رشد خرید و فروش اینترنتی در سال 99

 وضعیت خرده‌فروشی در جهان و ایران

در جهان نسبت خرده‌فروشی آنلاین به‌کل خرده‌فروشی در دوران کرونا رشد قابل‌توجهی داشته است. در چین این نسبت حدود ۴۴درصد است که ارزشی حدود ۳/ ۲تریلیون دلار دارد. در آمریکا نیز این نسبت حدود ۵/ ۱۴درصد است، اما در انگلستان این رقم حدود ۳۱درصد است. در سال پیش در ایران این نسبت به ۲/ ۳درصد رسیده است و کارشناسان باور دارند این حوزه قابلیت رشد دارد.

طبق آخرین برآوردها حدود ۵۰هزار فروشگاه آنلاین دارای نماد الکترونیکی در ایران وجود دارد و در کنار آن خرده‌فروشی‌های دیگری نیز در شبکه‌های اجتماعی مانند اینستاگرام و تلگرام فعالیت می‌کنند.

سهم خرده‌فروشی آنلاین از کل خرده‌فروشی در ایران در سال ۹۹ با رشد ۶۰ درصدی همراه بوده و از ۲درصد در سال ۹۸ به ۲/ ۳درصد در سال ۹۹ رسیده است. این روند صعودی در کنار رشد و توسعه طبیعی و تدریجی خرده‌فروشی آنلاین، تحت‌تاثیر شیوع ویروس کرونا است.

 ظرفیت تجارت الکترونیک در ایران

همان‌طور که اشاره شد خرده‌فروشی آنلاین در ایران رشدی ۶۰درصدی داشته و این در حالی است که همچنان قابلیت رشد دارد. طبق گزارش مرکز توسعه تجارت الکترونیک ایران تعداد مشترکان اینترنت از حدود ۷۸میلیون در سال ۹۸ به ۹۴میلیون در سال ۹۹ رسیده است که افزایشی قابل‌‌توجه داشته است.

در کنار این، طبق آخرین گزارش شاپرک تعداد تراکنش‌های خرید اینترنتی کالا و خدمات از رقم ۱۰۶۰میلیون تراکنش در سال ۹۸ به ۱۵۷۷میلیون تراکنش در سال ۹۹ رسیده است. این آمار اهمیت توجه بیش‌ازپیش به این حوزه را بیشتر می‌کند و نیازمند اقدامات زیرساختی برای رشد بیشتر است.

 رشد دیجی‌کالا در سال ۹۹

دیجی‌کالا نیز به‌عنوان مهم‌ترین بازیگر حوزه خرده‌فروشی آنلاین با رشد قابل‌توجهی همراه بوده است. فروش ریالی دیجی‌کالا از سال ۹۲ به‌طور متوسط هرسال حدود ۱۰۷درصد رشد داشته است، اما رشد این شرکت از سال ۹۸ نسبت به ۹۹ حدود ۱۵۱درصد ثبت ‌شده است.

این شرکت تا پایان سال ۹۹ دارای ۵۵ مرکز برای توزیع کالا و ۳۲ محل جمع‌آوری کالای فروشندگان در سراسر کشور است. همچنین در سال ۹۹ با رشدی دوبرابری در تعداد کارکنان نسبت به سال ۹۸ روبه‌رو بوده است. تا پایان سال ۹۹ بیش از ۸۲۰۰ نفر در ۳۱ استان ایران مشغول بوده‌اند که ۸۰درصد این افراد در تهران فعالیت داشته‌اند.

 برترین‌های دیجی‌کالا

طبق گزارش سال ۹۹ شرکت دیجی‌کالا می‌توان رفتار مصرف‌کنندگان را بررسی کرد. دیجی‌کالا در گزارش خود به پرسفارش‌ترین روزهای دیجی‌کالا اشاره‌ کرده است. طبق این گزارش بیشترین سفارش‌های سال ۹۹ در ماه‌های آذر، بهمن و اسفند بوده است که در بیشترین سفارش در روز ۹ آذر سال ۹۹ و همزمان با کمپین این شرکت ثبت‌شده است. پربازدیدترین زمان برای ثبت سفارش مخاطبان از ساعت ۱۰ صبح تا ۳ بعدازظهر است.

