۹  برابر شدن قیمت سوخت

شهریار گراوندی، مدیرعامل شرکت سیمان «سامان غرب» با اشاره به آفت قیمت‌گذاری دستوری بر صنعت سیمان بیان کرد: ‌هدف از بورسی شدن سیمان معامله بر اساس عرضه و تقاضا در بستر شفافیت بود. حدود هشت ماه از پذیرفته شدن سیمان در بورس می‌گذرد، در این مدت بازار سیمان کنترل شده است. اما شاهد آن هستیم که از طرفی با تغییر قوانین، امکان افزایش قیمت را از بین برده‌اند و از طرف دیگر با افزایش قیمت انرژی، هزینه تولید را افزایش داده‌اند.

وی افزود: امروز بر اساس نامه‌‎ای که به سیمانی‌ها ابلاغ شده قیمت مازوت بر اساس قیمت گاز محاسبه خواهد شد. فرمول محاسبه گاز نیز بر اساس ۱۰ درصد از خوراک پتروشیمی است، با این نوع محاسبه، قیمت این سوخت از ۱۰۰ تومان اسفند ۹۸ و فروردین ۹۹ برای هر متر مکعب اکنون (با ۹ برابر افزایش) به ۹۰۰ تومان در هر لیتر رسیده است.

گراوندی بیان کرد: در حالی‌ که مسوولان در مصاحبه با تلویزیون اعلام می‌کنند سیمانی‌ها حق افزایش قیمت را ندارند، عوارض حقوق دولتی نسبت به سال ۹۹ به بیش از ۴ برابر افزایش یافته است. صادرات کلینکر به‌رغم قانون حمایتی از این محصول، مشمول عوارض است.

مدیرعامل شرکت سیمان سامان غرب در ارتباط با وضع عوارض صادراتی به مشکلات صنایع در صادرات اشاره و بیان کرد: سیاست‌های کنونی وزارت صمت کمکی به بخش تولید و ارتقای تولید نخواهد کرد و به جز آنکه تولید کننده را ضعیف‌تر کند، سودی به حال صنعت ندارد.

سرنوشت سیمان بعد از قطعی برق

دبیر انجمن صنفی کارفرمایان صنعت سیمان گفت: عرضه سیمان در بورس کالا افزایش یافته و با رصدکردن قیمت‌ها متوجه شدیم تغییر چندانی اتفاق نیفتاده است. در این چند هفته اول سال، عرضه سیمان زیاد بوده، ولی عرضه‌ها جذب نشده ‌است. این نشان می‌دهد بازار تشنه سیمان نیست؛ علاوه بر اینکه عرضه زیاد بوده، تقاضا هم کاهش داشته است.

وی خاطرنشان کرد: افرادی انتظار داشتند در سال جدید، سیمان افزایش قیمت ۲۵درصدی داشته باشد که هنوز چنین اتفاقی نیفتاده است. سیمان در بورس کالا معامله می‌شود و هر کالایی وارد بورس شود به صورت شفاف همه متوجه تغییرات قیمتی آن می‌شوند.

شیخان در ادامه تاکید کرد: ما تولیدکنندگان سیمان فعلا تغییری در قیمت ندیده‌ایم و اکنون تصور ما این است که در بازار هم نمی‌تواند هیجانی ایجاد شود. ماه فروردین معمولا همین‌طور است به خصوص که ایام ماه مبارک رمضان هم هست و این موضوع در بازار ساخت و ساز تاثیرگذار است.

وی در ادامه افزود: افزایش قیمت ناشی از افزایش هزینه‌ها ممکن است اتفاق بیفتد. هزینه تولید بالا رفته و تولیدکننده با این قیمت‌هایی که در بورس ارائه می‌شود، توان ادامه تولید را ندارد که باید در آن تجدید نظر شود و اکنون روی آن کار می‌کنیم. با توجه به اینکه سیمان در بورس معامله می‌شود ممکن است در قیمت پایه مقداری تغییر را شاهد باشیم.

