در گفت‌وگویی پدیده «متاورس» واکاوی شد
دنیای مجازی تصویری از حقیقت
متاورس چیست و این عبارت از کجا آمده است؟
در جست‌وجوگرهای اینترنتی، متاورس (Metaverse) که متشکل از دو واژه Meta و Universe است تحت عنوان «فرا‌دنیا» تعریف شده است. با توجه به این ساختار، در توضیحی کوتاه، تعریف متاورس، دنیایی متشکل از ترکیب نسلی پیشرفته از واقعیت مجازی (VR)، واقعیت افزوده (AR)، دنیای اینترنت و تکنولوژی بلاک‌چین خواهد بود.
با استفاده از متاورس، میتوان به نسلی از اینترنت قدم گذاشت که از محیط‌های مجازی سه‌بعدی آنلاین و پایدار تشکیل شده است و امکان تعامل با آن از طریق ابزارهای مختلفی مثل عینک‌ها و هدست‌های سه‌بعدی، گوشی‌های تلفن‌‌همراه و سایر ابزارهای مرتبط قابل انجام است. در واقع، دنیای متاورس دنیایی است که از طریق آن می‌توانید به صورت کاملا آنلاین، در محیط‌های مختلفی مثل دانشگاه، کتابخانه، بازی‌ها و به صورت کلی، جغرافیایی که کاملا دیجیتال است، به صورت مجازی حضور پیدا کنید؛ تحصیل و بازی و خرید کنید یا با سایر افراد ارتباط برقرار کنید. به عبارت دیگر، متاورس دنیایی مجازی است که می‌توانید در آن، نمونه‌ای از زندگی حقیقی را تجربه کنید.
این مفهوم و حتی همین عبارت «متاورس» سابقه‌ای طولانی در دنیای کتاب‌ها و فیلم‌های علمی- تخیلی دارد و تاکنون برای توصیف ابتکارات نوین بشر در ایجاد و استفاده از واقعیت مجازی، در آثار مختلفی استفاده شده است.
در دوران شیوع بیماری کرونا، احساس نیاز به پروژه‌های این‌چنینی در گوشه و کنار جهان برای تعامل بیشتر و حقیقی‌تر افراد از فاصله‌های دور دوچندان شد و حاصل این نیاز و البته پیشرفتی که تکنولوژی بلاک‌چین، در دیجیتالی کردن دارایی‌ها داشت، به افزایش پژوهش‌ها و اقدامات بیشتر پیرامون پروژه‌های متاورس انجامید.
متاورس با ترکیب واقعیت مجازی (VR) و واقعیت افزوده (AR)، حسی نزدیک به واقعیت از حضور مجازی برای شما ایجاد می‌کند و ترکیب دنیای بلاک‌چین و رمز ارزها با این تکنولوژی‌ها، دریافت و پرداخت‌ها و همچنین مالکیت معنوی، یا به طور کلی ذخیره‌سازی امن اطلاعات را در دنیای دیجیتالی که متاورس وعده آن را می‌دهد فراهم می‌کند.
متاورس چطور کار می‌کند و چه کاربردهایی دارد؟
متاورس یک جهان مجازی است که افراد می‌توانند برای خود در این مکان شخصیت‌سازی کنند و از فضایی به فضای دیگر جابه‌جا شوند و دارایی‌های دیجیتال خود را در فضاهای مختلف آن جابه‌جا کنند. در نهایت شما با استفاده از متاورس می‌توانید زندگی واقعی خود را مجازی کرده و فعالیت‌های دنیای واقعی را به این مکان منتقل کنید.
تاثیر اصلی متاورس بر جهان ما، تسهیل بسیاری از فرآیندهای انسانی است. بسیاری از روزمرگی‌های انسان پرمشغله امروز را از این طریق میتوان به دنیای مجازی و بر‌عهده آواتار او گذاشت.