در سال ۹۹ بیشترین جست‌وجو در دیجی‌کالا متعلق به گوشی موبایل و بعدازآن کفش و در رتبه سوم ماسک تنفسی بوده است. تلویزیون، لپ‌تاپ و هدفون در رتبه‌های بعدی جستجوی کالای مخاطبان دیجی‌کالا بوده‌اند.

 کاربران دیجی‌کالا

طبق گزارش سال ۹۹ شرکت دیجی‌کالا آقایان بیشتر از خانم‌ها سفارش داده‌اند. حدود ۶۸ درصد کل مخاطبان دیجی‌کالا در سال۹۹ را آقایان و حدود ۳۲درصد را بانوان تشکیل می‌دهند. حدود ۴۰درصد مخاطبان دیجی‌کالا را رنج سنی ۲۵ تا ۳۴ سال تشکیل می‌دهند و حدود ۵۰درصد کل خرید مخاطبان این شرکت از طریق اپ موبایل سفارش‌گذاری می‌شود.

استان تهران، البرز و قم بیشترین خرید را در سال ۹۹ از سایت دیجی‌کالا داشته‌اند و در استان‌های سیستان و بلوچستان، کرمان و کردستان کمترین میزان ثبت‌ شده است.

دیجی‌کالا برای نظارت بر مارکت پلیس خود از کاربران کمک می‌گیرد و مخاطبان در صورت برخورد با کالایی باقیمت نامتعارف می‌توانند در سایت گزارش کنند. در این گزارش اشاره ‌شده که در سال ۹۹ حدود ۵۳۰ هزار پیشنهاد قیمت مناسب‌تر توسط کاربران گزارش ‌شده که حدود ۱۲درصد این گزارش‌ها منجر به ویرایش قیمت شد، همچنین حدود ۱۲میلیون و پانصدهزار نظر برای انواع کالا توسط کاربران ثبت‌شده است.

 تغییر نحوه پرداخت

یکی از موارد مهم اشاره‌شده در گزارش سال ۹۹ شرکت دیجی‌کالا تغییر رفتار پرداخت مخاطبان است و مخاطبان این سایت که با روش‌های پرداخت آنلاین، پرداخت در محل به‌صورت دستگاه کارتخوان یا وجه نقد کالای خود را خریداری می‌کردند، رفتاری متفاوتی را در سال ۹۹ از خود نشان دادند به‌‌طوری‌‌که سهم پرداخت آنلاین خریداران از حدود ۵۲درصد در سال ۹۸ به ۸۰درصد در سال ۹۹ افزایش داشته است که این می‌تواند به دلیل شیوع بیماری کرونا باشد.

 محبوب‌ترین کالاها

از دیگر جنبه‌های جذاب گزارش سال ۹۹ محبوب‌ترین کالا است که به موبایل با مدلی خاص تعلق‌ گرفته است. جایگاه‌های بعدی نیز موبایل‌هایی با مدل‌های دیگر هستند؛ اما در مورد گزینه گوش‌‌به‌زنگ این سایت شرایط به‌گونه‌ای دیگر است. کاربران دیجی‌کالا در سال ۹۹ مشتاق موجود شدن ماسک‌های تنفسی سه‌بعدی بوده و با زدن گزینه زنگوله خواستار موجود شدن این کالا شدند.

همچنین دیجی‌کالا ۱۰ کالای پرفروش خود از نظر تعداد در سال ۹۹ را اعلام کرد که یک مدل پایه نگهدارنده تبلت و یک مدل پایه نگهدارنده موبایل در رتبه یک و دو بودند. این نشان‌دهنده بازار بکر لوازم جانبی موبایل است که نیازمند سرمایه‌گذاری و توجه بیشتر تولیدکنندگان است.

 مارکت پلیس و دیجی‌کالا

مارکت پلیس یا بازارگاه شرکت دیجی‌کالا به‌واسطه وسعت عرضه کالا در این سایت شکل گرفت و این سایت نیز مانند سایت‌های بزرگ خرده‌فروشی جهان اقدام به مارکت‌پلیس کرد. در مارکت پلیس دیجی‌کالا تامین‌کننده نیست و تنها بستر را برای کسب‌وکارها فراهم می‌کند. در این فضا که دیجی‌کالا نقشی واسطه‌ای دارد، در کنار نمایش کالا به مخاطبان میلیونی، لجستیک کالا را نیز بر عهده می‌گیرد.

