اگر چه بحث این روزهای تولیدکنندگان لوازم داخلی جلوگیری از قیمت‌های دستوری است و اتفاقا این درخواست امری پذیرفته شده در دنیاست اما جا دارد تولید‌کننده‌ها از خود سوال کنند که بالا رفتن قیمت‌ها در شرایط کنونی تا چه اندازه برای آنها راهگشاست؟ آیا در بازار رقابتی این اتفاق بیش از گذشته مشتریان را جذب برندهای خارجی نمی‌کند؟ جای تاسف است که حتی برخی فروشندگان خیابان امین حضور به عنوان بورس لوازم‌خانگی معتقدند که اگر واردات برندهای خارجی به فرض محال به طور کامل ممنوع شود، باید منتظر افزایش قیمت برندهای داخلی و فشار بیشتر به مشتریان باشیم. این گروه در واقع ورود کالاهای قاچاق را نوعی ضربه‌گیر برای افزایش قیمت‌ها می‌دانند. متاسفانه صنعت لوازم‌خانگی ما همچون بسیاری صنایع دیگر استفاده از توان شرکت‌های دانش بنیان و قطعه‌ساز را به فراموشی سپرده است به‌گونه‌ای که این شرکت‌ها انگیزه لازم را برای ادامه فعالیت در راستای نوآوری ندارند.‌ این در حالی است که هر جا شرکت‌های بزرگ‌تر به شرکت‌های تامین کننده قطعات بها داده‌اند، در اغلب موارد همراه با خلق ایده‌های جدید بوده و در نهایت  تولیدکننده محصول نهایی منتفع شده است. علاوه بر این نبود ساختار لازم برای حمایت از دانشجویان نخبه در بخش تولید و طراحی یکی از عمده‌ترین ضعف‌های این صنعت را هویدا کرده است چرا که در بسیاری موارد کالاهای تولید شده به شدت شبیه به هم هستند و گویی همه این برندها را یک شرکت تولید کرده است. این در حالی است که دانشگاه‌ها هم در این بخش دچار نوعی سردرگمی ‌هستند و آنچه تحت عنوان علم تولید می‌شود در هیچ صنعتی مورد استفاده قرار نمی‌گیرد و دروس دانشگاهی تناسبی با نیاز صنایع ما به‌ویژه صنعت لوازم خانگی ندارند.

 

مساله دیگر در صنعت لوازم خانگی فقدان اتحاد در بزنگاه‌هاست که شاهدیم به جای اینکه شرکت‌ها بر سر منافع صنفی خود اتفاق‌نظر داشته باشند، هر کدام حیات خود را در نبود دیگری می‌بینند غافل از اینکه هیچ جوری نمی‌توان با انحصار بازار را در اختیار گرفت و همواره در دنیای رقابتی شرکت‌هایی هستند که بازار را زیر نظر دارند و حاضرند با کمترین حاشیه سود در کشورهای مقصد صادراتی محصول‌شان را معرفی کنند. امروز کالای خارجی به‌رغم ممنوعیت تبدیل به یک خواست و اراده عمومی ‌شده و حتی با وجود قاچاق بودن، محصولات این دو شرکت جای خود را در بازار ایران مستحکم کرده‌اند. برخی از شرکت‌های بزرگ هم در همین راستا با شناخت نقاط ضعف محصولات خود، فناوری‌های اروپایی را مورد استفاده قرار می‌دهند که قطعا در ادامه شاهد رشد این شرکت‌ها  در بازار خواهیم بود. به طور نمونه تولید کمپرسور شاید بیش از هر چیز دیگری شرکت‌های داخلی را از واردات بی نیاز کند، اما این کار انجام نمی‌شود و با چند برابر قیمت واردات آن صورت می‌گیرد. در حالی که چند شرکت بزرگ که نیاز مبرمی ‌به این تکنولوژی دارند، می‌توانند با هم‌افزایی و البته حمایت وزارت صنعت، معدن و تجارت به هدف مورد نظر خود برسند و این خواسته قطعا در نهایت منجر به کاهش هزینه‌ها خواهد شد. بنابراین تجربه نشان می‌دهد هر زمانی در صنعت لوازم خانگی خواست و اراده تولید با کیفیت وجود داشته، اتفاقات قابل توجهی رقم خورده است. کما اینکه بسیاری از برندهای ایرانی در گذشته نه چندان دور تولیداتی را به بازار عرضه می‌کردند که هنوز هم بعد از چند دهه مورد استفاده قرار می‌گیرند و کماکان از تولیدکننده آنها به نیکی یاد می‌شود، اما امروزه برخی با بیان اینکه ما با تکنولوژی روز دنیا فاصله داریم اصطلاحا مسوولیت را از سر خودشان باز می‌کنند و تازه انتظار دارند صرفا با ادبیاتی مانند اینکه جنس ایرانی باعث رونق اقتصادی و اشتغال در کشور می‌شود، مصرف‌کننده نهایی را جذب کنند. در حالی که همین تولیدکنندگان هیچ‌گاه حاضر نخواهند بود به صرف ایرانی بودن کالاها، نیازهای مورد نظرشان را از تولیدکننده داخلی تامین کنند. البته بی‌شک تحقق تولید ملی یکی از مهم‌ترین اهداف تصمیم‌سازان و تصمیم‌گیران اقتصادی است و به همین دلیل همواره اولویت با صنعتگران داخلی است و دولت‌ها تا حد امکان سعی می‌کنند در این مسیر تولید را تسهیل کنند. با وجود این متاسفانه در بسیاری موارد تولید داخلی تبدیل به ابزاری برای استفاده از امتیازات و انحصار شده و کالای نهایی با کیفیت نازل باعث نارضایتی مصرف‌کننده شده است.

 

اخبار مرتبط