در همین راستا سازمان توسعه تجارت ایران مکلف شد تکالیفی مانند «توسعه بازارهای صادراتی»، «تنوع‌بخشی به محصولات صادراتی» و «ظرفیت‌سازی با تاکید بر مشارکت بخش‌خصوصی و اصلاح ساختار سازمان توسعه تجارت» را دنبال کند و در آن سو ایمیدرو هم باید مطالباتی مانند «تکمیل هفت طرح فولادی و پروژه‌های ناتمام معدنی» و «اجرای نقشه راه معدن» را پیگیری کند.

مراسم تودیع و معارفه محمودرضا مودودی، سرپرست جدید سازمان توسعه تجارت ایران و جمشید ملارحمان، سرپرست سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی روز گذشته با حضور جمعی از متولیان صنعت، معدن و تجارت برگزار شد. البته در هر دو مراسم، خبری از حضور وزیر صنعت، معدن و تجارت نبود. دلیل نیامدن وزیر در این جلسات نیز  درگیری  کاری  رضا رحمانی همزمان با  ابلاغ قانون منع به کارگیری بازنشستگان عنوان شد. جایگزین رحمانی در مراسم تودیع و معارفه مدیرعامل و رئیس هیات مدیره جدید ایمیدرو جعفر سرقینی، معاون وزیر صنعت و در مراسم معارفه رئیس جدید سازمان توسعه تجارت، افشار فتح‌الهی، مشاور وزیر و مدیر کل دفتر وزارتی وزارت صنعت، معدن و تجارت بود. از حاشیه‌های دیگر این مراسم می‌توان به عدم حضور مهدی کرباسیان، رئیس پیشین ایمیدرو اشاره کرد که پیش از این با اجرای قانون بازنشستگی، از سمت خود استعفا کرده بود. اما در این دو مراسم مهم‌ترین محوریت‌ها چه بود و چه تکالیفی برای سرپرستان تازه به کرسی نشسته از سوی سیاست‌گذاران صنعت، معدن و تجارت کشور تعیین شده بود؟

ماموریت‌های‌ ایمیدرو

معاون امور معادن و صنایع معدنی وزارت صمت در مراسم معارفه سرپرست جدید ایمیدرو به برخی از تکالیف مورد انتظار از سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران اشاره کرد. جعفر سرقینی «تکمیل هفت طرح فولادی»، «اجرای نقشه راه معدن» و «اتمام پروژه‌های ناتمام معدنی» را به‌عنوان مهم‌ترین ماموریت‌های این سازمان برشمرد. وی در ادامه به تشریح برخی موضوعات کلان از جمله تاثیر تحریم‌ها بر بخش معدن و صنایع معدنی پرداخت و گفت: بخش معدن و صنایع معدنی در دوره‌های نخست و فعلی تحریم، کمترین صدمه را دیده است. این در حالی است که هیچ تحریمی نمی‌تواند فعالیت بخش معدن را متوقف کند اما ممکن است آن را کند سازد. به‌گفته سرقینی البته باید خود را برای شرایط جدید آماده کرد و مسوولان نحوه مدیریت را تغییر دهند تا بتوان از تحریم‌ها موفق بیرون آمد. معاون وزیر صنعت در ادامه به ارائه برخی از آمار معدنی پرداخت و تصریح کرد: طی ۶ ماه نخست امسال، برخلاف انتظار برخی، صادرات فولاد از نظر وزنی ۱۱ درصد و از نظر ارزشی ۲۳ درصد رشد یافت. به‌طوری‌که طی این مدت یک میلیارد و ۶۰۰ میلیون دلار افزایش صادرات در این بخش رخ داده است و بخش‌های دیگر معدنی نیز با افزایش رشد مواجه شده‌اند. به‌گفته سرقینی اکنون به‌رغم وجود تحریم‌ها، حدود ۱۰۰ میلیون تن پروژه فولاد در حال اجراست که بخشی از آن توسط ایمیدرو و بخشی دیگر توسط بخش‌خصوصی انجام می‌شود. وی با مقایسه فعالیت‌ها نسبت به سال ۹۲ گفت: زنجیره فولاد در آن سال ۱۲۰ میلیون تن بود که امروز به ۲۰۵ میلیون تن رسیده است که البته با وارد شدن ۱۰۰ میلیون تن ظرفیت در حال اجرا به اقتصاد کشور، وضعیت صنعت بهتر نیز خواهد شد.

