عارضه‌یابی صنعت با نسخه آسیایی

این در حالی است که باتوجه به دستورکار تصمیم‌سازان صنایع کوچک و متوسط مبنی بر پیوند و ارتباط با کشورهایی که در این بخش‌ها با ایران مشابهت‌هایی دارند، با سه کشور اتریش، آلمان و ترکیه مذاکرات و حتی تفاهم‌نامه‌هایی نیز منعقد و به سرانجام رسیده است. مفاد این تفاهم‌نامه‌ها از توسعه همکاری‌ها در زمینه فناوری‌های جدید، ارتقای مباحث آموزشی، همکاری در زمینه تحقیق و توسعه، همچنین کلینیک‌ها و عارضه‌یابی بنگاه‌های کوچک و متوسط و بازار و بازاررسانی محصولات میان صنایع ایرانی و خارجی‌ها حکایت دارد.

بیش از ۳۰ سال است که بنگاه‌های کوچک و متوسط در دنیا به‌عنوان صنایعی موثر در کاهش فقر و ایجاد اشتغال طبقات محروم جوامع مطرح شده و در این مسیر به موفقیت‌های چشمگیری نیز دست یافته‌اند. اما چرا این روند موفقیت‌آمیز در کشورهای در حال توسعه‌ مانند ایران طی نشده است؟ آمارها نشان می‌دهد بیش از ۹۰ درصد صنایع کشور را صنایع کوچک و متوسط تشکیل داده‌اند که البته با مشکلات ریز و درشتی نیز روبه‌رو هستند.

در این میان برای برون‌رفت از این چالش‌ها، ارتباط بنگاه‌های کوچک و متوسط ایرانی با کشورهای هدف از مدت‌ها قبل در دستور کار متولیان دولتی قرار گرفته تا بتوان از طریق کسب و بهره‌گیری از تجارب کشورهایی که ساختار صنعتی و اقتصادی شبیه به ایران دارند، مسیر توسعه SMEها را هموار کرد. البته برای تقویت بنگاه‌های کوچک و متوسط علاوه بر اقداماتی که در راس امور اجرایی متولیان دولتی قرار گرفته، بخش‌خصوصی نیز پیشنهادهایی برای انسجام همکاری‌ SMEها با خارجی‌ها و توسعه این شرکت‌ها ارائه داده است. فعالان اقتصادی بر این باورند برای بهره‌گیری از پتانسیل صنایع کوچک و متوسط‌ چالش‌هایی مانند اخذ سیاست‌های نادرست از سوی دولت‌ها، استفاده نادرست از منابع، ریسک بالای سرمایه‌گذاری، عدم دسترسی کافی به تسهیلات بانکی و امکانات لازم به موانعی در برابر توسعه این بنگاه‌ها و بخش تولید در کشور تبدیل شده است. جذب شرکت‌های کوچک و متوسط خارجی در کنار کریدورهای حوزه انرژی، فناوری اطلاعات و ارتباطات و فاینانس از مهم‌ترین راهکارها برای خروج از بن‌بست‌های SMEها به شمار می‌رود.

استوارسازی کوچک و متوسط‌ها

معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت در نشستی خبری برنامه‌ سازمان متبوعش درخصوص استوارسازی صنایع کوچک و متوسط را تشریح کرد. به‌ گفته صادق نجفی، به تازگی وزارت صنایع کوچک کره‌جنوبی برای ارتقای فناوری آموزش و عارضه‌یابی صنایع کوچک و متوسط ایران اعلام آمادگی کرده است. این در حالی است که در این پیوند، ارتباط شرکت‌های کوچک و متوسط ایران با کشورهای هدف از مدت‌ها پیش در دستور کار متولیان قرار گرفته است؛ به‌گونه‌ای که با کشورهایی مانند اتریش، آلمان و ترکیه که در این بخش مشابهت‌هایی با ایران دارند، مذاکرات و حتی تفاهم‌نامه‌هایی نیز امضا شده است. به گفته نجفی، حدود ۷۰ درصد صادرات کره‌جنوبی مربوط به صنایع کوچک و متوسط است و تنها ۴‌میلیون شرکت نوپای استارت‌آپی در این کشور فعالیت دارند. وی به امضای تفاهم‌نامه‌ای با معاون وزیر صنایع کوچک این کشور در هفته گذشته اشاره کرد و گفت: همه مسوولان صنایع کوچک این کشور برای همکاری با ایران با وجود تحریم‌ها اعلام آمادگی کردند و تداوم همکاری‌ها را خواستار شدند. مدیرعامل سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی ایران در ادامه اعلام کرد که در این تفاهم‌نامه توسعه همکاری‌ها در زمینه فناوری‌های جدید (به‌عنوان حلقه مفقوده بنگاه‌های کوچک و متوسط)، همچنین ارتقای مباحث آموزشی، همکاری در زمینه تحقیق و توسعه و نیز کلینیک‌ها و عارضه‌یابی بنگاه‌های کوچک و متوسط و بازار و بازاررسانی محصولات در دستور کار قرار گرفته است. به گزارش «ایرنا» اوایل هفته گذشته بود که نجفی برای مبادله تفاهم‌نامه و گسترش همکاری با وزارت بنگاه‌های کوچک و متوسط و استارت‌آپ‌های کره‌جنوبی و همچنین حضور در هفتمین نشست فناوری محور بنگاه‌های کوچک و متوسط ایران و کره‌جنوبی به سئول سفر کرد.

