7 مزیت فعال‌سازی معادن کوچک مقیاس

اما اجرای طرح احیا، فعال‌سازی و توسعه معادن کوچک‌مقیاس در چه حوزه‌هایی متمرکز است و چه مزیت‌هایی به همراه خواهد داشت؟ شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران برای اجرای این طرح، فعالیت خود را در چهار حوزه «بسیج کمک‌های دولت برای راه‌اندازی طرح»، «شناسایی سرمایه‌گذاران»، «شناسایی سرمایه‌پذیران» و «همکاری با انجمن‌ها و تشکل‌ها» متمرکز کرده است.  ارزیابی‌ها نشان می‌دهد معادن کوچک مقیاس و متوسط ۳/ ۹۸ درصد معادن کشور را تشکیل می‌دهند. معادن کوچک مقیاس ۸۵ درصد اشتغال و ۶۵ درصد تولید را در بخش معدن به خود اختصاص می‌دهند. این پتانسیل باعث شده سیاست‌گذاران معدن کشور به‌دنبال طرح‌هایی برای توسعه معادن کوچک مقیاس باشند. در همین راستا متولیان توجه خود را روی چهار حوزه معطوف کرده‌اند که دارای مزیت‌هایی است. مطابق با برنامه‌ها و استراتژی‌های پی‌ریزی شده از سوی متولیان و سیاست‌گذاران معدن کشور، شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران در گام نخست برای کمک به اجرای سریع و هرچه بهتر طرح از صندوق بیمه، طرح زیرساخت‌های ایمیدرو، آموزش و پژوهش ایمیدرو، مرکز تحقیقات فرآوری مواد معدنی ایران، سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات مواد معدنی کشور و سازمان صمت استان‌ها کمک گرفت و سازمان‌های مذکور با استقبال از طرح تاکنون همکاری خوبی داشته‌اند. این موضوع بسیج کمک‌های دولت برای راه‌اندازی طرح احیا، فعال‌سازی و توسعه معادن کوچک مقیاس را به همراه خواهد داشت. گام دوم؛ شناسایی سرمایه‌گذاران است. با توجه به سیاست استفاده از توان بخش خصوصی، شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران اقدام به شناسایی صاحبان سرمایه، دارندگان واحدهای فرآوری مواد معدنی، دارندگان تجهیزات معدنی، سازندگان تجهیزات و ماشین‌آلات فرآوری، خریداران و صادرکنندگان مواد معدنی می‌کند. سومین گام؛ شناسایی سرمایه‌پذیران است. با توجه به تعدد معادن کوچک و عدم‌فعالیت آنها به هر دلیل، شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران اقدام به شناسایی و دعوت از دارندگان گواهی کشف، دارندگان پروانه بهره‌برداری معادن زیر ظرفیت، معادن غیرفعال و اکتشاف تکمیلی می‌کند. همکاری با انجمن‌ها و تشکل‌ها، گام بعدی سیاست‌گذاران معدن برای احیا و توسعه معادن کوچک مقیاس است. با توجه به اینکه انجمن‌ها و تشکل‌های معدنی نقش کلیدی در تحقق اجرای طرح داشتند، خانه معدن، کمیسیون معدن و صنایع معدنی اتاق ایران و انجمن‌های تخصصی نیز مشارکت کرده‌اند. متولیان معدن و صنایع معدنی کشور معتقدند در صورت اجرای کامل این طرح در سطح کشور، هفت مزیت نصیب بخش معدن خواهد شد. تجمیع معادن کوچک و ایجاد یک واحد فرآوری برای آنها، خرید تضمینی محصول از سرمایه‌پذیر، توجیه اقتصادی برای ایجاد زیرساخت‌های لازم برای معادن تجمیع شده، توسعه و فعال‌سازی معادن کوچک با استفاده از توان و سرمایه بخش خصوصی، حمایت مالی و اعطای تسهیلات دولتی به سرمایه‌گذار و سرمایه‌پذیر، توجیه اقتصادی برای فعال‌سازی معادن کوچک و کم‌عیار و توسعه و اجرایی کردن واحد فرآوری سیار برای معادن کوچک و کم‌عیار ۷ مزیت اجرایی شدن این طرح است.

