توسط فولاد مبارکه انجام شد
تحقق انتقال هزار کیلومتری نفت کشور
اهمیت استراتژیک و حیاتی پروژه انتقال نفت خام از گوره به جاسک در دوره‌های مختلفی بیان‌شده، اما آنچه به نظر درباره این پروژه مهم ایرانی مغفول مانده، نقش شرکت فولاد مبارکه در اجرای آن است چراکه کلیدی‌ترین عنصر اجرای این پروژه، لوله‌های انتقال نفت است که انتقال این ماده معدنی را ممکن می‌سازد، اما ازآنجاکه نفت خام قابل‌انتقال با این پروژه جزو نفت‌های ترش (اسیدی به دلیل وجود گوگرد بالا) محسوب می‌شود، تنها امکان استفاده از فولادهای ویژه با آلیاژی خاص وجود دارد که به‌طورکلی از آنها به‌عنوان فولادهای API یاد می‌شود.
جلوگیری از خروج ۵۰۰میلیون یورو ارز در شرایط تحریم
در این طرح که تامین مالی ۲ میلیارد یورویی را به همراه داشته، از تولیدات شرکت فولاد مبارکه استفاده و به همین دلیل علاوه بر صرفه‌جویی ارزی ۵۰۰میلیون یورویی، برای ۱۰هزار نفر به‌صورت مستقیم و ۳۰هزار نفر به‌صورت غیرمستقیم اشتغال‌زایی شده است.یکی از مزایای راهبردی انتقال نفت از گوره به جاسک کاهش ریسک فروش نفت ناشی از موقعیت جغرافیایی خلیج‌فارس و تنگه هرمز است که با اجرای این پروژه استمرار صادرات نفت خام تضمین و با متنوع‌‌سازی پایانه‌های صادراتی ریسک صادرات نفت کشور کاهش خواهد یافت.
فولاد مبارکه در بین ۶ فولادساز برتر جهان قرار گرفت
پس از تحریم‌های ایالات‌متحده آمریکا علیه ایران، فروش کالاهای مهم و استراتژیک از جمله این نوع فولاد و مشتقات آن نظیر ورق‌های فولادی و... به ایران ممنوع شد و عملا قابلیت اجرایی شدن پروژه انتقال نفت گوره به جاسک از میان رفت.به بیان دیگر مهم‌ترین طرح ایران از نظر امنیت ملی، اقتصاد و انرژی، تنها با یک ممنوعیت فروش زمین‌گیر شد. در همین زمان بود که شرکت مهندسی و توسعه نفت درصدد بومی‌سازی این محصول استراتژیک برآمد. ازآنجاکه ساخت این نوع فولاد تنها از عهده پنج فولادساز برتر و پیشرفته جهانی در حوزه فولاد مانند شرکت‌های پوسکو (کره جنوبی)، دیلینگر (آلمان)، آرسلور میتال (لوکزامبورگ)، بائو استیل (چین) و اُتکال (هند) برمی‌آمد پس از این پنج فولادساز، شرکت فولاد مبارکه به‌عنوان ششمین فولادساز دنیا موفق به تولید این نوع تختال خاص شد.
پس از برگزاری جلسات متعدد فنی و آزمایش‌های مختلف، شرکت فولاد مبارکه برای اولین در ایران موفق شد فولاد موردنیاز برای آغاز و بهره‌برداری از این پروژه ملی را باکیفیت فوق‌العاده تولید و نام خود را بار دیگر در میان‌برترین و پیشرفته‌ترین شرکت‌های فولادی جهان مطرح کند.
کیفیت محصولات فولاد مبارکه همتراز استانداردهای جهانی
در همین خصوص رئیس بازرسی و حفاظت فنی شرکت مهندسی و توسعه نفت، درباره کیفیت محصولات فولاد مبارکه گفت: کیفیت محصولات استفاده‌شده شرکت فولاد مبارکه در پروژه استراتژیک انتقال نفت خام از گوره به جاسک اگر از کیفیت محصولات اروپایی و چینی بالاتر نباشد، کمتر نبوده و همتراز استانداردهای جهانی است.
علی کلاکی، با بیان اینکه تولید این محصول راهبردی توسط فولادمبارکه به‌نوعی وابستگی ایجادشده در این حوزه به کشورهای خارجی را برطرف کرد، گفت: اگر فولاد مبارکه قادر به تولید این محصول نبود عملا ما امکان اجرای این پروژه را نداشتیم. بنابراین تولید این محصول توسط فولاد مبارکه برای ما بسیار حائز اهمیت است. اکنون اعتمادبه‌نفسی که در مجموعه فولاد مبارکه ایجاد شده است، می‌تواند کشور را از نظر محصولات فولادی این‌چنینی در وضعیت مناسبی قرار دهد.
رئیس بازرسی و حفاظت فنی شرکت مهندسی و توسعه نفت افزود: می‌توان ادعا کرد با تجربه‌ای که اینجا به وجود آمد و با تجهیزات و امکانات موجود بهترین نتیجه را از وضعیت تولید داخل گرفتیم و این بسیار امیدوارکننده است.
