مدیرعامل شرکت کشت‌وصنعت اشراق اعلام کرد
برنامه‌ریزی برای افزایش امنیت غذایی
امنیت‌غذایی به دسترسی همه افراد جامعه، در تمام دوره‌های عمر به غذای کافی و سالم برای داشتن زندگی سالم و فعال گفته میشود و درآمد خانوار از عوامل مهم در تامین آن است. عامل مهم دیگر در تامین امنیت غذایی جامعه، ذائقه و دانش تغذیه‌ای خانواده‌ها در نحوه تخصیص بودجه برای تهیه بهترین نوع غذای در دسترس و چگونگی تقسیم غذا در خانواده است. امنیت‌غذایی زمانی تامین میشود که سرانه سبد غذایی خانواده به‌صورت صحیح انتخاب و تهیه و برای افراد خانواده به‌طور کافی و صحیح طبخ شود تا عناصر و مواد غذایی سالم و صحیح به سلول‌ها و اندام‌های بدن برسد. برای تامین امنیت‌غذایی در یک کشور و نظام اجتماعی باید سازمان‌ها و نهادها با هم همکاری داشته باشند و با هماهنگی سازمان متولی امنیت‌غذایی، در تولید یا واردات مواد و محصولات غذایی، آموزش، تبلیغ و آگاهی‌دادن به جامعه و سیاستگذاری‌های کلان اقتصادی نقش ایفا کنند.
شرکت کشت‌وصنعت اشراق یکی از شرکت‌های مهم در بخش امنیت‌غذایی است. مدیرعامل این شرکت گفت: مجتمع کشت‌وصنعت اشراق درحال‌حاضر دارای چهار واحد شامل دامداری فخرآباد با ظرفیت ۲هزار رأس (هزار رأس مولد) و ۱۲هزار تن تولید سالانه شیر، واحد تقی‌آباد با ظرفیت هزار رأس مولد، واحد سعدآباد با ظرفیت ۳هزار رأس دام پرواری و ظرفیت تولید ۷۲۰تن تولید گوشت قرمز در سال و واحد خوراک‌سازی با ظرفیت تولید روزانه ۶۰تن و سالانه ۲۲هزار تن خوراک آماده دام و همچنین واحد کشاورزی با ۴۵۰هکتار اراضی کشاورزی در زمینه تولید محصولات زراعی و واحد باغبانی شامل ۲۰۰هکتار باغ پسته و تولید ۲تن در هکتار پسته ارگانیک باغی است.
ایوب لکی ادامه داد: شرکت کشت‌وصنعت اشراق یک کشت‌وصنعت با دو واحد مجزای کشاورزی و دامپروری است. درحال‌حاضر این شرکت دارای پنج واحد مستقل شامل واحد فخرآباد فعال در زمینه پرورش گاو شیری، واحد تقی‌آباد فعال در زمینه پرورش گاو شیری، واحد سعدآباد فعال در زمینه پرورش گوساله پرواری، کارخانه خوراک دام و واحد کشاورزی است.
وی با اشاره به بخش کشاورزی این مجموعه گفت: کل واحد کشاورزی به مساحت ۴۵۰هکتار در منطقه ورامین پراکنده است که سال‌های قبل در آن جو و یونجه کاشته می‌شد، ولی با توجه به بحران آب، خشکسالی و شوری منطقه دنبال محصولی بودیم که هم نسبت به خشکی و شوری مقاوم باشد و هم بتواند ارزش‌افزوده مناسبی برای مجموعه ایجاد کند. بعد از تحقیق و بررسی‌های گسترده به درخت پسته رسیدیم و درحال‌حاضر ۲۰۰هکتار باغ پسته داریم. درخت‌های این باغ عموما بین یک تا چهارساله هستند و ازآنجاکه معمولا درخت پسته از سال هفتم محصول می‌دهد، پیش‌بینی شده که در سال‌های آینده حدود ۳۰۰ تا ۵۰۰ تن پسته از آن باغ برداشت شود.