معاون امور معادن و صنایع معدنی وزارت صمت در ادامه با اشاره به اینکه وزارتخانه متبوعش مطالبات زیادی از ایمیدرو دارد، اظهار کرد: در بخش فولاد هفت طرح استانی به‌صورت کامل به بهره‌برداری نرسیده است. پروژه‌هایی نظیر «نفلین سینیت»، «بوکسیت گینه» و «تولید پودر آلومینا» سال‌هاست در حال اجراست و این‌ها ما را آزار می‌دهد. وی ادامه داد: البته طی این سال‌ها، اقدامات خوبی در ایمیدرو انجام شده است. به‌عنوان مثال، نمی‌توان اکتشافات انجام شده را که ایمیدرو آن را سروسامان داده، نادیده گرفت. این روند باید به‌صورت ویژه ادامه یابد. در این میان نقشه راه معدن و صنایع معدنی نیز که حاصل کار بخش‌خصوصی، خصولتی و دولتی است هم باید اجرایی شود. سرقینی با اشاره به سرپرست جدید ایمیدرو گفت: آقای ملارحمان یک فرد معدنی است و از ابتدا کار خود با معدن شروع کرده و از سال دوم تاسیس ایمیدرو، در این سازمان مشغول به کار شده است. وی ادامه داد: امیدواریم ایشان منشا خدمات موثری باشد و در جمع‌بندی وزیر صنعت، معدن و تجارت، سکاندار هیات عامل ایمیدرو شود. اما سرپرست تازه به کرسی نشسته ایمیدرو چه مباحثی را در این مراسم مطرح کرد؟ ملارحمان «اکتشاف»، «حذف بوروکراسی‌های سازمانی» و «بهره‌مندی از ظرفیت‌های دانشگاهی و بخش‌خصوصی» را اصلی‌ترین برنامه‌های خود در سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران برشمرد. وی در آیین معارفه خود که با حضور جمعی از مسوولان وزارت صنعت، معدن و تجارت و مدیران شرکت‌های معدنی برگزار شد، افزود: اکتشاف از اساسی‌ترین مقوله‌های بخش معدن کشور است که به‌طور حتم در شمار برنامه‌های ایمیدرو قرار خواهد گرفت. ملارحمان با بیان اینکه برنامه‌های اکتشافی با شتاب بیشتری دنبال خواهد شد، گفت: در دستیابی به اهداف بخش معدن و صنایع معدنی از سرمایه‌های ایمیدرو، شرکت‌ها و به‌ویژه تشکل‌ها بهره خواهیم برد. وی ضمن اشاره به تشکیل اتاق فکر به منظور اعتلا و توسعه این بخش افزود: حذف بوروکراسی‌های پیچیده در ایمیدرو از دیگر برنامه‌های سازمان خواهد بود که بی‌شک، فرآیند تصمیم‌گیری و تصمیم‌سازی در این حوزه را تسهیل خواهد کرد. سرپرست هیات عامل ایمیدرو در تشریح دیگر برنامه خود در سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران اظهار کرد: موضوع پژوهش و بهره‌مندی از ظرفیت‌های علمی و دانشگاه‌‌محور ما در برنامه‌ریزی‌های سازمانی خواهد بود و به‌طور حتم دستیابی به این مهم، بدون حذف بوروکراسی‌ها محقق نخواهد شد. ملارحمان با تاکید بر برنامه‌ریزی برای تحقق اهداف مورد نظر در نقشه راه معدن و صنایع معدنی کشور اظهار کرد: در طول مسوولیت خود در ایمیدرو تلاش خواهم کرد با استفاده از سرمایه‌های انسانی، نقشه راه معدن و صنایع معدنی را محور برنامه‌ها قرار دهم.

تکالیف سازمان توسعه تجارت

در مراسم تودیع و معارفه رئیس کل پیشین و سرپرست کنونی سازمان توسعه تجارت ایران، «توسعه بازارهای صادراتی»، «تنوع‌بخشی به محصولات صادراتی»، «ظرفیت‌سازی با تاکید بر مشارکت بخش‌خصوصی» و «اصلاح ساختار سازمان توسعه تجارت ایران» مهم‌ترین محورهای برنامه‌های آتی سازمان توسعه تجارت عنوان شد. در ابتدای این مراسم مجتبی خسروتاج ضمن آرزوی موفقیت برای سرپرست جدید گفت: آقای مودودی از داخل سازمان انتخاب شده و تسلط ویژه‌ای بر امور دارد که امیدواریم با حضور ایشان کاستی‌های موجود به‌مرور جبران شود.

