سازمان استاندارد علیه عرضه سیمان در بورس
عباس یعقوبی، مدیر عملیات بازار بورس کالا می‌گوید: سازمان استاندارد کشور با ارزیابی کیفیت بتن‌های ساخته شده در سه ماه گذشته، چند روز پیش با ارسال نامه‌ای خطاب به وزیر صنعت، معدن و تجارت مخالفت خود را با توزیع سیمان در بورس اعلام کرده است.
این سازمان مخالفت خود را این گونه اعلام کرده است: «از آنجا که برابر مصوبه هیات وزیران در اسفند ماه سال ۱۳۸۴، تمامی مصالح و فرآورده‌های ساختمانی مشمول مقررات استاندارد اجباری شده و تصویب‌نامه مذکور نیز با عنوان آیین‌نامه نظارت بر استانداردهای اجباری در مراحل تولید، توزیع و مصرف ساختمانی، مسوولیت نظارت بر رعایت استانداردهای مربوطه را بر عهده این سازمان محول کرده است و متاسفانه بروز موارد عدیده‌ای همچون قطعی برق، عدم مدیریت توزیع سیمان در بورس کالا، منجر به مصرف غیراستاندارد سیمان و به‌تبع آن تولیدات غیراستاندارد فرآورده‌هایی همچون بتن آماده و قطعات بتنی در کشور شده است و نتیجه نهایی آن در ناپایداری ساختمان‌ها و پروژه‌های عمرانی خود را ظاهر می‌نماید؛ این موضوع در راستای مستفاد از تصویب‌نامه هیات وزیران نیست و ادامه روند عرضه بتن و فرآورده‌های بتنی غیراستاندارد، باتوجه به محدودیت‌ها و تنگناهای ایجاد شده، می‌تواند به تهدید ایمنی و سلامت جامعه منجر شود. طبق آمار حدود ۶۰درصد سیمان تولیدی کشور در قالب بتن آماده توسط واحدهای تولید بتن دارای پروانه کاربرد علامت استاندارد و حداکثر ۴۰درصد از سیمان مصرفی کشور در قالب کارهای بنایی و سایر مصارف عمومی، به مصرف می‌رسد؛ بنابراین برای حفظ تولید، توزیع و مصرف مصالح ساختمانی استاندارد، لازم است موانعی که سبب تاثیر منفی در شبکه توزیع تولیدهای غیراستاندارد می‌شود، شناسایی و اعلام شود.»
در ادامه این نامه آمده است: «با این توضیح فروش سیمان در بورس کالا دارای چنین ظرفیتی است که افراد غیرمسوول در فرآیند تولید، توزیع و مصرف مصالح ساختمانی بتوانند وارد شبکه توزیع سیمان شوند. ضمن اینکه سابقه این امر از سال ۱۳۸۵ گویای این است که در رابطه با ساختار توزیع سیمان مرکز تحقیقات، ساختمان و مسکن ایران و سازمان ملی استاندارد ایران (در نامه آبان ماه ۱۳۸۵) به وزارت بازرگانی وقت اعلام کرده است که توزیع سیمان برای تامین بتن آماده برای مصارف سازه‌ای و سقف و همچنین تیرچه ساختمانی، صرفا به دارندگان پروانه کاربرد علامت استاندارد صورت گرفته و توزیع مردمی فقط برای مصارف بنایی انجام پذیرد. دادستانی کل کشور هم در شهریورماه ۱۳۸۶، اعلام کرد تامین سیمان واحدهای تولیدکننده بتن آماده استاندارد الزام قانونی دارد و براین اساس، عطف به سوابق امر و نظر به اینکه هرگونه تصمیم‌گیری در رابطه با سیمان مصرفی در بخش سازه، مستلزم رعایت دستورالعمل‌های استاندارد و نیازمند فراهم آوردن شرایطی است که تولیدکنندگان بتن آماده استاندارد بتوانند به صورت مستقیم نسبت به تامین مواداولیه مصرفی خود اقدام کنند و همزمان افراد غیرمسوول و فاقد شرایط فرآوری سیمان استاندارد، امکان دسترسی به این مواداولیه را نداشته باشند.»
