بزرگ‌ترین پروژه بیمارستانی کشور در انتظار تزریق نقدینگی

قائم مقام فنی- اجرایی و سهامدار شرکت آباد‌راهان پارس که پیمانکار اصلی این پروژه است درباره زمان افتتاح این پروژه گفت: قرار بود این پروژه تا پایان امسال افتتاح شود و به بهره‌برداری برسد. مشکل اساسی که زمان افتتاح پروژه قابل پیش‌بینی نیست این است که از مهر سال گذشته تقریبا حدود ۹ ماه است که مبلغی را از کارفرما و بانک توسعه اسلامی دریافت نکرده‌ایم. بانک توسعه اسلامی به علت اینکه وام‌های متعددی به پروژه‌های دیگر در داخل ایران داده که باید بازپرداخت وام آنها انجام شود، اما انجام نشده پرداخت‌ها به این پروژه را از ۹ ماه گذشته متوقف کرده است. فرزاد اناری افزود: با وجود این مشکل اما به عنوان پیمانکار کار احداث این پروژه را تاکنون ادامه داده‌ایم و به عنوان فاینانسور هم عمل کرده‌ایم. تا کنون حدود ۳۰۰ میلیارد تومان در این پروژه هزینه کرده‌ایم که از کارفرما طلبکار هستیم، اما این موضوع نمی‌تواند ادامه داشته باشد و توان مالی بیش از آن را نداریم.  برای آشنایی با ابعاد این پروژه بیمارستانی و مشکلات احداث آن با وی گفت‌وگو کرده‌ایم که مشروح آن را در ادامه می‌خوانید.

 ایده برنامه‌ریزی و احداث پروژه طرح توسعه بیمارستان شریعتی از چه زمانی شکل گرفت؟

شروع این پروژه در سال ۱۳۹۲ با طراحی یک بیمارستان بلندمرتبه در فضای باز بیمارستان اصلی واقع در بزرگراه جلال آل‌احمد کلید خورد. در اواخر همان سال وام بانک توسعه اسلامی تصویب شد که با توجه به مشکلات اجرای طرح در فضای مذکور، پروژه به منطقه ۲۲ شهرداری تهران در زمینی به وسعت ۳ هکتار انتقال یافت. طی پیگیری‌های بعدی وسعت اراضی تخصیص یافته جهت احداث بیمارستان جدید دکتر شریعتی و طرح توسعه آتی آن، مراکز جامع درمانی خاص شامل سرطان، نوزادان و کودکان و روان‌درمانی، دانشکده‌ها، خوابگاه‌ها، مراکز تحقیقات پزشکی، مجتمع همایش‌ها و مرکز رفاهی ورزشی به ۳۰ هکتار افزایش یافت.

 ارکان پروژه چیست؟

کارفرمای پروژه دانشگاه علوم پزشکی تهران است. مهندسین مشاور و مسوولان نظارت بر طراحی و احداث پروژه را برعهده دارند و مشارکت آبادراهان پارس، گوپله و ماهر و همکاران در چارچوب قرارداد طرح و ساخت (DB)، مسوولیت طراحی و احداث بیمارستان را عهده‌دار است.

 تامین اعتبار پروژه از چه محلی صورت می‌گیرد؟

این پروژه از محل وام دریافتی از بانک توسعه اسلامی و در چارچوب قرارداد استصناع منعقده بین بانک توسعه اسلامی و دانشگاه علوم پزشکی تهران در دست اجرا است و اعتبار مورد نیاز جهت پرداخت کسورات قانونی (بیمه و مالیات ارزش افزوده) از سوی دانشگاه علوم پزشکی تهران تامین و تخصیص می‌یابد.

 اهداف و مشخصات فنی  پروژه مشتمل بر چه مواردی است؟

این بیمارستان یک هزار تختخوابی بر مبنای آخرین استانداردهای بین‌المللی در طراحی و با ویژگیِ عملکرد بی‌وقفه در زمان بهره‌برداری و مواقع بروز و وقوع بحران، با مدرن‌ترین و مجهزترین زیرساخت‌ها و تجهیزات پزشکی و با رعایت الزامات و ضوابط پدافند غیرعامل در انتهای بزرگراه شهید خرازی به صورت طرح و ساخت در دست احداث بوده و از نظر طراحی و اجرا یکی از موفق‌ترین پروژه‌های مشابه و همتراز است. پروژه مذکور به واسطه مجاورت با پایتخت، در شرایط همه‌گیری بیماری کووید- ۱۹ و به‌طور کلی در مواقع بحران و اضطرار دارای کارکرد حیاتی و تاثیرگذاری اجتماعی بالا است. پروژه دارای پیشرفت فیزیکی ۸۰ درصدی است و درصورت استمرار جریان نقدینگی و تامین اعتبار به صورت پیوسته و منظم، قابلیت تکمیل و بهره‌برداری تا پایان سال جاری را خواهد داشت.

