تولید قطعات الکترونیکی لوازم خانگی جذابیت ندارد
تولید در گیرو‌دار عوارض گمرکی و افزایش قیمت تمام شده
محصولات «هايتك» چيني رقيب اصلي ایرانیها در بازار است
هادی قزاقی، مدیرعامل شرکت «سدنا» با اعلام این مطلب در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» گفت: همین موضوع باعث می‌شود که تولیدکننده توان رقابت با محصول وارداتی را نداشته باشد و واردات جذاب‌‌تر شود. حتی گاه عوارض گمرکی برای محصول تمام‌‌شده با مواد اولیه برابری کرده و در واقع تولید هیچ ارزش و جذابیتی برای تولیدکننده ندارد. وی افزود: البته در پیگیری‌‌هایی که از وزارت صمت داشتیم اعلام شد که این موضوع مقطعی است اما در نتیجه آن، بازرگانان و مشتریان نهایی تشویق می‌شوند تا محصول را از خارج وارد کنند. اختلاف قیمت بین واردات مواد اولیه و محصول نهایی باید مشهود باشد در غیر این‌‌صورت برای قطعهساز و تولیدکننده هیچ توجیه اقتصادی نداشته و به‌‌صرفه نیست. اینکه در چند ماه اخیر سرمایه در گردش بسیاری از شرکت‌‌های قطعهساز کاهش یافته به خاطر همین چالش بوده و این کمبود نقدینگی، مشکلات دیگری را به‌‌همراه دارد.
قزاقی در ادامه گفت: مواد اولیه مورد نیاز برای تولید قطعات الکترونیک، به‌طور خاص تنها در چهار یا پنج کشور دنیا تولید می‌شود. به‌طور مثال در ژاپن در زمینه صنایع الکترونیک نظامی، مالزی در زمینه صنایع الکترونیک پیشرفته و در چین در زمینه صنایع الکترونیک لوازم خانگی پرکاربرد و مصرفی تولید می‌شود. به همین دلیل تمامی شرکت‌هایی که در سراسر دنیا، در زمینه الکترونیک فعالیت دارند مجبور هستند قطعات الکترونیکی مورد نیاز خود را وارد کنند. مدیرعامل شرکت «سدنا» درباره کاربرد بوردهای الکترونیکی و اینورترها در محصولات لوازم خانگی گفت: تمامی لوازم خانگی برقی نیاز به یک بورد الکترونیکی دارد، اما اینورترها یک محصول شاخص و ویژه بوده که موتور محصول را کم‌‌مصرف کرده و با موتورهای معمولی تفاوت دارند.
یکی از شاخصه‌های یک محصول که آن را قابل رقابت می‌کند کم‌‌مصرف بودن آن است. هرچه کالایی میزان مصرف انرژی کمتری داشته باشد جذابیت بیشتری دارد. محصولات لوازم خانگی که از موتورهای BLDC (موتورهای پربازده) استفاده می‌کنند، باید به اینورتر مجهز شوند و در حال حاضر حدود ۱۰ تا ۲۰درصد از این محصولات به اینورتر مجهز شده‌‌اند و بقیه نیز درصدد تجهیز به آن هستند. وی افزود: بیشتر استفاده اینورتر درحال حاضر در یخچال و کولر گازی است اما اخیرا پژوهشکده نیرو با همکاری سازمان انرژی‌های تجدیدپذیر و بهره‌وری انرژی برق (ساتبا) طرحی را ارائه داده‌‌اند که موتورهای کولرهای آبی، تعویض و به موتورهای پربازده با اینورتر مجهز شوند. زیرا موتورهای کولرهای آبی، مصرف انرژی بالایی دارند و در قطعی‌‌های برق در تابستان بسیار موثر هستند.
تولید قطعات الکترونیکی، پاسخگوی نیاز صنعت لوازم خانگی
ظرفیت‌‌های الکترونیکی ایران پتانسیل این را دارد که اگر تولید محصولات لوازم خانگی به روال عادی باز‌گردد نیاز تولیدکنندگان را برطرف و بازار داخلی را تامین کند. قزاقی با اعلام این مطلب گفت: زمانی که قطعهساز می‌‌بیند قیمت واردات قطعه کامل و مونتاژ‌‌شده کمتر از قیمت مواد اولیه آن است، انگیزه‌‌‌‌ای برای تولید آن قطعه نخواهد داشت. این موضوع مستلزم آن است که چالش‌‌های پیش‌‌روی این صنعت که عمده‌‌ترین آن عوارض گمرکی است از پیش‌‌پای قطعهساز برداشته شود.وی درباره مزیت قطعات الکترونیکی تولید شده در کشور گفت: دانش فنی برای ساخت قطعات بزرگ‌تر و دیزاین یا همان کدگذاری (که اصلی‌‌ترین بخش یک قطعه الکترونیکی است) وجود دارد و می‌تواند از آپشن‌‌های بیشتری برخوردار باشد و این ارزش افزوده تولید ایران نسبت به محصول چینی است.