تصویر معادن کوچک

همایش رونق تولید با احیا، فعال‌سازی و توسعه معادن کوچک و متوسط صبح روز گذشته با حضور فعالان و متولیان حوزه معدن و صنایع معدنی برگزار شد. در این همایش مدیرعامل شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران با اشاره به وجود ۱۸۵ معدن غیرفعال قابل‌احیا در کشور، از برنامه‌ریزی برای ایجاد ۳هزار شغل در حوزه معادن کوچک خبر داد. وجیه‌الله جعفری با اشاره به اینکه طرح توسعه معادن کوچک مقیاس از سال ۱۳۹۶ از سوی خانه معدن ایران و انجمن‌ها مطرح شده، اظهار کرد: اواخر سال ۱۳۹۶ تفاهم‌نامه‌ای با حضور چهار سرمایه‌گذار منعقد و طرح احیای معادن کوچک شروع شد. این طرح با توجه به دستور وزیر صمت به‌عنوان طرح اولویت‌دار در سال ۱۳۹۸ مطرح شده است. وی افزود: در هدف‌گذاری سال ۱۳۹۸، پیش‌بینی شده ۶۰۰ بسته سرمایه‌گذاری برای فعال‌سازی ۱۵۰ معدن عملیاتی شود که حاصل این امر ایجاد ۳هزار شغل در حوزه معادن کوچک است. او اظهار کرد: تاکنون ۱۲۶ معدن کوچک مقیاس اطلاعات خود را ارسال کرده‌اند و در ۹ استان پردازش اطلاعات تکمیل شده و یک استان نیز در حال پردازش اطلاعات است. به گفته این مقام مسوول، از تعداد معادن پردازش شده، ۱۶۵ معدن فعال، قابل‌توسعه و اشتغال جدید بوده و ۱۸۵ معدن نیز غیرفعال بوده و قابلیت احیا دارند. بیشترین معادن فعال در استان اصفهان و کمترین آن در استان البرز است. همچنین در حال حاضر ۲۴۸ معدن در حال تجهیز است که بیشترین معدن در حال تجهیز در استان مرکزی است. مدیرعامل شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران گفت: در پنج مورد تسهیلات زیرساختی ارائه شده و این تعداد معادن به سمت فعال شدن می‌روند. همچنین تاکنون مشکل ۱۳ معدن با معرفی به صندوق بیمه سرمایه‌گذاری فعالیت‌های معدنی رفع شده است. ۱۶ مورد نیز دارای مشکل حقوقی بودند که در حال حاضر به نوعی مشکل آنها برطرف شده است. در این همایش همچنین معاون امور معادن و صنایع معدنی وزارت صمت، گفت: ۳۰ درصد از ارزش‌افزوده بخش معدن مربوط به معادن کوچک مقیاس است که ۷۰ درصد اشتغال این حوزه را بر عهده دارد. جعفر سرقینی بیان کرد: وزارت صمت و شخص وزیر صمت به‌صورت جدی در کنار طرح احیا، فعال‌سازی و توسعه معادن کوچک مقیاس است. وی با اعلام اینکه ارزش تولیدات موادمعدنی و زنجیره تولید آن پارسال حدود ۲۱ میلیارد دلار بوده است‌، تصریح کرد: البته درآمدهای معادن کوچک بسیار قابل‌توجه است و نباید فکر کنیم چون اسمشان کوچک است درآمد ناچیزی دارند. او در ادامه گفت: طرح احیا و فعال‌سازی معادن کوچک مقیاس از استان‌های محرومی مانند سیستان و بلوچستان و خراسان جنوبی شروع شد. در ادامه این همایش، پنلی با حضور برخی از فعالان حوزه معدن و صنایع معدنی برگزار شد. محمدرضا بهرامن در این پنل تخصصی گفت: به‌دنبال احیای معادن غیرفعال هستیم و با احیای معادن، نهضت فرآوری و حتی ماشین‌سازی و تجهیزات موردنیاز این بخش آغاز می‌شود. رئیس خانه معدن ایران، نهضت احیای معادن را زنجیره‌ای از حوزه اکتشاف تا بازار دانست و تصریح کرد: روند بازار موجب شده است تا بسیاری از معادن نتوانند از ظرفیت واقعی خود استفاده کنند. بنابراین باید علت آنها مشخص و مشکل برطرف شود. در ادامه این پنل، رئیس سازمان نظام مهندسی معدن ایران گفت: تضمین خرید مواد تولیدی معادن کوچک مقیاس برای تداوم روند فعال بودن این معادن باید در کنار توسعه زیرساخت‌های لازم برای آنها در نظر گرفته شود. نادعلی اسماعیلی افزود: توسعه زیرساخت‌های معادن کوچک و متوسط فعال شده مانند آب، برق و گاز و... توسط ایمیدرو باید انجام شود و در دستور کار قرار گیرد. همچنین مدیرعامل شرکت ملی صنایع مس ایران در این پنل گفت: پیشنهاد می‌شود تعدادی از معادن کوچک، با تشکیل کنسرسیوم تجمع شوند و در کنار آنها کارخانه فرآوری راه‌اندازی شود. اردشیر سعد محمدی افزود: شرکت مس آماده خرید محصول مورد نیاز خود از معادن کوچک است.