پروژه در سه بلوک طراحی شده است. بلوک A شامل بخش‌های بستری و اعمال جراحی پیشرفته، بخش پیوند اعضای دیتاسنتر پروژه دوم دانشگاه علوم پزشکی تهران و فضاهای پشتیبانی در ۱۳ طبقه و با مساحت ۷۸.۰۰۰ متر مربع است. در بلوک B ، اورژانس ۱۰۰ تختخوابی، درمانگاه‌های مجهز، کلینیک‌های فوق تخصصی، آزمایشگاه‌ها و تصویربرداری‌ها در ۶ طبقه و با سطح زیربنای ۲۸.۰۰۰ متر مربع مستقر هستند. بلوک P با ظرفیت پارک ۴۰۰ خودرو در ۵ طبقه نیز شامل موتورخانه مرکزی و پارکینگ مسقف (بام سبز) با قابلیت تبدیل به فضای درمانی در مواقع بحران و فضای سبز و رفاهی همراهان در بام است. این بلوک پس از بازطراحی پروژه بدون هیچ‌گونه پرداخت اضافه توسط پیمانکار در دست احداث است. از جمله اهداف و ویژگی‌های شاخص این پروژه شامل ارائه خدمات درمانی تخصصی و فوق تخصصی در مقیاس فرا‌منطقه‌ای، ارائه بی‌وقفه خدمات در بحران‌ها و زلزله احتمالی تهران، افزایش سرانه تخت‌های بیمارستانی در غرب تهران با ساخت ۱۰۰۰ تخت بیمارستانی، کاهش سفرهای درمانی به هسته مرکزی و پرترافیک شهر تهران با توجه به ریفرال بودن خدمات درمانی این بیمارستان، ساخت بیمارستانی با امکان توسعه آتی افقی، رعایت آخرین استانداردهای طراحی و ساخت در عناصر سازه‌ای و غیرسازه‌ای، ارائه خدمات اورژانسی هوایی و تروما به مصدومان و مجروحان حوادث جاده‌ای در بزرگراه‌های غربی استان تهران، تامین تجهیزات زیرساختی با بهترین کیفیت و در حداقل زمان و اتکا به تولیدات داخلی، استفاده از سیستم‌های به روز از قبیل PTS، BMS و UPS‌، رعایت الزامات پدافند غیرعامل با خروج موتورخانه از فضاهای درمانی و ساخت انبارهای استراتژیک، تامین حدود ۴۰۰ پارکینگ مسقف با امکان تبدیل به بیمارستان صحرایی در زمان بحران، پیش‌بینی ۱۹۰ تخت جهت مراقبت‌های ویژه متناسب با بیمارستان فوق تخصصی، تفکیک مراجعان سرپایی و بستری توسط دو ساختمان مستقل ولی مرتبط، تامین برق اضطراری کامل و اختصاص یک طبقه مجزا برای پیوند اعضا است.

 پروژه در دوران احداث و پس از تکمیل و بهره‌برداری، چه تعداد فرصت شغلی ایجاد کرده و خواهد کرد؟

با توجه به ماهیت چند‌وجهی پروژه (فعالیت اجرایی در زمینه‌های ساختمان و زیرساخت‌ها و تاسیسات مکانیکی و برقی) و قابلیت پیشبرد عملیات اجرایی در جبهه‌های کاری متنوع و متعدد، شمار نیروهای شاغل در پروژه بالغ بر ۴۰۰۰ نفر نیرو ( ۲۰۰۰ نفر مستقیم  و ۲۰۰۰ نفر نیروی غیر مستقیم) متشکل از نیروهای دفتری متخصص و پرسنل اجرایی  بوده است. همچنین با توجه به مقیاس عملکردی پروژه که شرح آن رفت، پس از بهره‌برداری از بیمارستان، قابلیت اشتغال‌زایی برای بیش از ۳۵۰۰ نفر نیروی مستقیم و ۲۰۰۰ نفر نیروی غیر‌مستقیم متشکل از نیروهای متخصص کادر درمان و اقشار گوناگون کارمندی و کارگری به منظور خدمات‌رسانی به بیماران متصور است. از سوی دیگر، با درنظرگرفتن نیاز به استقرار خدمات و تاسیسات جنبی و مکمل از قبیل پارکینگ طبقاتی، مجموعه رستوران‌ها و فروشگاه‌های فست فود، مجموعه خدمات لجستیکی و پشتیبانی نظیر دفاتر بیمه، شعب بانکی، مراکز کرایه حمل‌ونقل، مجموعه فروشگاهی تامین کالاها و تجهیزات پزشکی اعم از داروخانه تخصصی، اقلام پروتزی و اقلام خارج از تعهد بیمه‌ها، مجموعه خدمات رفاهی و اسکان و اقامت موقت همراهان بیماران یا بیماران در صف انتظار پذیرش(اسکان روزانه، هتل)، فضاهای خدماتی جانبی نظیر کارواش، خدمات تعمیرات اتومبیل، سوپر مارکت، پمپ بنزین، دفاتر پیشخوان، فروشگاه‌های پوشاک و گلفروشی و احداث فضاهای خدماتی اجتماعی از قبیل مهدکودک، فضاهای بازی و سرگرمی کودکان، میزان فرصت‌های شغلی این مجموعه بهداشتی- درمانی- آموزشی متناسبا افزایش می‌یابد.