جلسات، قرارها، ملاقات‌های کاری، فرآیندهای آموزشی، کسب درآمد از طریق فضاهای گیمینگ، خریدهای آنلاین، اجرای پروژه‌های گردشگری، اجرای جشن‌ها، مراسم‌ها و کنسرت‌های مجازی، شرکت در تورهای تفریحی مجازی و خرید و فروش آثار دیجیتالی از طریق توکن‌های NFT، برخی از فرآیندهایی است که میتوان به‌طور کلی به دنیای ماورای دنیای حقیقی ما یا همان متاورس منتقل کرد.
تصور کنید با استفاده از یک عینک، یا هدست مخصوص وارد دنیایی می‌شوید که در آن امکان ساخت یک کپی از خودتان و دیگران وجود دارد و با استفاده از ابزارهای دیجیتالی، دقیقا همچون دنیای واقعی، امکان یادگیری، تعامل، تفریح، انجام تراکنش، به دست‌آوردن و از دست دادن را، دقیقا شبیه به دنیای واقعی دارید؛ با این تفاوت که به جای حضور در کلاس درس، آواتار شما (که توسط خودتان هدایت می‌شود) به کلاس می‌رود و استاد و سایر هم‌کلاسی‌ها هم، آواتارهای دیجیتالی هستند که در کنار شما حضور دارند؛ البته که هزینه این کلاس را هم، لزوما باید با ارزهای دیجیتال بپردازید. یا فرض کنید برای خرید لباسی خاص، با شخصیت مجازی خود وارد فروشگاه برند مورد نظر خود می‌شوید و لباسی را که دوست دارید پرو می‌کنید، می‌خرید و در خارج این دنیا، درب منزلتان تحویل می‌گیرید.
این دنیای جذاب، با قابلیت تعامل‌پذیری بسیار بالایی که دارد امکان انتقال اطلاعات بی‌نظیری را در اختیار افراد قرار می‌دهد و حتی نیاز به پروفایل‌سازی در بسترها و شبکه‌های اجتماعی مختلف را هم بی‌معنی می‌کند. به عبارت دیگر در متاورس، شخصیت و کاراکتر تحت کنترل شما، به راحتی می‌تواند از تمام پلت‌فرم‌ها و خدماتی که در دنیای امروز اینترنت وجود دارد استفاده کند و با ابزارها و افراد دیگر تعامل برقرار کند و این تعاملات را در دنیای واقعی‌مان هم معنادار کند. در واقع متاورس، تحقق رویایی است که انسان امروزی سال‌های سال در پی آن بوده و امروزه با تغییرناپذیری و امنیتی که حاصل تکنولوژی بلاک‌چین و رمزارزهاست، به واقعیت نزدیک شده است.
تلاقی متاورس با بلاک‌چین و رمزارزها چگونه است؟
همان‌طور که پیش‌تر اشاره کردم، تصور دنیایی مجازی، با تمام قابلیت‌های دنیای واقعی ما، تصوری ریشه‌دار و قدیمی است؛ اما به جرات میتوان گفت دنیای بلاک‌چین و رمزارزها، دلیلی برای نزدیک‌تر شدن این تصور به واقعیت هستند.
بلاک‌چین، به زبان ساده یک سیستم ذخیره‌سازی اطلاعات به صورت غیرمتمرکز و رمزنگاری شده است که استفاده مالی از این پایگاه داده رمزنگاری شده، رمز ارزها را به وجود آورده است.
متاورس را میتوان به عنوان یک بلاک‌چین عمومی و منبع‌باز معرفی کرد که استفاده‌های مالی و غیرمالی از این تکنولوژی را برای ارائه یک زیرساخت مطمئن مجازی برای اجرای اهداف اجتماعی، اقتصادی و انسانی مهیا می‌کند.