تاخیر در اجرای پروژه انتقال نفت به دلیل تحریم‌ها
عباس اکبری محمدی، معاون بهره‌برداری شرکت فولاد مبارکه نیز با اشاره به اهمیت اجرای پروژه انتقال نفت گوره به جاسک تصریح کرد: تولید فولاد موردنیاز این پروژه توسط فولاد مبارکه چنان حائز اهمیت است که علاوه بر زمینه‌سازی برای اجرای یکی از مهم‌ترین پروژه‌های استراتژیک کشور در فاصله زمانی و کیفیت مناسب، از خروج حداقل ۵۰۰ میلیون یورو ارز از کشور نیز جلوگیری کرد.
وی با بیان اینکه تامین ورق موردنیاز برای ساخت لوله‌های انتقال نفت، کلیدی‌ترین اقدام در اجرای این پروژه ملی بود، خاطرنشان کرد: پیش‌تر شرکت نفت برای تامین این ورق اقدام کرده بود که به‌رغم تامین اعتبار موردنیاز، طرف‌های خارجی به دلیل تحریم از فروش و تحویل این ورق به ایران خودداری کرده و عملا این پروژه معطل ماند.
تولید ۴۰۰ هزار تن تختال API شاه‌بیت انتقال نفت گوره به جاسک
معاون بهره‌برداری شرکت فولاد مبارکه گفت: باهمتی که در فولاد مبارکه انجام شد، تختال موردنیاز برای این ورق طراحی و پس از انجام تست‌های موردنیاز در کارخانه تولید ورق و تبدیل ورق به لوله، فرآیند تولید انبوه محصول آغاز شد. در نهایت بیش از ۴۰۰هزار تن تختال API مناسب برای محیط گازترش به‌عنوان ماده اولیه و به‌نوعی قلب تپنده این پروژه تولید شد. بنابراین فولاد مبارکه با تولید این تختال اقدام بسیار مهمی را به انجام رساند.
اکبری محمدی اضافه کرد: باید توجه داشت که حتی در صورت پرداخت این مبلغ هنگفت به شرکت‌های خارجی، به دلیل وضعیت تحریمی ایران ورق یا تختال این حوزه به ایران تحویل داده نمی‌شد.
وی تصریح کرد: در حال حاضر توانمندی تولید تختال‌های گازترش و تختال‌های ویژه‌ای که برای خطوط نفت و گاز استفاده می‌شود، صرفا در فولاد مبارکه وجود دارد. تولید چنین محصولاتی به دانش فنی بالا و خط تولید پیشرفته نیاز دارد که هر دو در فولاد مبارکه وجود دارد.
غلامرضا سلیمی، مدیر ناحیه فولادسازی و ریخته‌گری مداوم شرکت فولاد مبارکه نیز با اشاره اهمیت پروژه انتقال نفت گوره به جاسک برای کشور افزود: اگر فولادمبارکه نبود، امکان اجرای پروژه مهم و استراتژیک انتقال نفت گوره به جاسک به دلیل تحریم‌ها وجود نداشت، بنابراین این شرکت آغازگر اجرای این پروژه ملی و استراتژیک بود.
وی با بیان اینکه پیش از تولید این نوع تختال در فولاد مبارکه، تامین ورق‌های موردنیاز این پروژه تنها از طریق واردات امکان‌پذیر بود، گفت: ازآنجاکه ساخت تختال موردنیاز برای پروژه انتقال نفت گوره به جاسک تختالی ویژه و مناسب برای حمل نفت‌ترش است، به آلیاژهای خاصی نیز برای تولید این محصول نیاز است. این در حالی است که فولاد مبارکه به دلیل تحریم‌ها با مشکل تامین فرو آلیاژهای موردنیاز برای تولید این نوع محصول مواجه بود.
مدیر ناحیه فولادسازی و ریخته‌گری مداوم شرکت فولاد مبارکه خاطرنشان کرد: پروژه انتقال نفت گوره به جاسک یک کار گروهی در سطح ملی بود که فولاد مبارکه با تولید تختال‌های موردنیاز آن، آغازگر عملیات اجرایی آن محسوب می‌شود.
سلیمی افزود: در ابتدای امر که از فولادمبارکه برای ساخت این نوع محصول استعلام گرفته شد، این ذهنیت وجود داشت که به دلیل ویژگی این تختال‌ها و نبود قابلیت تولید آن در کشور، فولاد مبارکه نیز احتمالا قادر به تولید این محصول نخواهد بود و این یعنی تمام تناژ موردنیاز این پروژه باید از خارج وارد می‌شد.
فولاد مبارکه صادرکننده تختال API می‌شود
وی ادامه داد: بنابراین یکی از نکات مثبت تولید این محصول در فولاد مبارکه، جلوگیری از خروج ارز از کشور و نهادینه شدن دانش تولید این گرید فولادی برای اولین بار در ایران است. همچنین با توجه به تجربه حاصل از تولید این تختال در فولاد مبارکه، قابلیت تولید سایر گریدهای بالاتر تختال‌های API نیز در این شرکت وجود دارد.
مدیر ناحیه فولادسازی و ریخته‌گری مداوم شرکت فولاد مبارکه با بیان اینکه دانش فنی برای تولید گریدهای API تنها در اختیار کشورهای محدودی است، گفت: با تولید ۴۳۰هزار تن تختال ویژه برای پروژه ملی انتقال نفت‌خام از گوره به جاسک، اکنون این فناوری در ایران نیز وجود دارد. به‌علاوه نهادینه شدن فناوری تولید این نوع محصول در کشور، باعث افزایش سوددهی برخی شرکت‌های ایرانی و امکان صادرات این محصول به کشورهای مختلف جهان شد.