 مهم‌ترین چالش‌ها و مشکلات پیش‌روی پروژه در چه محورهایی قابل طرح است؟

به دلیل بدهی (تراز منفی) به بانک توسعه اسلامی( IDB) و عدم امکان پرداخت آن به دلیل تحریم‌های ظالمانه، در پرداخت‌های به موقع به پروژه اختلال و وقفه حادث شده است. همچنین باتوجه به اینکه پرداخت مطالبات پروژه ازطریق بانک مرکزی صورت می‌پذیرد، به دلیل فرآیند بسیار زمان‌بر هماهنگی‌ها و تاییدات متقابل بانک توسعه اسلامی و بانک مرکزی، صورت وضعیت‌های پروژه در روندی بسیار طولانی، منقطع و نامنظم (مشخصا دو یا حداکثر سه نوبت در سال با وجود ارسال منظم صورت وضعیت‌های ماهانه پروژه) تادیه می‌شود؛ به طوری که این معضل به بروز اختلال بنیادین در جریان نقدینگی موردنیاز به منظور پیشبرد عملیات اجرایی و خرید و تامین تدارکات و تجهیزات پروژه انجامیده است. شایان ذکر است با وجود پیگیری‌ها و مکاتبات مستمر با مبادی محترم ذی‌ربط و نیز تشکیل جلسه‌ای در اواخر سال ۱۳۹۹ در دفتر معاونت محترم وقت هماهنگی و نظارت اقتصادی و زیربنایی معاون اول ریاست جمهوری با حضور نمایندگان سازمان سرمایه‌گذاری، وزارت نیرو و بانک مرکزی برای اتخاذ راهکاری برای تسریع در فرآیند صدور حواله‌های بانک توسعه اسلامی، مشکل یادشده تاکنون مرتفع نشده و در اثر عدم گشایش مالی، بالغ بر ۳.۰۰۰ میلیارد ریال از مطالبات پروژه پرداخت نشده باقی مانده است. تحقق این مهم مستلزم تعامل مثبت بانک مرکزی، سازمان سرمایه‌گذاری وزارت اقتصاد و بانک توسعه اسلامی است. چنانچه این امر محقق نشود، بودجه ۳۰درصد باقی‌مانده طرح و تجهیزات پزشکی ‌باید از محل بودجه عمرانی دولت تامین شود.

 چه راهکارها و پیشنهادهایی برای رفع مشکلات مالی پروژه متصور است؟

پروژه استراتژیک توسعه بیمارستان شریعتی، متاسفانه به فراموشی سپرده شده است و شاید برای مسوولان محترم باور این موضوع که چنین بیمارستانی با سرعت بالا تا این مرحله پیش رفته، مشکل باشد. به نظر می‌رسد رفع مشکل موجود مستلزم توجه وزیر محترم بهداشت و صرف وقت یک ساعته ایشان برای بازدید از پروژه باشد.

 زمان افتتاح پروژه را کی ارزیابی می‌کنید؟

قرار بود این پروژه تا پایان سال افتتاح  شود و به بهره‌برداری برسد. در احداث یک بیمارستان علاوه بر اینکه یک ساختمان با تمام اجزای آن شامل بحث‌های مکانیکی، برقی و ابنیه باید احداث شود باید تجهیزات پزشکی نیز در آن مستقر شود. تجهیزات پزشکی جزو تعهدات مجموعه آبادراهان پارس به عنوان پیمانکار نیست، اما کارفرمای پروژه (دانشگاه علوم پزشکی تهران) قرار بود یک وام ۲۳ میلیون یورویی از بانک توسعه اسلامی اخذ کند تا هیات امنای این دانشگاه کار خریداری تجهیزات پزشکی را انجام دهند. مشکل اساسی که زمان افتتاح پروژه را  نمی‌توانیم پیش‌بینی کنیم این است که از مهر سال گذشته تقریبا حدود ۹ ماه است که مبلغی از کارفرما و بانک توسعه اسلامی دریافت نکرده‌ایم. بانک توسعه اسلامی به علت اینکه وام‌های متعددی به پروژه‌های دیگر داده که باید بازپرداخت وام آنها انجام شود و انجام نشده از این رو پرداخت‌ها از ۹ ماه گذشته را متوقف کرده است. با وجود این مشکل اما به عنوان پیمانکار این پروژه کار احداث را تاکنون ادامه داده و به عنوان فاینانسور هم عمل کرده‌ایم اما این موضوع نمی‌تواند ادامه داشته باشد و توان مالی بیش از آن را نداریم. تاکنون حدود ۳۰۰ میلیارد تومان از کارفرما طلبکار هستیم.