رئیس کل پیشین سازمان توسعه تجارت در ادامه با بیان نکاتی درخصوص تجارت خارجی اظهار کرد: از نکات کلیدی مورد توجه در حوزه تجارت خارجی، می‌توان به بحث نظام کنونی اقتصاد کشور اشاره کرد که این سیستم چندنرخی ارز کنترل و نظارت بیشتری را طلب می‌کند. همچنین مدیریت بهینه واردات، استفاده درست از منابع صادراتی، دور زدن تحریم‌ها با استفاده از تجربیات فعالان حوزه تجارت و سرمایه‌گذاری و ظرفیت‌سازی نیز به‌عنوان مهم‌ترین بخش‌ها در صادرات کشور باید مورد توجه قرار گیرد. در ادامه این مراسم، فتح‌اللهی، مشاور وزیر و مدیر کل حوزه وزارتی نیز ضمن قدردانی از مجتبی خسروتاج گفت: این انتخاب با توجه به رویکرد وزیر صنعت، معدن و تجارت به استفاده از ظرفیت‌های داخلی وزارتخانه برای تثبیت توان تخصصی نیروها و همچنین تجربیات آقای مودودی در سازمان توسعه تجارت ایران صورت گرفته است. وی در ادامه افزود: در شرایط جنگ اقتصادی امروز همه حوزه‌های وزارت صنعت، معدن و تجارت باید خود را تجهیز کرده و آماده مقابله باشند اما در این میان نقش سازمان توسعه تجارت ایران بسیار متفاوت‌تر و پررنگ‌تر از دیگر بخش‌های وزارتخانه است چرا که در خط مقدم این جنگ قرار دارد و تصمیم‌گیری‌های این سازمان به‌صورت مستقیم بر تجارت خارجی کشور اثرگذار خواهد بود. فتح‌اللهی با اشاره به اهمیت تقویت نقش رایزنان بازرگانی به‌عنوان اولویت وزارت صنعت، معدن و تجارت، تمرکز بر تجارت با کشورهای همسایه را از تکالیف ضروری وزارتخانه عنوان و اظهار کرد: شفاف‌سازی سیاست‌گذاری‌ها، فعالیت‌ها و خدمات وزارت صنعت، معدن و تجارت و اتخاذ تصمیمات با بخش‌خصوصی مرتبط و تشکل‌ها از تکالیف این وزارتخانه است.

در ادامه، مودودی، سرپرست سازمان توسعه تجارت ایران با اشاره به اینکه سرمایه انسانی از مهم‌ترین داشته‌های سازمان توسعه تجارت ایران است، افزود: کاستی‌های درون‌سازمانی و برون‌سازمانی رصد شده و با کمک مدیران ارشد سازمان، اولویت‌بندی خواهد شد، تا نقشه راه سازمان توسعه تجارت برای اصلاح تمام امور به نحوی دنبال شود که نیازهای داخلی تامین شده و بازسازی برند سازمان صورت پذیرد. وی اظهار کرد: تحریم‌ها بیش از هر چیز، تجارت خارجی کشور را هدف قرار داده اما در عین حال فرصت‌های بسیار خوبی همچون تعمیق «ساخت داخل»، «گردشگری» و «توسعه صادرات غیر نفتی» را نیز به وجود آورده که در کنار آن با تعریف مگاپروژه‌ها و ظرفیت‌سازی برای صادرات می‌توانیم به بهترین نحو از این شرایط سود ببریم. سرپرست سازمان توسعه تجارت ایران افزود: وظیفه امروز ما بازسازی چهره سازمان و تعریف دوباره رسالت سازمانی به جامعه پیرامونی و مخاطبان است و استفاده از ظرفیت بخش‌خصوصی این مسیر را کوتاه‌تر خواهد کرد. وی در پایان سازمان را نیازمند بهره‌گیری از تجربیات ارزشمند مدیران با سابقه دانست.