لکی تشریح کرد: سعی کردیم از این فضای ۲۰۰هکتاری بیشترین استفاده را ببریم. به همین منظور حدفاصل چهارم‌تری بین درختان پسته را جو کاشتیم که حاصل این کشت، برداشت بیش از ۴تن جو از هر هکتار بود که بخش قابل‌توجهی از نیاز دامداری را تامین می‌کند. در سال‌های اخیر برای افزایش بهره‌وری استفاده از آب و ایجاد ارزش‌افزوده از قصیل جو نیز استفاده کرده و بخشی از نیاز علوفه دامداری را تامین می‌کنیم. با توجه به اهمیت حیاتی تامین علوفه در جیره دام این شرکت اقدام به کشت یونجه در وسعت نزدیک به ۱۰۰هکتار کرده‌ایم که در سال ۱۲۰۰تن یونجه برداشت میشود. این مقدار بیش از ۵۰درصد نیاز یونجه واحدهای دامداری را تامین می‌کند.
وی به تامین نیازهای استراتژیک‌تر کشور اشاره کرد و افزود: در این واحد ۴۵۰هکتاری، اقدام به کاشت آزمایشی ۲۰هکتار کلزا با همکاری جهاد کشاورزی کردیم تا بتوانیم با کمک کارشناسان جهاد کشاورزی الگوی مناسبی برای ترویج کشاورزان منطقه جهت کاشت دانه‌های روغنی داشته باشیم. با توجه به خشکسالی‌های پیاپی و لزوم توجه به مساله آب، این شرکت اقدام به مطالعه و استفاده از فناوری‌های جدید در زمینه افزایش بهره‌وری آب کرده و درحال‌حاضر بخش اعظم زمین‌های کشاورزی و باغ پسته تحت پوشش آبیاری نوین است.
مدیرعامل شرکت کشت‌وصنعت اشراق، با بیان این مطلب که نیروی انسانی یکی از بزرگ‌ترین سرمایه‌های شرکت است که سهامدار سرمایه عظیم خود را در اختیار آنها قرار می‌دهد، گفت: امروزه با در نظر گرفتن نوسانات قیمت‌ها و کاهش حاشیه سود دامداری اهمیت محاسبات مالی دوچندان شده است. به‌عبارت دیگر دامپروری بدون حساب‌وکتاب و محاسبه بازدهی معنا ندارد. بنابراین ضرورت دارد استادان دانشگاه‌ها در زمینه آموزش‌های مالی و مدیریت منابع انسانی به مهندسان دامپروری راهکارهای لازم را ارائه دهند.
وی تصریح کرد: بیش از ۱۵۰نفر به‌طور مستقیم در این شرکت مشغول به فعالیت هستند. یکی از اهداف بنده آموزش کارکنان شرکت در سطوح مختلف است و به‌طور مرتب در ماه کلاس‌های آموزشی برگزار میشود.
لکی در ادامه به واحدهای مختلف شرکت کشت‌وصنعت اشراق اشاره کرد و افزود: واحد دامپروری مجموعه اشراق، شامل واحد فخرآباد، تقی‌آباد و سعدآباد است که واحد فخرآباد با ظرفیت یک‌هزار رأس گاو مولد و ۲هزار رأس کل جمعیت گله دام اولین واحد دامداری مجموعه است. در این واحد، روزانه ۴۵تن و سالانه بالغ بر ۱۲هزار تن شیر باکیفیت تولید و برای فرآوری به شرکت‌های لبنی ارسال میشود. بخشی از شیر تولیدی به کارخانه رابتا که یکی از مجموعه‌های هلدینگ کشاورزی کوثر است، ارسال میشود. همچنین در واحد فخرآباد، سالانه بیش از ۸۰۰رأس گوساله متولد میشود که ماده‌ها جایگزین گله شده و نرها در زنجیره تامین تولیدات دامی وارد حلقه پرواربندی در واحد سعدآباد میشوند.
