زلزله‌های اخیر این سوال را در اذهان مردم به وجود آورده که تاسیسات آب و برق پایتخت چقدر در برابر زلزله مقاوم است؟ در این خصوص مدیر کل دفتر مدیریت بحران و پدافند غیرعامل وزارت نیرو در گفت‌وگو با «ایرنا» به تشریح وضعیت سازه‌ها و تجهیزات آبرسانی و برق‌رسانی پایتخت در شرایط وقوع زلزله پرداخت و به برخی نگرانی‌ها از جمله تهدید فاضلاب تهران در زمان زلزله پاسخ داد و اعلام کرد: فاضلاب، در اولویت تهدیدهای تهران نیست. میثم جعفرزاده در مورد مقاومت سدهای پایتخت در برابر زلزله گفت: در احداث سدها همیشه بحث‌های زلزله‌نگاری و ژئوتکنیکالی مطرح است و به همین دلیل ما چندان نگران سدها نیستیم.  جعفرزاده با بیان اینکه سدهای امیرکبیر و طالقان در غرب و سدهای لار، لتیان و ماملو در شرق تهران به لحاظ عملکردی مشکلی ندارند، گفت: در زلزله ۲/ ۵ ریشتری غرب تهران، سد امیرکبیر نخستین نقطه‌ای بود که در مورد آن بررسی‌های فنی انجام دادیم و نتایج نشان داد این سد در وضعیتی نرمال قرار دارد و حتی یک اتفاق کوچک برای این سد رخ نداد. جعفرزاده با تاکید بر در نظر گرفتن مباحث زلزله‌نگاری در احداث سدها گفت: حتی در زلزله کرمانشاه، ۲۱ سدی که در فاصله ۵۰ تا ۱۰۰ کیلومتری محل وقوع زلزله بود مورد بررسی قرار گرفت که همه بعد از زلزله به‌طور کامل نرمال بودند. مدیر کل دفتر مدیریت بحران وزارت نیرو تصریح کرد: بنابر این نگران وضعیت شکست سدهای اطراف پایتخت در اثر زلزله نیستیم. مدیر کل دفتر مدیریت بحران وزارت نیرو در مورد آبرسانی در زمان وقوع زلزله پایتخت نیز گفت: طرحی به‌عنوان «طرح آبرسانی اضطراری تهران» در دستور کار وزارت نیرو قرار گرفته است که اگر این طرح به‌طور کامل اجرا شود، در صورت وقوع زلزله، در کمترین زمان ممکن آب را با استانداردهای بین‌المللی در اختیار مردم تهران قرار می‌دهیم. وی با بیان اینکه ۳۶۰ نقطه تهران در این طرح برای نصب مخازن آب اضطراری مشخص شده‌اند، گفت: نوع عملکرد این طرح به این گونه است که مخازنی در مسیر آبرسانی تهران قرار می‌گیرند، آب در مسیر خود وارد این مخازن می‌شود و سپس خارج شده و در شبکه توزیع، به مسیر خود ادامه می‌دهد؛ یعنی آب در این مخازن همیشه در جریان است. زمانی که زلزله اتفاق می‌افتد، یک سری شیرهای ورودی و خروجی مخازن به‌صورت اتوماتیک قطع می‌شود و این مخازن که معمولا در زیر بوستان‌ها و پارک‌ها قرار می‌گیرند، می‌تواند به مردم آبرسانی کند. به گفته جعفرزاده، تامین آب اضطراری در کنار آنچه در دنیا مرسوم است یعنی آبرسانی با تانکر و توزیع آب بسته‌بندی مورد توجه قرار می‌گیرد. به این معنی که در صورت وقوع زلزله، آبرسانی با تانکر و توزیع آب بسته‌بندی شده نیز انجام خواهد شد. مدیر کل دفتر مدیریت بحران وزارت نیرو با اشاره به اینکه نصب مخزن در دو نقطه پارک شهر و زرگنده (منطقه یک) به‌صورت آزمایشی اجرا شده است، گفت: زلزله‌های یک هفته اخیر باعث شده مسوولان شهری نسبت به بحث‌هایی که وزارت نیرو در سال‌های اخیر مطرح می‌کرد، واقف شوند و حتی شهرداری و شورای شهر برای این مسائل پا پیش بگذارند. وی یکی دیگر از طرح‌های وزارت نیرو برای کاهش خسارت‌های ناشی از وقوع زلزله احتمالی در تهران را مقاوم‌سازی خطوط انتقال آب ذکر کرد و گفت: اکنون مقاوم‌سازی حدود ۶۰ درصد خطوط انتقال آب انجام شده است به ترتیب نقاط حساس و مهم اولویت‌بندی شده و طرح مقاوم‌سازی اجرا می‌شود.