این بلاک‌چین عمومی (متاورس)، تلاشی است برای ایجاد جهانی از دارایی‌ها، مالکیت‌ها و هویت‌های دیجیتال! جهانی که از طریق ترکیب جنبه‌هایی از زندگی مثل رسانه‌های اجتماعی، بازی‌های آنلاین، واقعیت افزوده، واقعیت مجازی و همچنین بلاک‌چین و رمزارزها، امکان تعامل مجازی، به صورت امن، قابل باور و کاربردی را برای همه مردم دنیا فراهم می‌کند.
دنیای متاورس، با استفاده از مفهوم قراردادهای هوشمند (Smart Contracts) که بلاک‌چین اتریوم آن را برای اولین‌بار اجرایی کرد، امکان هرگونه تعامل قابل اتکا را ایجاد می‌کند و در ازای انجام شروط خاصی که فقط خود شبکه امکان بررسی و تایید آنها را دارد، ارزش‌های مختلفی را بین کاربران شبکه منتقل می‌کند.
همچنین، استفاده از ظرفیت توکن‌های غیرقابل تعویض (NFT)ها در این شبکه، مالکیت دارایی‌های دیجیتالی در این دنیا را هم فراهم می‌آورد؛ تحت عنوان این توکن‌ها می‌توانید برای کاراکتر مجازی خود زمین، خانه، لباس یا هر چیز دیگری را که در این دنیای دیجیتال قابل معامله است تهیه کنید و تحت مالکیت خود درآورید.
دنیای متاورس درحال حاضر چقدر قابل دسترس است؟
فعالان ارزهای دیجیتال در حال ساخت و پرداخت بیشتر این دنیا هستند؛ گیمرهای حرفه‌ای تصور دقیق‌تری از این فضا دارند و ممکن است به نظرشان برسد که حتی پیش از این، تجربه متاورس را از طریق واقعیت افزوده و واقعیت مجازی به‌دست آورده‌اند. هنرمندان نیز، تا به اینجا با استفاده از ظرفیت توکن‌های غیرقابل تعویض (NFT) توانسته‌اند آثار خود را دیجیتالی کنند یا آثار دیجیتالی خود را به فروش برسانند، لذا این دسته هم تا حدودی از امکانات این دنیا استفاده کرده‌اند؛ اما به طور کلی، زمان زیادی برای تحقق تمام این رویاها و شناسایی تمام چالش‌ها و مزیت‌های دنیای متاورس باقی مانده است.
همان‌طور که احتمالا به یاد داشته باشید، به وجود آمدن وب‌کم‌ها، دوربین‌ها و میکروفن‌ها، معنی‌داری بیشتری به دنیای اینترنت داد و آن را از دنیای خشک متنی خارج کرد. این معنی‌داری، با ورود ویدئو به دنیای اینترنت ادامه پیدا کرد و به دنبال آن، با اضافه شدن رمزنگاری اطلاعات و تراکنش‌ها و همچنین واقعیت افزوده و واقعیت مجازی، بیش از پیش به دنیای واقعی ارتباطات ما نزدیک شده است.
چیزی که واضح است، حتمی بودن استفاده از ظرفیت رمز ارزها و تکنولوژی بلاک‌چین در این دنیاست؛ از این بابت، اگر طی سالیان آینده، بخشی از دارایی‌های شما را رمز ارزها تشکیل ندهند، احتمالا هزینه ورود به دنیای متاورس برایتان بسیار بالا (و شاید غیرممکن) خواهد بود. ضمن اینکه توسعه چنین شبکه‌هایی و استفاده‌های فراگیرتر از رمز ارزها و بلاک‌چین، به خودی خود تقاضا برای این دارایی‌ها و تکنولوژی را افزایش داده و مطمئنا، هر چقدر دیرتر به این فضا ورود پیدا کنید، باید ارزش بیشتری بپردازید. فراموش نکنید که آینده همه صنایع، اطلاعات، دارایی‌ها، کالاها، خدمات و تعاملات، دیجیتالی خواهد بود.