وی اضافه کرد: در واحد فخرآباد، همه گله از نژاد هلشتاین خالص است و این مجموعه گاوداری واحدهای تغذیه، بهداشت و... را دارد.
مدیرعامل شرکت کشت‌وصنعت اشراق با اشاره به اینکه واحد تقی‌آباد جزو واحدهای تازه‌تاسیس و تغییر کاربری‌‌شده از مرغداری به دامداری این مجموعه است، گفت: ظرفیت این واحد هزار رأس مولد و ۲هزار رأس کل گله است که درحال‌حاضر ۹۰۰رأس دام دارد و اهداف تعریف‌شده برای این واحد تکمیل ظرفیت آن به هزار رأس مولد طی دو سال آتی است.
لکی با بیان به مطلب که کشور نیازمند سالانه به حدود ۹۵۰هزار تن گوشت قرمز است، درحالی‌که با کمبود حدود ۲۰۰هزار تن در سال مواجه است و با در نظر گرفتن سهم ۶۰ درصدی گاو در تولید گوشت قرمز در کشور ضرورت دارد به‌منظور خودکفایی در تولید این محصول استراتژیک و جلوگیری از خروج مبالغ قابل‌توجهی ارز از کشور تمهیدات لازم اندیشیده شود.
لکی متذکر شد: یکی از سیاست‌های سازمان اقتصادی کوثر و شرکت اشراق، برنامه‌ریزی جهت تولید گوشت است. به همین منظور پس از بررسی و مطالعات انجام‌شده به این نتیجه رسیدیم که از گاوهای دومنظوره استفاده کنیم. گاو دومنظوره سمینتال نقاط ضعف هلشتاین را ندارد، شیر باکیفیت و با چربی بیشتر و باروری راحت‌تر و طول عمر اقتصادی بیشتری دارد و مهم‌ترین مزیت آن افزایش وزن مناسب و ضریب تبدیل بالاتر خوراک به گوشت و درصد لاشه است. بنابراین طی برنامه‌ریزی انجام‌شده در واحد تقی‌آباد اختصاصا گاو دومنظوره پرورش داده خواهد شد. سال قبل قصد داشتیم نژاد خالص سمینتال و تلیسه آبستن را از آلمان وارد کنیم، ولی متاسفانه به مشکل نوسانات ارزی برخورد کردیم که برای مجموعه توجیه اقتصادی نداشت. بنابراین به‌دنبال راهکار جدیدی بودیم تا اینکه با یک شرکت دانش‌بنیان وابسته به جهاد دانشگاهی پروژه انتقال جنین را مطرح کردیم و به‌عنوان شرکت پیشرو در زمینه انتقال جنین سمینتال در گله‌های صنعتی، پروژه را آغاز کردیم.
وی گفت: تاکنون بیش از ۵۶۰جنین انتقال داده‌ایم. برای اینکه پایه رحم اجاره‌ای را آماده کنیم، از واحد شریف‌آباد ۴۰۰رأس تلیسه آوردیم؛ چراکه گاوهای شریف‌آباد از نظر ژنتیکی پتانسیل بالایی دارند. حال طی یکی، دو ماه آتی باید منتظر تولد گوساله‌هایی باشیم که از طریق انتقال جنین متولد شده‌اند. گوساله‌های ماده متولدشده به‌عنوان گله خالص برای تولید نسل بعدی استفاده میشوند و گوساله‌های نر که قدرت پرواربندی مناسبی دارند، به حلقه پرواربندی واحد سعدآباد منتقل خواهند شد. گوساله‌هایی هم که نر هستند وارد فاز بعدی در مجموعه ما که پرواربندی است، میشوند.
