واردات کالاهای آرایشی و بهداشتی نیازمند تدوین طرح جامع بلندمدت است

طی سال‌های اخیر در نتیجه تلاش ۲۰ ساله وزارت بهداشت و انجمن واردات، مکانیزمی ‌ایجاد شده بود که هرچند اجناسی که از طریق قاچاق به دست مغازه‌دار می‌رسید، ارزان‌تر بود؛ اما به مرور به واسطه کمک‌هایی که از طریق شرکت‌های واردکننده در زمینه تبلیغات، شناخت کالا و کمک‌هایی که طی این مدت تا زمان پرداخت پول ارائه می‌شد تا کالای وارداتی به فروش برسد، مغازه‌دار به تدریج حاضر شد کالای ارزان‌تر را که ضمانت ندارد، کنار بگذارد و کالا را از طریق شرکت‌های واردکننده شناسنامه‌دار تهیه کند.

نکته جالب توجه این بود که با این مکانیزم به تدریج حضور قاچاقچیان در بازار کمرنگ شد و ما دیگر اثری از حضور آنها مشاهده نکردیم. آن دسته از بازاریانی هم که اجناس قاچاق می‌فروختند، به تدریج سراغ شرکت‌ها آمدند و کالاهای موردنظر خود را از طریق شرکت‌ها تامین می‌کردند. درنتیجه تمام فروشندگان در کشورهای همسایه که اجناس قاچاق را می‌فروختند، به تدریج حذف شدند و از این عرصه کنار کشیدند. اما به واسطه اینکه قاچاق سود بالایی برای همه عوامل آن دارد؛ بعد از سیاست‌های جدید دولت مجددا آن زنجیره را می‌بینیم که حلقه‌های آن به هر شکل به هم متصل شده‌اند و اکنون کالا با همان روند وارد کشور می‌شود. به طوری که امروز در کشورهایی مانند امارات، عراق و ترکیه بازار بزرگی از کالاهای آرایشی و بهداشتی را می‌بینیم که همه برندها در آن به چشم می‌خورد و دوباره اطراف ما از همان عواملی پر شده است که سال‌های سال از این شرایط ایجادشده سوءاستفاده و از این بازار بهره‌برداری می‌کردند. در کنار آن صاحبان فروشگاه‌ها به دلیل اینکه نمی‌توانند اجناس موردنظر خود را تامین کنند؛ آنها نیز ناچار به خرید این کالاهای قاچاق شده‌اند.

در چنین شرایطی راهکار پیشنهادی این است که درخصوص واردات کالاها در صنعت آرایشی و بهداشتی، یک طرح جامع بلندمدت تدوین و همه موارد در آن لحاظ شود. گزارش‌های آماری اداره مبارزه با کالاهای قاچاق که به وزارت صمت ارائه می‌شود؛ چه در بخش آرایشی و بهداشتی، چه در بخش دارو و چه در بخش مواد غذایی واقعا نگران‌کننده است و مسوولان مبارزه با کالاهای قاچاق نیز از این شدت و حجم بالای واردات کالاهای قاچاق به کشور ابراز نگرانی می‌کنند. اما به دلیل اینکه سیاست‌ها به صورت جزیره‌ای اتخاذ می‌شود و نهاد متولی این امر به طور شفاف مشخص نیست، تصمیم‌گیری‌ها به درستی انجام و سیاست‌ها به درستی پیاده‌سازی نمی‌شود.

امروز در تمام فروشگاه‌ها و سوپرمارکت‌های بزرگ اجناس قاچاق از دارو گرفته تا اقلام دیگر را در قفسه فروشگاه‌ها به وفور مشاهده می‌کنیم که به فروش می‌رسد، چراکه مردم به این کالاها نیاز دارند و به هر حال یا در سفرهای خارجی خود این کالاها را خریداری می‌کنند یا به ناچار دست به دامان بازاری می‌شوند که کالاها در آن از طریق قاچاق تامین می‌شود.

راهکار این مساله این است که مسوولان در هیچ حوزه‌ای شعاری تصمیم نگیرند و در هر صنعتی اعم از پوشاک، کالاهای آرایشی، بهداشتی، خودرو و هر کالای دیگری بپذیرند که ما مصرف‌کنندگانی در کشور داریم که تمایل دارند برندهای مشهور و کالاهای خارجی را خریداری کنند و به هر نحو ممکن آنها را تهیه می‌کنند.