در پی تداوم رکود ساخت‌وساز رخ داد
کاهش ۹۲ درصدی درآمدهای عملیاتی مسکن جوانان
به گفته بسیاری از کارشناسان احداث این میزان مسکن نیازمند همکاری شرکت‌های ساختمانی متعدد است اما بخش عمده‌ای از این شرکت‌ها طی دوران رکود با زیان عملیاتی روبه‌رو شده‌اند؛ و احداث این میزان واحد می‌تواند راهی برای تداوم فعالیت آنها محسوب شود. یکی از این شرکت‌هایی که به‌رغم تلاش‌های فراوان با زیان عملیاتی روبه‌رو شده شرکت تامین مسکن جوانان با نماد بورسی ثجوان است. طبق صورت‌های مالی این شرکت برای 12 ماه منتهی به شهریور 1400 (سایت‌کدال/ ) درمجموع 78 میلیارد ریال زیان خالص در سال مالی 1400 شناسایی شده است . کاهش 92 درصدی درآمدهای عملیاتی این شرکت یکی از مهم‌ترین عوامل زیان‌ده بودن آن است. در این گزارش به بررسی عملکرد مالی این شرکت می‌پردازیم.
جایگاه مسکن جوانان در صنعت
صندوق مسکن جوانان توسط شرکت سرمایه‌گذاری ساختمان ایران ( سهامی‌عام) با مشارکت سازمان ملی زمین و مسکن در سال 77 تاسیس شد. این صندوق در سال 80 به نام شرکت تامین مسکن جوانان (سهامی‌خاص ) تغییر یافت؛ و در سال 91 به سهامی‌عام تبدیل شد. مباشرت، مشارکت و سرمایه‌گذاری در بخش مسکن و توسعه شهری برای تحقق اهداف و در چارچوب موضوع شرکت سرمایه‌گذاری ساختمان ایران به‌ویژه ساخت مسکن برای جوانان و زوج‌های جوان از جمله فعالیت‌های این شرکت در سال‌های فعالیت بوده است. سرمایه اولیه این شرکت در بدو تاسیس یک میلیارد ریال بود که طی چند مرحله افزایش سرمایه به میزان حدودی 2 هزار و 550 میلیارد ریال رسیده است. شرکت سرمایه‌گذاری ساختمان ایران با در اختیار داشتن بیش از 92درصد از سهام این شرکت به عنوان اصلی‌ترین سهامدار شناخته می‌شود، همچنین شرکت‌های سرمایه‌گذاری ساختمان نوین، پشتیبان ایجاد ساختمان و تامین مسکن نوین ایرانیان از جمله دیگر سهامداران عمده این شرکت (تا پایان سال مالی 99)می‌باشند. تامین مسکن جوانان در سال 91 وارد بورس اوراق بهادار شد و در بازار فرابورس، معاملات آن در گروه صنعت انبوه سازی املاک و مستغلات صورت پذیرفت.
ماجرای زمین 111 هزارمتری:
با الزام سازمان بورس اوراق بهادار مبنی بر افشای اطلاعات زمین ساختمان شرکت‌ها ،این شرکت در تاریخ 24 شهریور سال‌جاری اقدام به انتشار این فهرست کرد. درفهرست افشای زمین و ساختمان تامین مسکن جوانان، زمین پروژه دماوند در ذیل عنوان «آماده برای فروش» آمده است. این درحالی است که این زمین به متراژ 111 هزارمترمربع در سال‌های پیش، از این شرکت گرفته شده و درآن ساختمان‌های مسکن مهر ساخته و سند مالکیت آنها منتقل شده است. در همین افشا‌سازی شرکت به این صورت توضیح می‌دهد: «پروژه 208 واحدی مسکن دماوند توسط سازمان مسکن و شهرسازی تهران به شرکت انبوه‌سازان جامع تهران، قبل از فسخ قرارداد فی‌مابین با این شرکت واگذار شده است که متعاقب آن جلسات متعددی با حضورنمایندگان سازمان ملی زمین و مسکن و شرکت انبوه‌سازان جامع تهران درخصوص نحوه فسخ قرارداد و ارزیابی خسارت و هزینه‌های انجام شده و مبلغ پرداختی به سازمان انجام شده است و به دلیل عدم حصول نتیجه و با تصویب هیات‌مدیره تامین مسکن جوانان پرونده مربوطه برای تعیین تکلیف به مدیریت حقوقی هلدینگ ساختمان ایران ارجاع شده است» این زمین در دماوند و انتهای خیابان سپاه قرار دارد و ارزش دفتری آن حدود یک میلیارد ریال برآورد شده است.