واحد سعدآباد واحد مختص پرواربندی
مدیرعامل شرکت کشت‌وصنعت اشراق در ادامه به واحد سعدآباد که در قرچک قرار گرفته اشاره کرد و گفت: این واحد مختص پرواربندی است. ظرفیت این واحد ۳هزار رأس گاو پرواری است که درحال‌حاضر بالغ بر ۲هزار رأس گوساله درحال پرورش و پرواربندی دارد که بعد از پروار وارد بازار میشوند. مدت‌زمان پرواربندی ۱۵ماه است. گوساله نر از واحد فخرآباد و تقی‌آباد به واحد سعدآباد منتقل میشود.
لکی افزود: در این واحد گوساله نر فروخته نمی‌شود بلکه بعد از پرواربندی، گوشت را به بازار عرضه می‌کنیم. واحد سعدآباد در سال ۷۲۰ تن گوشت خالص بسته‌بندی‌شده و بهداشتی تولید و به بازار عرضه می‌کند. قسمت بازرگانی را به‌شرکت همگروه تحفه سپرده‌ایم. به‌دنبال این هستیم که حلقه کشتارگاه و بسته‌بندی را هم خودمان کامل کنیم و فقط عرضه نهایی توسط فروشگاه‌های تحفه انجام شود.
وی به نیاز ۵ هزار راسی این مجموعه به خوراک دام اشاره کرد و گفت: در شهریور سال گذشته یک واحد خوراک‌سازی وابسته به شرکت همگروه ماهان را در قرچک به‌روزرسانی کردیم تا حلقه ساخت خوراک را هم خودمان داشته باشیم که فعلا در واحد خوراک‌سازی اشراق روزانه ۶۰ تن خوراک آماده تولید و به فارم‌ها ارسال میشود. این شرکت با استفاده از نظرات استادان مطرح کشوری خوراک را با قیمت و عملکرد مناسب تولید می‌کند.
نهاده‌ها و ادوات کاملا ایرانی
لکی همچنین به نقش دولت در تامین ادوات و نهاده‌ها اشاره کرد و افزود: زمانی تمام تجهیزات وارداتی بود، اما چند سال است که واردات ماشین‌آلات بسیار کم و فقط قطعات خاصی را وارد می‌کنیم. ماشین‌آلات خوراک‌سازی مجموعه اشراق کاملا ایرانی است که به‌وسیله آن بخشی از نهاده‌های مجموعه(اعم از جو و علوفه) را خودمان تامین می‌کنیم. باید در نظر داشت که شرکت اشراق نیز چون بقیه دامداران و مرغداران که در این سال‌ها مشکلاتی را در تامین نهاده داشتند، مشکلاتی دارد.
از وزارت جهاد گلایه‌مند هستیم
وی با گلایه از وزارت جهاد کشاورزی و دولت که نتوانسته‌اند به‌اندازه کافی نهاده را تامین کنند، گفت: گاو پرواری در مجموعه ما روزانه ۴ تا ۵ کیلو کنسانتره مصرف می‌کند(یعنی فقط ۳تا۴ کیلو جو یا ذرت می‌خورد) ولی متاسفانه جهاد تنها نیم کیلوگرم اختصاص داده است! بنابراین در واحد پرواربندی شدیدا مشکل تامین نهاده داریم. این سهمیه تنها اختصاص به گاو شیری داشته و در مورد واحد پرواربندی همان نیم کیلو را هم لحاظ نکرده‌اند و ما ناچار به تامین نهاده از بازار آزاد هستیم. در نتیجه این موضوع باعث میشود بهای تمام‌شده بسیار بالا برود و مجبوریم با ضرر هم که شده کار را ادامه دهیم.