جعفرزاده همچنین به اجرای پروژه رینگ تهران (طرح قمر بنی‌هاشم) اشاره کرد و گفت: در این پروژه، انتقال آب دور تا دور تهران امکان‌پذیر می‌شود. مدیر کل دفتر مدیریت بحران وزارت نیرو افزود: در این پروژه آزمون‌های مقاومت خطوط انتقال در برابر لرزش اجرا شده و در صورت کامل شدن اجرای آن، هیچ مشکلی در تامین آب شمال تا جنوب و شرق تا غرب تهران نخواهیم داشت. وی ادامه داد: البته برای شرایط بعد از زلزله نیز ۲۰ سناریو در نظر گرفته‌ایم؛ اینکه اگر به هر دلیلی خط انتقال سد لار از مدار خارج شد یا مخازن داخل شهر از مدار خارج شد و وضعیت چاه‌ها به خاطر لرزش به هم ریخت، باید چه کار کنیم. مدیر کل دفتر مدیریت بحران وزارت نیرو در پاسخ به شایعاتی در مورد میزان تخریب‌های فاضلاب تهران در صورت وقوع زلزله گفت: حدود پنج تا شش سال پیش، شبکه فاضلاب تهدید بزرگی برای تهران به شمار می‌رفت اما با اجرای طرح فاضلاب تهران، فاضلاب از اولویت‌های نخست تهدید پایتخت حذف شد. به گفته وی، پروژه فاضلاب تهران که اکنون بیش از ۶۰ درصد آن اجرایی شده است، دارای پیوست تحلیل‌های لرزه‌ای بوده و به لحاظ زلزله، از مقاومت بالایی برخوردار است. جعفرزاده افزود: اگرچه مکان، بزرگی و عمق زلزله شاخص‌های تعیین‌کننده‌ای در میزان خسارت هستند، اما اگر زلزله‌ای در حالت‌های معمولی رخ دهد، تهران از ناحیه فاضلاب آسیب نمی‌بیند. مدیر کل دفتر مدیریت بحران وزارت نیرو در مورد آسیب‌پذیری چاه‌هایی که آب شرب پایتخت را تامین می‌کند نیز گفت: یکسری چاه در تهران وجود دارد که به‌عنوان منابع آب زیرزمینی از آنها استفاده می‌کنیم که پیش‌بینی می‌شود در صورت وقوع زلزله از توان یک‌سوم این چاه‌ها بتوانیم استفاده کنیم. وی ادامه داد: در صورت وقوع زلزله، به یقین کدورت آب مانند آنچه در سرپل ذهاب رخ داد، افزایش پیدا می‌کند؛ البته در طراحی چاه‌های جدید چنین مشکلاتی وجود نخواهد داشت. مدیر کل دفتر مدیریت بحران وزارت نیرو همچنین در مورد پایدار نگه داشتن برق مراکز حساس و حیاتی پایتخت نیز گفت: در صورت وقوع زلزله، قطع به یقین سیستم نیروگاهی از مدار خارج می‌شود و قطعی برق خواهیم داشت اما در آن شرایط پیش‌بینی شده است که مراکز تصمیم‌گیری سیاسی، خدماتی، پمپ بنزین‌ها، بیمارستان‌ها و... مجهز به سیستم دیزل‌های اضطراری شوند. وی ادامه داد: اگر در تهران زلزله‌ای رخ دهد و مراکز حساس و حیاتی دارای برق اضطراری باشند، یک قدم در حرکت امدادرسانی جلو هستیم. جعفرزاده با بیان اینکه در راستای پایدار نگه داشتن شبکه برق مراکز حیاتی و حساس، اقدام دیگری نیز مورد توجه قرار گرفته است، گفت: یکسری پست‌ها داریم که پیش از این فقط از یک نقطه (فیدر) برقدار می‌شدند که برای حفظ پایداری آنها در شرایط زلزله، این پست‌های برق را از چند ناحیه برقدار کرده‌ایم که اگر یک فیدر از مدار خارج شد بتوانیم از فیدر دیگر برای برقدار کردن آن منطقه استفاده کنیم.

اخبار مرتبط