قزاقی در ادامه افزود: به‌طور مثال برای تولید کنترل‌‌پنل یک ماشین لباسشویی، بدنه پلاستیکی آن در داخل طراحی شده، پلیمر (ABS) و مدار چاپی (PCD) آن نیز در داخل موجود است. اما آن قطعات ریزتری که روی این قطعات مونتاژ می‌شود داخل کشور نبوده و باید وارد شود و این شرایط برای تمام تولیدکنندگان قطعات الکترونیکی یکسان است و مواد اولیه را وارد می‌کنند.
قطعات الکترونیکی تولید داخل ۴۰ درصد ارزانتر از مشابه اروپایی
مدیرعامل شرکت «سدنا» گفت: قطعات الکترونیکی تولید داخل نسبت به موارد مشابه اروپایی حدود ۴۰درصد ارزانتر است. این قطعات نسبت به محصولات مشابه چینی، شاید از نظر قیمت تفاوت چندانی نداشته باشند اما محصولات ایرانی از تکنولوژی بالاتری بهره می‌‌برند و آپشن‌‌های بیشتری دارند. در حالی که چینی‌‌ها برای کاهش قیمت و حفظ سهم بازار، از تکنولوژی پایین‌‌تری استفاده می‌کنند. وی درباره تولید اینورترها گفت: سالانه در کشور ۱۲میلیون دستگاه لوازم خانگی شامل ماشین لباسشویی، ماشین ظرفشویی، یخچال، کولر آبی و... تولید می‌شود که می‌توان گفت به‌طور میانگین از این تعداد تاکنون ۱۰ تا ۲۰درصد به قطعات داخلی مجهز هستند و این قطعات جایگزین قطعات وارداتی شده‌‌اند.
قزاقی افزود: اینورتر محصولی دانش‌‌بنیان است که شرکت «سدنا»، بیش از ۴ سال روی تولید آن تمرکز داشته و در صنعت لوازم خانگی بسیار پرکاربرد است. موتورهای کار شده در اکثر لوازم خانگی از قبیل کولر گازی، لباسشویی، کولر آبی و... که به‌‌نام موتورهای پربازده (BNDC) معروف هستند، در حال حاضر توسط شرکت «سدنا» بومی‌‌سازی شده‌‌اند. چون در ایران به دانش فنی این محصولات دست یافته‌‌ایم و بومی‌‌سازی شده‌‌اند، در مقایسه با نمونه‌های چینی ارزانتر هستند. زیرا محصولات «های‌تک» چینی قیمت بالایی داشته و رقیب اصلی ما در این بازار هستند.
وی درباره تاریخچه شکل‌گیری «سدنا» گفت: این شرکت در سال ۱۳۹۱ تاسیس شد و در سال ۱۳۹۳ باحضور در نمایشگاه بین‌المللی نخستین محصولات خود را در زمینه کلید و پریز و ترموستات‌‌های خانگی ارائه کرد و تا سال ۱۳۹۸ به‌‌صورت B۲B با شرکت‌‌های مختلف تولیدکننده تهویه مطبوع و شرکت‌‌های تولید لوازم خانگی در زمینه تولید بوردها و کلیدهای هوشمند قرارداد بسته و مشغول فعالیت بوده است.
وی در ادامه گفت: این شرکت از سال ۱۳۹۸ تا ۱۴۰۰ (همزمان با اوج‌‌گیری پاندمی کرونا) وارد تولید محصولات پزشکی شده و دماسنج‌‌های طبی، اکسیژن‌‌ساز خانگی و... را به محصولات خود اضافه کرده است. از سال ۱۳۹۳ تاکنون حدود ۴۰ مدل محصول در زمینه لوازم خانگی داشتیم و برای شرکت‌‌های مختلف اینورترهای کولرهای گازی، اینورترهای ماشین لباسشویی و... تولید می‌کنیم که در راستای کاهش مصرف انرژی هستند. با کمک ساتبا و پژوهشکده نیرو در جهت کمک به صنعت لوازم خانگی، اینورتر را که تا پیش از این از خارج کشور وارد می‌شد و مصرف انرژی زیادی هم داشت، در داخل تولید می‌کنیم. در حال حاضر این قطعات بومی‌‌سازی شده‌‌اند و قیمت تمام‌‌شده آن نیز بسیار کاهش یافته است.