مدیرعامل شرکت کشت و صنعت اشراق ادامه داد: جهاد کشاورزی باید در بحث ادوات از شرکت‌های تولیدی حمایت کند. شرکت‌هایی مثل مجموعه ما، شرکت‌های وابسته به دولت هستند و برخلاف شرکت‌های خصوصی که با تعداد کارگرهای کمتر کار می‌کنند یا در صورت لزوم به‌راحتی تعطیل میشوند اما مجموعه‌هایی مانند شرکت اشراق، یکی از اهداف‌شان بحث امنیت غذایی است. هر کیلوگرم گوشت برزیلی منجمد حدود ۱۴۰ هزار تومان است، ولی پشتیبانی امور دام، گوشت ایرانی تازه و درجه‌یک را کمتر از ۱۰۰ هزار تومان قیمت‌گذاری می‌کند! این ضربه بزرگی است که به صنعت دامپروری کشور وارد میشود. بنابراین گزافه نگفته‌ایم که تبدیل به کشوری شده‌ایم که برای کشورهای دیگر اشتغال ایجاد می‌کند.
وی خاطرنشان کرد: نهادهایی مثل جهاد کشاورزی و پشتیبانی امور دام باید حمایت کنند. نباید از جیب دامدار هزینه شود تا مصرف‌کننده آسیب نبیند. خط تولید در دامداری ۲۴ ماه طول می‌کشد. یعنی گوساله‌ای که امروز متولد میشود ۲۴ ماه بعد شیر می‌دهد. یکی از موارد دیگری که ما را در تنگنا قرار می‌دهد ارز ۴۲۰۰ تومانی است که به نهاده‌ها می‌دهند، یعنی عملا ارز ۴۲۰۰ به‌دست مصرف‌کننده و تولیدکننده نرسیده است.
در خاتمه لکی در جمع‌بندی عنوان کرد: با توجه به رشد واحدهای دامداری و زراعت و باغ پسته ۲۰۰ هکتاری در سال‌های آتی میزان اشتغال‌زایی شرکت ۵۰ درصد افزایش خواهد یافت که نقش قابل‌توجهی در ایجاد اشتغال در منطقه کمتر برخوردار ورامین خواهد داشت. مورد بعدی می‌توان به‌توسعه زیرساخت‌های لازم از جمله تکمیل نیروی انسانی متخصص در بخش‌های مختلف، توسعه سایت و کانال‌های ارتباطی جهت تبلیغ محصولات تولیدی شرکت، استفاده از نرم‌افزارها و فناوری‌های جدید که هم‌اکنون استقرار آنها آغاز شده اشاره کرد. یکی دیگر از اهداف ما تکمیل زنجیره تامین از زراعت تا مصرف‌کننده نهایی با ایجاد حلقه‌های فرآوری در زنجیره تامین از جمله ایجاد سایت عمل‌آوری پسته تولیدی و گوشت تولیدی شرکت و عرضه مستقیم آن به بازار هست. از دیگر اهداف شرکت ایجاد یک باغ پسته شناسنامه‌دار و اصلاح‌شده جهت تامین پیوندک در سطح استان است. یادآور میشود واحد فخرآباد شرکت، واقع در ورامین به وسعت ۱۵ هکتار درحال‌حاضر دارای هزار راس دام مولد و تولید سالانه شیر برابر ۱۲هزار تن است. همچنین یکی از محصولات این شرکت تولید گوساله‌های نر و ماده به تعداد ۶۰۰ راس که گوساله‌های نر جهت پرواربندی به واحد سعدآباد منتقل و گوساله‌های ماده جهت جایگزینی در گله دام شیری و فروش به‌عنوان تلیسه استفاده میشوند. واحد فخرآباد دارای بخش کشاورزی با حدود ۴۵۰ هکتار اراضی کشاورزی است که سالانه ۱۲۰۰ تن یونجه، ۷۰۰ تن دانه جو، هزار تن ذرت علوفه‌ای تولید و محصولات زراعی آن در دامداری مورد استفاده قرار می‌گیرد. شرکت درحال‌حاضر اقدام به احداث پروژه ۲۰۰ هکتاری پسته کرده است که پیش‌بینی میشود سالانه ۴۰۰ تن پسته تولید و به بازار عرضه شود.