در ادامه نامه سازمان استاندارد آمده: ضروری است که به سازمان بورس و تمامی واحدهای تولید سیمان ابلاغ شود که از فروش سیمان فله و سازه‌ای به افراد فاقد پروانه کاربرد علامت استاندارد معتبر جهت تولید بتن آماده و قطعات بتنی خودداری کنند و همچنین لازم است تولیدکنندگان بتن آماده و قطعات بتنی استاندارد به صورت مستقیم از کارخانه‌های سیمان منتخب خود نسبت به خرید سیمان اقدام کنند. با بررسی به عمل آمده این واحدها براساس ساختار تولید و نیز کنترل کیفیت ادواری و براساس نتایج به دست آمده از سازگاری سیمان‌های مختلف با شن و ماسه مصرفی خود، لازم است نسبت به سیمان مصرفی خود از کارخانه‌های منتخب و به صورت مستقیم و بدون واسطه اقدام کنند تا تضمین‌های کافی کیفیتی را به مشتریان نهایی بتوانند ارائه دهند.
رشد کیفیت سیمان کشور در بورس کالا
ولی‌الله اخلاقی‌فرد، مدیرعامل شرکت سیمان صوفیان در واکنش به نامه سازمان استاندارد به وزارت صمت مبنی بر ارتباط کاهش کیفیت سیمان و فرآورده‌های بتنی با عرضه این محصول در بورس کالا اظهار کرد: موضوع مطرح شده پیرامون کاهش کیفیت سیمان کذب محض بوده و نوعی شانتاژ خبری است. اتفاقا همزمان با عرضه سیمان در بورس کالا به جهت مشخص بودن خریداران و فروشندگان، کیفیت محصولات بهبود بیشتری یافته است چراکه سیمانی‌ها در قبال بورس متعهد هستند که کالای فروخته شده به مشتری را به موقع و با کیفیت مطلوب که مورد تایید و نظارت استاندارد است، تحویل دهند.
وی افزود: دلیل این ادعاها و اظهارنظرها از ناآگاهی عده‌ای از سازوکارهای بورس کالا نشات می‌گیرد. از سوی دیگر شاهد هستیم با عرضه سیمان در بورس کالا منافع عده‌ای دلال به خطر افتاده و ازاین رو طبیعی است به هر طریقی مخالفت خود را با این اقدام مطرح کنند.
اخلاقی‌فرد ادامه داد: با عرضه سیمان در بورس کالا، تولیدکنندگان موظف به تحویل محصولی هستند که در اطلاعیه عرضه بورس معرفی کرده‌اند و لذا یکی از مزایای بورس کالا، رشد کیفیت و عدم توزیع محصول نامرغوب است و چنانچه مشتری در موقع تحویل کالا درب کارخانه متوجه و معترض مرغوبیت محصول شود، قطعا کارخانه تولیدی مسوول بوده و باید براساس ضوابط بورس، پاسخگو باشد.
مدیرعامل سیمان صوفیان عرضه سیمان در بورس را اتفاق خوش‌یمنی برای نجات این صنعت خواند و گفت: صنعت سیمان در چند سال گذشته مظلوم واقع شده بود. فاصله قیمت سیمان و فولاد در بازارهای جهانی یک به هفت است در حالی که این عدد در ایران یک به ۴۷ بود به همین دلیل صنعت سیمان در شرایط سختی قرار داشت.
وی با تاکید بر اینکه بیش از ۴۰درصد قطعات کارخانه‌های سیمانی تولید داخل نبوده و باید از خارج تامین شود و به واسطه تحریم هزینه‌های زیادی را به شرکت‌ها تحمیل می‌کند اظهار کرد: قیمت‌گذاری دستوری بلای جان صنعت سیمان بود و با توجه به افزایش هزینه‌های حقوق و دستمزد و نهاده‌های تولید و نیز هزینه‌های انرژی و حمل‌ونقل، تداوم فعالیت کارخانه‌ها با نرخ‌های دستوری این صنعت را به ورطه نابودی می‌کشاند.