مارکت‌پلیس دیجی‌کالا در مدت‌زمان کمی موردتوجه کسب‌وکارهای متعددی قرار گرفت و با رشدی ۱۵۰ درصدی در سال ۹۹ نسبت به ۹۸ روبه‌رو بود. طبق گزارش دیجی‌کالا فروشندگان مارکت‌پلیس در سال ۹۹ به‌‌طور متوسط ۵۱۰ میلیون ریال فروش داشته‌اند.

یکی از اقدامات مهم شرکت دیجی‌کالا در سال ۹۹ تشخیص کالای غیراصل فروشندگان است. این شرکت با چند معیار از قبیل قیمت کالا نسبت به میانگین قیمت کالاهای آن برند، قیمت کالای اعلام‌شده در وب‌سایت اصلی برند و کالاهای پرتکرار دارای مرجوعی و شکایات زیاد به دلیل غیراصل بودن، به غیراصل بودن کالا پی برده و با درج نشان غیراصل روی کالا مخاطب را آگاه می‌کند.

 توسعه زیرساخت فناوری

شرکت دیجی‌کالا با توسعه زیرساخت خود در سال ۹۹ توانست پذیرای همزمان ۳۰۰هزار کاربر در پلتفرم خود باشد. توان پاسخگویی مرکز تماس این شرکت در سال ۹۹ رشدی ۲۰۰درصدی داشته است. همچنین موتور جست‌وجو و سیستم هوشمند پیشنهاددهنده این شرکت توسعه و بهبود پیدا کرده است.

بررسی نظرات کاربران در صفحه محصولات با توجه به روند صعودی تنوع کالایی در دیجی‌کالا همواره مورد توجه این شرکت است. در سال ۹۹ تایید یا رد نظرات با استفاده از ابزارهای یادگیری ماشین و هوش مصنوعی امکان‌پذیر شد و بنابراین گزارش اکنون نظارت بر ۷۵درصد نظرات با استفاده از هوش مصنوعی انجام می‌شود. این قابلیت بررسی ۱۰هزار نظر در روز را به ۵۰هزار نظر رسانده است.

 مصرف بهینه در دیجی‌کالا

براساس گزارش سال ۹۹ شرکت دیجی‌کالا این شرکت اقدامات مهمی در بهینه‌سازی بسته‌بندی و صرفه‌جویی در مصرف کاغذ کرده است. این پروژه که توسط هوش‌مصنوعی انجام ‌گرفته حدود ۷۲۲میلیون سانتی‌مترمربع صرفه‌جویی در مصرف جعبه، ۱۰درصد کاهش در مصرف کاغذ و ۶/ ۴میلیون لیتر صرفه‌جویی در مصرف آب داشته است.

اما یکی از قابلیت‌های جدید که در مهرماه سال ۹۹ به دیجی‌کالا اضافه شد ارسال مستقیم توسط فروشنده کالاست که قبلا این قابلیت وجود نداشت. این روش در کنار ارسال سریع‌تر کالا به مشتری، از صرف انرژی و انبار بی‌مورد کالا نیز جلوگیری می‌کند. در گزارش سال ۹۹ دیجی‌کالا ۱۳۷۳۶ فروشنده در طرح ارسال توسط فروشنده فعال بودند که برآورد می‌شود ۹۴میلیارد ریال صرفه‌جویی داشته است. در کنار این بهینه‌سازی مسیرهای تحویل کالا توسط لجستیک این شرکت منجر به کاهش ۲۸۰۰ کیلومتری مسیر و کاهش ۳۰۰هزار لیتری مصرف سوخت در ماه شده است.

 رشد فروش کالاهای ایرانی در دیجی‌کالا

براساس گزارش سال ۹۹ شرکت دیجی‌کالا فروش کالاهای ایرانی در سایت دیجی‌کالا در سال ۹۹ حدود ۱۴۵درصد رشد نسبت به سال ۹۸ را تجربه کرده است. براساس این گزارش ۶۱۵۶ برند ایرانی در این سایت فعالیت می‌کنند که ۷۸درصد فروش تعداد کل دیجی‌کالا را تولیدات داخلی تشکیل می‌دهند. براساس این گزارش ایکس‌ویژن به‌عنوان پرفروش‌ترین برند ایرانی در سال ۹۹ معرفی‌ شده است.