همچنین واحد خوراک سازی، شرکت کشت و صنعت اشراق به‌منظور تکمیل حلقه‌های زنجیره تولید و تامین محصولات دامی اقدام به احداث و نوسازی واحد خوراک‌سازی خود واقع در قرچک ورامین به مساحت ۸هزار مترمربع کرده است. در این واحد، روزانه ۶۰ تن کنسانتره دامی تولید و جهت مصرف واحدهای دامداری به واحدهای دیگر شرکت منتقل میشود. با احداث این کارخانه علاوه بر تامین خوراک آماده موردنیاز واحدهای خود، بخشی از نیاز منطقه و دامداران منطقه را نیز می‌تواند تامین کنند.
واحد تقی‌آباد با ظرفیت هزار راس دام مولد در منطقه قرچک ورامین در سال ۱۳۹۹ مورد بهره‌برداری قرار گرفته است. درحال‌حاضر سالانه ۵هزار تن شیر با کیفیت و بهداشتی در این واحد تولید و روانه بازار میشود.
پیش‌بینی میشود در سال‌جاری با تکمیل پروژه جدید، سالانه ۱۲هزار تن شیر تولید و به بازار عرضه شود.
با توجه به سیاست‌های ابلاغی از طرف جهاد کشاورزی و نیاز کشور به تولید گوشت و رسیدن به خودکفایی در این محصول و همچنین تولید شیر باکیفیت (چربی و پروتئین بالا) این شرکت اقدام به انجام پروژه دانش‌بنیان انتقال جنین نژاد سمینتال در ۴۰۰ راس از گاوهای هلشتاین خود کرده است.
همچنین با انجام این پروژه مقدار قابل‌توجهی از خروج ارز به جهت واردات دام‌های اصیل جلوگیری شده است.
پیش‌بینی میشود در آینده نزدیک واحد تقی‌آباد تبدیل به یک گله خالص نژاد سمینتال جهت ایجاد گله پایه اصلاح نژادی شود که علاوه بر تولید گوساله‌های نر نژاد سمینتال با افزایش وزن بالاتر و کیفیت لاشه بهتر تلیسه‌های خالص نژاد سمینتال را نیز تولید و به دامداران کشور عرضه کند.
در ضمن گوساله‌های نر این واحد به واحد سعدآباد جهت پرواربندی منتقل میشود.
همچنین واحد سعدآباد این شرکت به‌منظور تکمیل حلقه‌های زنجیره تولید گوشت اقدام به احداث واحد پرواربندی سعدآباد واقع در قرچک ورامین با ظرفیت ۳هزار راس گوساله نر کرده است. درحال‌حاضر این واحد دارای ۲هزار راس گوساله نر بوده و پیش‌بینی میشود در آینده نزدیک ظرفیت آن به ۳هزار راس افزایش یابد.
پیش‌بینی میشود در این واحد سالانه ۷۵۰ تن گوشت قرمز باکیفیت تولید و پس از بسته‌بندی به بازار مصرف عرضه شود. گوساله‌های نر هلشتاین و سمینتال متولد شده در واحدهای فخرآباد و تقی‌آباد پس از شیرگیری جهت پروار شدن به واحد سعدآباد منتقل میشوند. گوساله‌ها با وزن حدود ۱۰۰ کیلوگرم وارد این واحد شده و پس از ۹ تا ۱۲ ماه به وزن ۵۰۰ تا ۶۰۰ کیلوگرم رسیده و آماده کشتار میشوند. گوساله‌ها پس از کشتار قطعه‌بندی و بسته‌بندی و به بازار مصرف عرضه میشود یکی از اهداف مهم احداث این واحد افزایش تولید و رسیدن به خودکفایی در تولید گوشت قرمز است.