بررسی صورت‌های مالی ثجوان
طبق صورت‌های مالی منتشر شده در سایت کدال، درآمدهای عملیاتی شرکت تامین مسکن جوانان در دوره منتهی به شهریور سال جاری 10 میلیارد ریال بوده است که در مقایسه با مدت مشابه در سال قبل (134 میلیارد ریال ) 92درصد کاهش داشته است. این عدد به همراه هزینه‌های فروش اداری و عمومی و سایر درآمد‌ها و هزینه‌ها، زیان عملیاتی این شرکت را به مبلغ 78 میلیارد ریال رسانده است. این عدد با توجه به عدم شناسایی هزینه‌های مالی و ناچیز بودن سایر هزینه‌ها و درآمدهای عملیاتی مستقیما تبدیل به زیان خالص این شرکت شده است.
به این ترتیب زیان خالص سال جاری این شرکت به 78 میلیارد ریال می‌رسد که در مقایسه با عملکرد سال گذشته افزایش داشته است (بدتر). بر این اساس زیان انباشته این شرکت تا انتهای سال مالی 1400 به 141 میلیارد ریال رسیده است که نسبت به دوره مشابه سال قبل (63 میلیارد ریال) 124درصد افزایش یافته است. حقوق مالکانه این شرکت نیز به 2 هزارو 431 میلیارد ریال رسید که نسبت به سال قبل 3درصد کاهش را نشان می‌دهد.
در جدول زیر برخی از نسبت‌های مالی شرکت تامین مسکن جوانان آمده است. (این ارقام از گزارش‌ها و صورت‌های مالی این شرکت استخراج شده است) طبق ارقام موجود در جدول حاشیه سود ناخالص این شرکت در دو سال گذشته بهبود یافته است. با توجه به نسبت‌های آنی و جاری و همچنین جمع بدهی‌ها به جمع دارایی‌ها مشخص می‌شود که ریسک سرمایه‌گذاری‌های این شرکت در طول دو سال گذشته افزایش یافته است. پیش‌بینی می‌شود با کاهش درآمدهای این شرکت در سال جاری ریسک سرمایه‌گذاری تشدید شود. مورد دیگری که از نسبت‌های جاری و آنی این شرکت استنباط می‌شود این است که تامین مسکن جوانان با کاهش دارایی‌های جاری از قدرت پرداخت بدهی‌های جاری کاسته شده و این موضوع ادامه حیات این شرکت را در آینده با چالش‌های زیادی روبه رو خواهد کرد.
بررسی روند سهام
با بررسی آمار منتشر شده در سایت بورس اوراق بهادار مشخص می‌شود طی یک سال گذشته سهامداران حقوقی فعال در سهام شرکت تامین مسکن جوانان جمعا حدود 18 میلیون و 500 هزار برگ سهم را به سهامداران حقیقی در بازار واگذار کرده اند؛ که نشان می‌دهد حقوقی‌ها عرضه‌کننده سهام این شرکت بوده اند. طی همین مدت قیمت سهام این شرکت از حدود 790 تومان به 663 تومان رسیده است. همچنین تا تاریخ 21 مهرماه سال جاری ارزش بازار این شرکت به حدود 17هزار و 400 میلیارد ریال رسیده است. بر این اساس نسبت قیمت به سود این شرکت در وضعیت مناسبی قرار ندارد. لازم به ذکر است فاصله زیاد قیمت بازار با سود انتظاری شرکت می‌تواند ناشی از عوامل مختلفی از جمله پیش بینی سهامداران از آینده رو به بهبود شرکت یا هیجانات بازار باشد که خواننده باید توجه کافی به آن داشته باشد.
