10

محرک‌های رشد محصول شامل بهینه‌سازی سیستم‌های تولید شیر، بهبود سلامت حیوانات، بهبود کارآیی در تغذیه و ژنتیک است.

انتظار می‌رود در 10 سال آینده هند و پاکستان در بیش از نیمی ‌از رشد تولید شیر در جهان مشارکت داشته باشند. همچنین این دو کشور بیش از 30 درصد از تولید جهانی را در سال 2030 تشکیل خواهند داد. تولید بیشتر در گله‌های کوچک چند گاو یا گاومیش انجام می‌شود. تولید در اتحادیه اروپا کندتر از میانگین جهانی رشد خواهد کرد. در طول یک دهه آینده تعداد گله‌های شیری 5/ 0درصد افزایش می‌یابد، اما تولید شیر شاهد افزایش 1/ 0درصدی خواهد بود. سیستم‌های تولید مبتنی بر علف و خوراک دام است. با این تفاسیر احتمال می‌رود رشد شیر تولید شده در اتحادیه اروپا مختص به مزارع ارگانیک باشد.  

در حال حاضر بیش از 10 درصد از گاوهای شیری در سیستم‌های ارگانیک واقع در اتریش، سوئد، لتونی، یونان و دانمارک قرار دارند. کشورهایی مانند آلمان و فرانسه نیز شاهد افزایش تولید لبنیات ارگانیک بوده است. این مزارع ارگانیک بیش از 3 درصد از تولید شیر اتحادیه اروپا را تشکیل می‌دهند که علاوه بر هزینه‌های تولید بالا، تقریبا یک‌چهارم عملکرد کمتری نسبت به تولید متداول دارند. به طور کلی، انتظار می‌رود تقاضای داخلی (پنیر، کره، خامه و سایر محصولات) اندکی رشد کند و بیشتر تولیدات اضافی برای صادرات تخصیص یابند.  در ایالات متحده آمریکا و کانادا تا حد زیادی تعداد گله‌های دامی ‌بدون تغییر باقی خواهند ماند و رشد تولید انتظار می‌رود ناشی از افزایش عملکرد در گله‌ها باشد.

از آنجا که به نظر می‌رسد تقاضای داخلی برای چربی‌های شیر همچنان زیاد باشد، می‌توان گفت پودر شیر خشک بدون چربی (SMP) بیشترین صادرات را در ایالات متحده آمریکا خواهد داشت در حالی که صادرات SMP کانادا تحت استاندارد USMCA محدود شده است. ایالات متحده همچنین مقدار قابل توجهی پنیر، آب پنیر و لاکتوز صادر خواهد کرد.   نیوزیلند یکی از تولیدکنندگان با هدف صادرات است که در سال‌های اخیر شاهد رشد بسیار کمی ‌در تولید شیر بوده است.

با وجود وابستگی زیاد تولید شیر به علوفه در این کشور نسبت به آمریکای شمالی و اروپا با مدیریت مناسب توانسته است امکان رقابت را در کشور ایجاد کند.

عوامل محدودکننده اصلی رشد، میزان دسترسی زمین و افزایش محدودیت‌های محیطی است. رشد قابل توجه تولید شیر در آفریقا، بیشتر در گله‌های بز و گوسفند رخ می‌دهد. پیش‌‎بینی می‌شود حدود یک‌سوم جمعیت گله در آفریقا واقع شده باشد و حدود 5درصد از تولید شیر جهان را تشکیل ‌دهد. کمتر از 40درصد شیر به فرآورده‌هایی مانند کره، پنیر، پودر شیر خشک بدون چربی و پودر شیر کامل یا پودر آب پنیر تبدیل خواهد شد. تقاضای قابل توجهی برای کره و پنیر وجود دارد که در حال حاضر این محصولات سهم زیادی از مصرف لبنیات را در اروپا و آمریکای شمالی تشکیل می‌دهند. پودر شیر خشک بدون چربی و پودر شیر کامل بیشترین سهم را در تجارت دارند. هر دو محصول در واحدهای صنایع غذایی به ویژه قنادی، شیر خشک نوزادان و محصولات نانوایی استفاده می‌شوند. پیش‌بینی می‌شود تولید کره با نرخ مشابهی نسبت به تولید کلی شیر، 9/ 1درصد در سال رشد کند که نشان‌دهنده تقاضای بالا برای کره در کشورهای توسعه‌یافته و چین است. تخمین زده می‌شود به طور سالانه تولید پودر شیر خشک بدون چربی، پودر شیر کامل و پنیر به ترتیب 2/ 1درصد، 2/ 1درصد و 4/ 1درصد با رشد مواجه شود. سرعت رشد پایین در محصول WMP نشان‌دهنده کاهش رشد تقاضا در چین، تایلند و فیلیپین است.

واحد پژوهش انجمن صنایع فرآورده‌های لبنی ایران