنسانتره در بورس و قیمت‌گذاری از این طریق دوچندان می‌شود، چراکه از این مسیر دیگر دغدغه‌ای بابت نوسانات قیمت وجود ندارد.

تربتی با اشاره به این مطلب که با فرض اینکه اگر ارزش صادراتی شمش فولاد خوزستان با توجه به اتفاقات بازار چین به ۸۰۰-۷۰۰ دلار برسد گفت: در این صورت به‌طورقطع میانگین ۶ ماهه شمش فولاد خوزستان بالا خواهد رفت که این مساله به زیان عرضه‌کنندگان اسفنجی در بورس کالا می‌شود، زیرا تمام گندله مصرفی را با نرخ کدالی وابسته به شمش فولاد خوزستان خریداری می‌کنند.

وی درباره انجام مناقصه و مزایده‌هایی که در زمینه فروش محصولات بخش معدنی زنجیره ارزش انجام می‌شود تصریح کرد: اساس مناقصات برهم زدن تعادل زنجیره را در پی دارد. در همین رابطه ایمیدرو که اصلی‌ترین عرضه‌کننده سنگ‌آهن دانه‌بندی است با قیمت بالای ۱۰ تا ۱۲درصد در مزایده‌ها محصول را به فروش می‌رساند.

این اقدام سبب شد تا تولیدکنندگان کنسانتره وارد زیان شوند و علاوه بر آن کل زنجیره ارزش فولاد را تحت تاثیر قرارداد.

وی بر این باور است که ایمیدرو با اقدامی که درگذشته انجام داد، از ضرایب اعلامی از سوی وزارتخانه تخطی کرد. این در حالی است که همه معاملات باید به‌صورت یکسان و عادلانه باشد. این درست نیست که مواد اولیه به‌صورت مزایده به فروش برسد و مابقی حلقه‌ها با ضرایب قیمتی و به شکل دستوری فروش داشته باشند.

وی یادآور شد: با این ‌حال تصمیم امسال وزارت صمت عادلانه و منطقی است و امیدواریم مورد استقبال همگان قرار گیرد و تمامی محصولات تولیدی در زنجیره ارزش فولاد در بورس کالا عرضه شود.

وی با اشاره به این مطلب که صادرات آهن‌اسفنجی بخش بسیار کوچکی از تولید شرکت توسعه آهن و فولاد گل‌گهر را تشکیل می‌دهد تصریح کرد: بیشترین میزان اقدام به صادرات از سوی این شرکت برای تامین ارز موردنیاز برای واحد فولادسازی صورت می‌گیرد. این در حالی است که اولویت شرکت از ابتدا بر تامین نیاز واحدهای فولادی داخل استوار است. وی یادآور شد: پارسال تناژ محدودی را با مجوز و تایید وزارت صمت صادر کردیم. این در حالی است که اگر دولت ارز موردنیاز را تامین کند چندان تمایلی به انجام صادرات نداریم و به‌طور قطع استقبالی از صادرات نخواهیم کرد.

معاون امور بازرگانی شرکت توسعه آهن و فولاد گل‌گهر درباره رونق‌بخش معدن با ورود محصولات زنجیره ارزش به بورس کالا به خبرنگار «دنیای‌اقتصاد» گفت: اینکه ارزش واقعی محصول نهایی فولادی در این روش پیدا می‌شود، در صورتی ‌که این محصول به شکل کالای بورسی نگاه نشود و آن را درگیر سفته‌بازی نکنند به جلوگیری از افزایش بی‌رویه قیمت شمش کمک می‌کند.

وی به سیاست اخیر بورس مبنی بر نگاه به قیمت جهانی برای جلوگیری از دچار شدن کالا به سرنوشت نرخ مسکن و سایر کالاها اظهار کرد: اگر با این سیاست پیش نمی‌رفت شمش به سرنوشت مسکن دچار می‌شد اما اکنون ‌که تابعی از قیمت‌های جهانی است دیگر تولیدکنندگان به دنبال کاهش قیمت تمام‌شده و رقابت واقعی در عرضه جهانی خواهند بود.

معاون امور بازرگانی شرکت توسعه‌آهن و فولاد گل‌گهر به ایراد اساسی در بخش معدن و عدم جذب سرمایه‌ها به این بخش اشاره و تصریح کرد: از مجموع ۳۵۰ معدن بزرگ و فعال کشور که ارزش سرمایه‌گذاری و استخراج دارند برای تامین سنگ‌آهن مورد نیاز کشور حدود ۳۰۰ عدد از آنها با دست ‌به ‌دست شدن پروانه‌ها مواجهند و اگر دولت با عزم جدی تعیین تکلیف و اعلام کند که ظرف مهلت ۶ ماه فرصت عملیاتی کردن آنها را دارید، در غیر این صورت طی اقدامی آن معادن را از ‌به‌دست دلالان خارج کند، به‌طور قطع کمک بسیار مطلوبی به ورود سرمایه‌ها به بخش معدن خواهد کرد.

وی گفت: سرمایه‌گذاری در بخش‌های مختلف زنجیره مثل گندله‌سازی، به دلیل نداشتن ماده اولیه این بخش از زنجیره را دچار مشکل می‌کند. در اسفنجی نیز همین شرایط وجود دارد.

وی راه‌حل این معضل را توجه بیشتر و سرمایه‌گذاری در پهنه‌های اکتشافی جدید دانست و خاطرنشان کرد: ایمیدرو در این زمینه وارد عمل شده که امیدواریم به‌زودی به نتیجه برسد و مواد اولیه را در اختیار کارخانه‌های بزرگ به‌عنوان پشتوانه تامین ماده اولیه قرار دهد. تربتی راه‌حل دیگر را منوط به آزادسازی معادنی دانست که به‌صورت کاغذی و غیرواقعی در حال دست ‌به ‌دست شدن هستند. وی گفت: اگر ایمیدرو این اقدام را صورت دهد و دلال‌بازی را با ابلاغیه‌ای متوقف سازد، قدم بزرگ دیگری در جذب سرمایه به بخش معدن برداشته است.