خبرگزاری «یونهاپ» کره‌جنوبی به نقل از اتحادیه تجارت بین‌المللی این کشور درخصوص این سفر نوشت: از دی ماه ۹۶ تا خرداد ۹۷ بیش از یک میلیارد و ۷۰۰ میلیون دلار کالای کره‌ای به ایران صادر شده است. به نوشته این خبرگزاری، صادرات سالانه کره‌جنوبی به ایران در سال ۲۰۱۲ میلادی حدود ۶ میلیارد و ۲۰۰ میلیون دلار بود اما در سال ۲۰۱۳ میلادی به ۴ میلیارد و ۴۰۰ میلیون دلار کاهش یافت. در نیمه نخست امسال کره‌جنوبی ۳ میلیارد و ۲۸۰ میلیون دلار نفت خام از ایران وارد کرد که در مقایسه با پارسال ۵/ ۱۸ درصد کاهش نشان می‌دهد.

همکاری فنی با خارجی‌ها

ارزیابی‌ها حاکی از آن است که در یک سال اخیر با همکاری چین و کره‌جنوبی برخی فناوری‌های جدید در مورد چای وارد کشور شده است و به‌زودی در زمینه انرژی خورشیدی نیز فناوری پیشرفته‌ای از سوی کره‌جنوبی به شهرک صنعتی شمس‌آباد استان تهران وارد می‌شود. همچنین براساس اطلاعات منتشر شده همزمان با سفر معاون وزیر صنعت به کره‌جنوبی، یک شرکت تولیدکننده صفحه‌های خورشیدی برای تولید برق در ایران به‌صورت بی.او.تی (ساخت، عملیات و انتقال) اعلام آمادگی کرده است. مدیر عامل سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی با اشاره به فعالیت ۱۷۰ واحد صنایع کوچک چای در استان گیلان گفت: روزگاری سالانه ۸۰ هزار تن چای در شمال کشور تولید می‌شد که امروز به ۲۰ هزار تن کاهش یافته است که یک دلیل آن، به موضوع فرآوری چای و فناوری‌های آن بازمی‌گردد. به‌گفته وی، به‌زودی گروهی از کارشناسان کره‌جنوبی در زمینه عارضه‌یابی بنگاه‌های کوچک و متوسط ایرانی وارد کشور می‌شوند و برای کلینیک‌های تخصصی نیز کارگاه‌های آموزشی برگزار می‌کنند. نجفی افزود: در سفر اخیر توافق‌نامه‌ای بین صندوق ضمانت فعالیت‌های بنگاه کوچک و متوسط ایران و موسسه مالی کره‌جنوبی فعال در این زمینه به امضا رسید که به وزارت صنایع کوچک این کشور وابسته است.

وی از اجرای برنامه‌های مشابه با اتریشی‌ها، ترکیه‌ای‌ها و آلمان‌ها در آینده خبر داد و افزود: به‌طور نمونه چند ماه پیش شرکت گیز (GIZ) که یکی از مجموعه‌های آموزشی و فناوری بخش‌خصوصی مرتبط به صنایع آلمان است، برای ۹۰ نفر از فعالان صنایع کوچک و متوسط ایرانی در این کشور دوره آموزشی برگزار کرد که از جمله دستاوردهای آن، واردات فناوری الیاف شیشه‌ای در آینده نزدیک به ایران است. نجفی بهبود فضای ارتباطی صنایع کوچک با این کشورها را نیازمند تعامل و همکاری سایر نهادها از جمله مجلس و قوه قضائیه دانست و بر حمایت‌های بیشتری از صنایع کوچک تاکید کرد. معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت در ادامه گفت: فقط ۷درصد بدهی‌های بانکی کشور مربوط به صنایع کوچک است و در تلاشیم درباره کاهش مالیات ارزش‌افزوده آنها و حل مشکلات تامین اجتماعی و بدهی‌های این صنایع گام‌های اساسی برداریم. به گفته وی، سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی در این زمینه بسته حمایتی پیشنهاد کرده که تاکنون برخی موارد آن به تصویب رسیده است.

وی افزود: درباره تامین مواد اولیه شرکت‌های پتروشیمی، فولادی، مس و آلومینیوم از طریق بورس مذاکراتی انجام و دستورالعمل مربوط به آن ابلاغ شد. مدیرعامل سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی ایران ادامه داد: مقرر شد وزارت صنعت، معدن و تجارت در زمینه نظارت بر عملکرد بورس پیگیری‌های لازم را داشته باشد و پرداخت تسهیلات به آنها در اولویت قرار بگیرد. به‌گفته نجفی، استمهال مالیات ارزش‌افزوده بنگاه‌ها، حل مشکلات تامین اجتماعی و ارائه خدمات گمرکی به شهرک‌ها در دستور کار قرار دارد.