دبیرانجمن صنفی کارفرمایان صنعت سیمان با بیان اینکه بازار سیمان فقط با قطع برق ملتهب می‌شود، ادامه داد: اکنون برق کارخانه‌های سیمان پایدار است و تولید آنها روال عادی دارد ولی اگر عرضه برق کاهشی و محدودیت بیشتری برای آن ایجاد شود، نمی‌توان تضمین کرد که برای بازار چه اتفاقی می‌افتد.

وی افزود: هنوز اخطار یا اطلاعیه‌ای در این زمینه ندیده‌ایم و شایعاتی برای قطعی برق شنیده شده، ولی هنوز چیزی به صورت رسمی اعلام نشده است.

شیخان با بیان اینکه وضعیت صادرات سیمان طبق روال سال‌های گذشته کاهشی بوده است، خاطرنشان کرد: بخش عمده صادرات سیمان ما به افغانستان بود که برای آن مشکلاتی ایجاد شده و شرکت‌هایی که به افغانستان صادرات داشتند، کاهش یافته‌اند. از سوی دیگر صادرات سیمان مشتری محدودی در آسیای میانه و روسیه دارد که در حال حاضر دچار مشکل شده‌اند.

وی افزود: با این حال، صادرات کلینکر ما در حال انجام است ولی با عوارضی که در نظر گرفته‌اند به نظر می‌رسد آن هم متوقف شود و عواقب بدی برای شرکت‌های سیمانی به همراه دارد.

دبیرانجمن صنفی کارفرمایان صنعت سیمان در پایان تصریح کرد: متاسفانه بازار صادرات ما دیگر کشش ندارد، چون هزینه‌های صادراتی ما زیاد است. شرایط بانکی ما نیز در حال حاضر خوب نیست و هزینه‌های صادرات ما از جمله هزینه حمل و نقل و کشتیرانی بالا رفته که با وجود این نمی‌توانیم در بازار جهانی رقابت کنیم.

وضعیت سیمانی‌ها در بورس

محمدرضا نوروزی، تحلیلگر بازار سرمایه در رابطه با وضعیت بنیادی سیمان در سال ۱۴۰۱ گفت: عوامل مختلفی بر میزان تولید و فروش، نرخ‌های فروش و بهای تمام شده شرکت‌های سیمانی اثرگذارند که باید تاثیر هر کدام از آنها را به صورت جداگانه برای هر شرکت بررسی کرد. به طور مثال در حال حاضر نرخ‌های بورس کالا با توجه به شرایط منطقه‌ای عرضه و تقاضای سیمان در هر منطقه از کشور متناسب با میزان عرضه و تقاضای آن تعیین می‌شود. مناطقی که میزان عرضه محصول در مقایسه با تقاضای آن پایین است، نرخ‌های بالاتری از سیمان را تجربه می‌کنند. با این توضیح که اغلب هزینه نقل و انتقال سیمان به نسبت ارزش آن بسیار بالاست، شرکت‌هایی که در این مناطق هستند از پتانسیل فروش بالاتری برخوردارند.

وی افزود: همزمان با شروع به کار دولت سیزدهم، برنامه ساخت چهار میلیون واحد مسکن در قالب طرح اقدام ملی مسکن ارائه شد. با توجه به این موضوع احتمالا در سال ۱۴۰۱ همزمان با شروع ساخت واحد‌های مسکونی و رونق نسبی در بخش ساخت و ساز افزایش تقاضا برای سیمان را شاهد خواهیم بود. این موضوع می‌تواند وضعیت مالی شرکت‌ها را دستخوش تغییرات مهمی کند. از یک طرف امکان رشد قیمت سیمان در نتیجه رشد تقاضا و از سمت دیگر فعال شدن ظرفیت خالی واحد‌های تولیدی می‌تواند این صنعت را با رشد حقیقی همراه سازد.

