به‌گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی وزارت نیرو (پاون)، در حال حاضر منابع آب زیرزمینی کشور به دلیل برداشت بیش از حد و خشکسالی‌های متوالی سالیان اخیر به وضعیت بحرانی رسیده است؛ به‌طوری که تشدید افت سطح آب زیرزمینی و کسری مخزن در آبخوان‌ها ممنوعیت ۳۸۸ محدوده از ۶۰۹ محدوده مطالعاتی کشور را به دنبال داشته است. روند رو به ازدیاد بهره‌برداری‌ از منابع آب زیرزمینی با راندمان بسیار پایین‌تر از متوسط نرخ جهانی، چه در مبحث انتقال و مصرف در مزرعه و چه در تولید ماده خشک به ویژه در ۱۰ سال اخیر حکایت از وارد آمدن خسارت‌های جبران‌ناپذیری به منابع آب زیرزمینی کشور دارد و موجب شده تا روند کاهش این منابع شدت بیشتری به خود بگیرد. هم‌اکنون آبخوان‌های کشور، سالانه با میانگین کسری حجم مخزن معادل ۷/ ۵ میلیارد متر مکعب مواجه هستند. در ۴۷ سال اخیر مخازن آب زیرزمینی با کسری مخزن ۱۲۵ میلیارد متر مکعبی مواجه شده‌اند که بیش از ۹۰ میلیارد مترمکعب آن در ۲۰ سال اخیر، ۸۰ میلیاردمترمکعب آن در ۱۵ سال اخیر و ۳۸ میلیارد مترمکعب آن مربوط به دوره کوتاه هفت سال گذشته است که این موضوع آینده‌ای چالش‌برانگیز را برای بخش‌های وسیعی از کشور رقم زده و خواهد زد. منابع آب زیرزمینی در تامین آب بخش‌های مختلف کشاورزی، صنعت و شرب کشور سهم موثر و عمده‌ای دارد و تمدن و حیات بخش وسیعی از کشور به آن وابسته است. در وضعیت کنونی سهم منابع زیرزمینی در تامین آب کشور (کشاورزی، صنعت و شرب در کشور) بالغ بر ۵۵ درصد نسبت به کل منابع آب است. نکته حائز اهمیت نقش مهم منابع آب زیرزمینی در تامین نیاز آب شرب آحاد جامعه است که ۶۳ درصد آن از طریق آب‌های زیرزمینی تامین شده و آب‌های سطحی سهم ۳۷ درصدی را به خود تخصیص می‌دهند. البته در بخش تامین آب شرب روستایی سهم آب‌های زیرزمینی بالغ بر ۸۰ درصد است. وابستگی صرف یا حداکثری بخش‌های زیادی از کشور مثل استان‌های خراسان رضوی، خراسان شمالی، خراسان جنوبی، کرمان، یزد، اصفهان، فارس و استان‌های حاشیه سواحل جنوبی، زنجان، مرکزی، لرستان، قزوین، کردستان و حتی استان‌هایی نظیر چهارمحال و بختیاری و گلستان به آب‌های زیرزمینی، خود از الزامات توجه به این مهم است. بی‌توجهی به تامین و تخصیص اعتبارات مورد نیاز حفاظت از این منابع، باعث مشهود شدن پیامدهای کنونی و بحرانی شدن وضعیت آبخوان‌های کشور شده است، به‌طوری که هم اکنون در کشور کسری مخزن و افت شدید سطح آب باعث کمبود آب و عدم قطعیت در تامین آب کلان‌شهرهای کشور از جمله تهران و حتی تامین آب ۵ هزار و ۵۰۰ روستای کشور با تانکر شده است.

اخبار مرتبط