ترکیه به دنبال نیروی کار متخصص
جوامع برای راهبرد اهداف خود همواره دغدغه جذب نیروی متخصص دارند. نیروی‌انسانی متخصص و دانش‌مدار جزو دارایی‌های یک کشور و مهم‌ترین مزیت رقابتی و کمیاب‌ترین منبع در اقتصاد دانش‌محور امروز است. ارائه محصولات و خدمات متمایز و با‌کیفیت، کاهش هزینه‌ها، خلاقیت، نوآوری و افزایش رقابت‌پذیری از مزایای برخورداری از منابع انسانی کیفی و دانشی است، از این رو استراتژی کسب و کار سازمان‌های امروزی ضرورتا روی منابع انسانی متمرکز شده است.
کشورهای همسایه ایران نیز به اهمیت این موضوع پی برده‌اند. متاسفانه در کشور ما برنامه مشخصی برای جذب نیروی متخصص خارجی و ایجاد فضای جذاب در سطح کشور وجود ندارد. این در حالی است که به خاطر فضای نامناسب و کم‌ثبات اقتصادی نیروی متخصص به راحتی از ایران مهاجرت می‌کند.
ترکیه از جمله کشورهایی است که به اهمیت این موضوع پی برده و برای جایگزین کردن نیروی متخصص خود که به اروپا رفته‌اند، شرایط پذیرش مهاجران کار را تسهیل کرده است. بر همین اساس کارتی با عنوان ترکوواز در چارچوبی که وزارت کار ترکیه اعلام کرده، برای نیروی کار متخصص صادر می‌شود.
فاتیح چایاباتماز نماینده انجمن تاجران و صنعتگران مستقل ترکیه «موسیاد» در گفت‌وگو با «دنیای‌اقتصاد» گفت: مهاجرت هر نیروی کار می‌تواند باعث اتفاق‌های خوب شود. برای مثال چند سال پیش برخی از مردم ترکیه برای کار به آلمان مهاجرت کردند و الان بعد از چند سال ما میوه آن را می‌چینیم. به این دلیل که در آلمان صاحب کسب و کار و برند شدند و همان افراد الان در ترکیه سرمایه‌گذاری می‌کنند و روابط اقتصادی و کسب و کار دو کشور مثبت است. در حال حاضر بیشترین صادرات ترکیه به آلمان انجام می‌شود.
وی ادامه داد: این اتفاق به دلیل مهاجرت نیروی کار ترک به آلمان بود. فردی که به بازار آلمان آشنا شود، به سیستم بوروکراسی و اداری آن نیز آشنا خواهد شد و می‌تواند رابط خوبی در حوزه تخصصی خود شود. همین اتفاق می‌تواند برای ایران و ترکیه بیفتد. صادرکننده‌ای که بخواهد از ایران به ترکیه صادر کند، اگر ایرانی که به ترکیه آشنا باشد در این کشور نباشد، با مشکل روبه‌رو خواهد شد. همین امر لزوم تبادل نیروی کار بین دو کشور را افزایش می‌دهد، تا بین دو کشور فعالیت اقتصادی شکل گیرد. همین امر باعث شد تا ترکیه مجوز کار را راحت‌تر از قبل صادر کند.
فاتیح چایاباتماز اضافه کرد: در ترکیه برای یک فرد خارجی قبلا مجوز اقامت صادر می‌شد، اما مجوز کار به راحتی داده نمی‌شد. در ترکیه یا باید کارفرما باشید یا کارمند تا بتوانید مجوز کار بگیرید. مجوز کار هم شرایط خاص خودش را داشت. برای مثال یک شرکت برای جذب هر پنج نفر نیروی کار ترکیه‌ای مجوز جذب یک فرد خارجی را می‌گرفت. یا بیمه یک فرد خارجی یک و نیم تا سه برابر باید پرداخت می‌شد و این هزینه کلانی برای شرکت‌ها بود. از مشکلات دیگر مجوز کار تمدید سالانه بود که همه این موارد با کارت تورکوواز رفع خواهد شد.
نماینده انجمن تاجران و صنعتگران مستقل ترکیه در ادامه بیان کرد: با کارت تورکوواز شرایط کار را برای چند گروه تسهیل کردیم و مجوز کار این کارت مادام‌العمر است. به علاوه این کارت خانواده فرد دارنده کارت را نیز شامل می‌شود. رفتاری که با دارنده این کارت که همان کارت آبی در ترکیه است، می‌شود همانند یک فرد شاغل ترکیه‌ای است. بعد از سه سال نیز فرد می‌تواند برای شهروندی اقدام کند. در طول سه سال نیز تنها یک سال در ترکیه خواهید ماند.
وی در مورد واجدین شرایط این کارت گفت: پنج مدل برای واجدین شرایط این کارت در این بخشنامه تعریف شده است؛ کسانی که در حرفه‌‌ای تخصص دارند، سرمایه‌گذاران و صادرکنندگان، دانشمندان و محققان که در زمینه علم و فناوری فعالیت دارند، افرادی که در حوزه‌های ورزشی، فرهنگی و هنری دارای سابقه درخشان در سطح بین‌المللی هستند و کسانی که در حوزه‌های تبلیغات و معرفی ترکیه فعالیت می‌کنند، می‌توانند با تامین و ارائه مدارک لازم از این امکان استفاده کنند.
فاتیح چایاباتماز در مورد مزایای کارت تورکوواز گفت: دارندگان این کارت از لحاظ قوانین کاری ترکیه مانند شهروندان کشور حساب خواهند شد. هر مالیات و هزینه‌ای که برای یک شهروند ترکیه‌ای شاغل تعریف شده است، در خصوص او هم در نظر گرفته خواهد شد. به طور مثال در صورت داشتن اجازه کار معمولی، کارفرمای ترکیه‌ای باید ۵/ ۱ تا ۳ برابر بیشتر در قبال مالیات و بیمه کارمند خارجی‌اش پرداخت کرده و به ازای هر یک پرسنل خارجی ۵ کارمند شهروند را استخدام کند، اما با کارت تورکوواز این مساله نیز حل و از تشویق‌ها و حمایت‌های دولتی نیز بهره‌مند خواهد شد.
وی با بیان اینکه این کارت در اصل به گرین کارت آمریکا شباهت دارد، گفت: در آنجا بر اساس قرعه‌کشی افراد انتخاب می‌شوند، اما در ترکیه هیاتی در وزارت کار تصمیم‌گیرنده خواهند بود. روند فرار مغزها برعکس شده و شاید بتوانیم بگوییم استیو جابز‌هایی در ترکیه کشف خواهند شد. امیدواریم خارجیانی که قصد مهاجرت به ترکیه و گسترش کارشان در کشورمان را دارند، با این کارت به هدفشان برسند.