وی ادامه داد: به‌رغم اینکه بخش بسیار کمی از سیمان صادر می‌شود، اما قیمت‌های صادراتی نیز کمتر از میانگین‌های جهانی این محصول است. نرخ‌های داخلی نیز دارای تفاوت با نرخ‌های جهانی هستند. این موضوع سبب خواهد شد که در زمینه نرخ‌های فروش شرکت‌ها نگرانی چندانی نداشته باشند. چرا که با نرخ‌های فعلی نیز برخی شرکت‌ها وضعیت مناسب عملیاتی و مالی را تجربه کرده‌اند.

نوروزی اضافه کرد: یکی از مهم‌ترین متغیر‌هایی که می‌تواند بر سود شرکت‌ها اثر بگذارد، قیمت حامل‌های انرژی از جمله برق و گاز است. به طور متوسط برای تولید هر تن سیمان حدود ۱۰۰ متر مکعب گاز طبیعی و حدود ۱۲۰ کیلووات ساعت برق مصرف می‌شود. همزمان با افزایش قیمت جهانی گاز نرخ این محصول در ایران نیز برای صنایع رشد چشمگیری را تجربه کرد. اما در بودجه سال ۱۴۰۱ دولت بندی را در خصوص سقف گاز سوخت واحد‌ها ارائه کرد که بر اساس آن نرخ هر مترمکعب گاز طبیعی برای شرکت‌های سیمانی از  ۵۰۰ تومان بیشتر نخواهد بود.

این کارشناس افزود: مشکل دیگر فارغ از نرخ گاز سوخت این شرکت‌ها، قطعی‌های مکرر گاز در فصل زمستان است که موجب کاهش تولید در این شرکت‌ها می‌شود. البته در قبال قطعی گاز سهمیه مازوت برای سوخت شرکت‌ها در نظر گرفته می‌شود که خود این موضوع می‌تواند میزان هزینه انرژی را با توجه به مسافت آنها با پالایشگاه‌های عرضه‌کننده مازوت تحت تاثیر قرار دهد. در فصل تابستان نیز اغلب شرکت‌ها با مشکل قطعی برق مواجه می‌شوند که یکی از مهم‌ترین معضلات این واحد‌های تولیدی است. موضوع دیگر که باید به آن توجه داشت، افزایش هزینه حقوق و دستمزد در سال جدید است.

نوروزی خاطر‌نشان کرد: صنعت سیمان می‌تواند در سال جدید یکی از صنایع پرپتانسیل در بورس باشد. با توجه به افزایش تقاضا و همچنین تثبیت نرخ‌های فروش این محصول احتمالا اغلب شرکت‌های تولیدکننده این محصول وضعیت مناسبی در سال ۱۴۰۱ خواهند داشت. همچنین ارزش جایگزینی شرکت‌های سیمانی نسبت به ارزش بازار آنها در بورس بسیار بالاست. این نکته بیانگر آن است که افزایش در عرضه سیمان نیازمند سرمایه‌گذاری تقریبا زیاد در این صنعت است. از طرفی سود‌های برآوردی برای شرکت‌های سیمانی نشان دهنده نسبت P/ E پایین آنها در مقایسه با میانگین سال‌های قبل است.

وی با اشاره به اینکه این صنعت به عنوان یکی از صنایعی شناخته می‌شود که ارتباط کمتری با نرخ دلار دارد؛ بنابراین ریسک زیادی از منظر کاهش قیمت دلار متوجه این شرکت‌ها نیست، تصریح کرد: همه این نکات بیانگر وضعیت مناسب برخی شرکت‌های فعال در این صنعت است. اما باید توجه کرد که برای سرمایه‌گذاری در این شرکت‌ها وضعیت هر شرکت باید به صورت جداگانه مورد تحلیل و بررسی قرار گیرد تا بتوان به یک سرمایه‌گذاری خوب از منظر ریسک و بازدهی دست یافت.