ترکیه یکی از مهم‌ترین شرکای تجاری ایران محسوب می‌شود که از اوایل سال جاری چه در واردات و چه در صادرات، نامش در بین پنج شریک اول ایران دیده شده است. توسعه روابط اقتصادی با همسایگان از مهم‌ترین اولویت‌های متولیان تجارت کشور است. به خصوص در شرایط تحریم‌ها این مساله اهمیتی دوچندان پیدا می‌کند. بارها نیز مقامات مسوول اعلام کرده‌اند که ۱۵ کشور همسایه به علاوه چین و هند مهم‌ترین شرکای تجاری ما خواهند بود از این رو تعامل با ترکیه نیز در دستورکار آنها قرار دارد. آخرین آمار منتشر شده از سوی گمرک ایران که مربوط به نیمه اول سال ۹۸ است نشان می‌دهد صادرات ایران به ترکیه ارزشی معادل ۲ میلیارد و ۵۵۲ میلیون دلار دارد و سهم آن از کل ارزش صادرات بیش از ۱۲ درصد بوده است. از سوی دیگر واردات از این کشور همسایه نیز ۲ میلیارد و ۶۱۸ میلیون دلار بوده که سهم بیش از ۱۲ درصدی را از کل واردات نیمه سال در اختیار دارد. البته دستیابی به تجارت ۳۰ میلیارد دلاری به‌عنوان چشم‌انداز روابط اقتصادی با این کشور همسایه مطرح است اما همان‌طور که آمار نشان می‌دهد، تا رسیدن به این رقم، مسیر طولانی در پیش است.

مسعود خوانساری، رئیس اتاق تهران و «دریا اورس»، سفیر ترکیه در ایران، در نشستی به بررسی وضعیت روابط تجاری دو کشور پرداخته و بر لزوم تداوم و توسعه همکاری‌های دوجانبه به‌رغم وجود فشار تحریم و سختگیری‌ها تاکید کردند. سفیر ترکیه نیز اعلام کرد که کشورش در پی یافتن راه‌هایی برای تداوم خرید نفت از ایران است. سفیر ترکیه در تهران در ملاقات با رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن ‌و ‌کشاورزی تهران، با اشاره به عزم روسای‌جمهور دو کشور در توسعه مناسبات اقتصادی، از آمادگی بخش ‌خصوصی ترکیه برای همکاری با بنگاه‌های ایرانی به‌رغم فشار بالای تحریم‌ها و سختگیری‌ها خبر داد.

«دریا اورس» که از حدود ۹ ماه پیش به‌عنوان سفیر جمهوری ترکیه در تهران مشغول به کار شده ‌است، علاوه بر اینکه به زبان فارسی تسلط کامل دارد، با ادبیات و تاریخ ایران نیز آشناست و آن‌طور که در نشست با مسعود خوانساری اعلام کرد، تحصیلات تکمیلی خود را در رشته زبان و ادبیات فارسی گذرانده ‌است. دریا اورس در این دیدار ابتدا به بازگشت ثبات اقتصادی در ترکیه اشاره و اعلام کرد که نرخ تورم در کشورش پس از چالش‌های اقتصادی سال‌های اخیر، تک‌رقمی شده است. وی با اشاره به برگزاری کمیسیون مشترک اقتصادی دو کشور در شهریور‌ماه سال جاری در ترکیه، از توافقات جدید میان دو طرف در گسترش سطح همکاری‌های اقتصادی سخن گفت و اینکه دو کشور ایران و ترکیه برای برقراری تجارت ترجیحی میان دو طرف به توافقات خوبی رسیده‌اند.

سفیر ترکیه در تهران همچنین با اشاره به هدف‌گذاری روسای‌جمهور دو کشور در دستیابی دو طرف به تجارت ۳۰ میلیارد دلاری افزود: آمار مبادلات بازرگانی دو کشور نشان می‌دهد که طی سال ۲۰۱۲ میلادی حجم مناسبات تجاری ایران و ترکیه به رقم ۲۲ میلیارد دلار در سال رسید اما به دلیل اعمال تحریم‌ها از سوی ایالات متحده آمریکا، حجم روابط اقتصادی دو کشور پس از آن روندی کاهشی داشت و این رکورد دیگر تکرار نشد. دریا اورس سپس با بیان اینکه یکی از بزرگ‌ترین مشکلات بر سر راه توسعه روابط اقتصادی دو کشور، مشکلات پیش روی ترکیه در خرید نفت خام از ایران به دلیل فشار تحریم‌هاست، افزود: با این حال دولت ترکیه به دنبال راهکارهایی برای ادامه خرید نفت از ایران است.

وی سپس به وضعیت روابط بانکی میان دو کشور اشاره کرد و افزود: هالک‌بانک ترکیه به رغم فشارها و تهدیدهایی که از سوی آمریکا دریافت می‌کند، به همکاری با بازار ایران ادامه داده ‌است به‌طوری که در حال حاضر در حدود ۸۵ درصد از تراکنش‌های مالی میان دو کشور از طریق این بانک صورت می‌گیرد. او با این حال به کاهش ۲۰۰ هزار نفری تعداد گردشگران ایرانی به ترکیه اشاره کرد و گفت: طی سال گذشته در حدود ۲ میلیون گردشگر ایرانی از ترکیه بازدید کردند در حالی که ۶۰۰ هزار گردشگر نیز از ترکیه به ایران سفر کردند. سفیر ترکیه در تهران با اشاره به حضور چند شرکت بزرگ ترکیه در بازار ایران و تداوم همکاری‌ها، از آمادگی این سفارتخانه برای همکاری با اتاق تهران به منظور توسعه همکاری‌های اقتصادی و تسهیل در مناسبات تجاری دو طرف خبر داد.

تداوم روابط مستحکم بخش خصوصی ایران و ترکیه

رئیس اتاق بازرگانی تهران نیز در این ملاقات با اشاره به اینکه دو کشور ایران و ترکیه در تلاش هستند به‌رغم فشار تحریم‌ها، سطح مناسبات اقتصادی را حفظ کنند، گفت: اگرچه هدف‌گذاری ۳۰ میلیارد دلاری تجارت دو کشور محقق نشده ‌است اما در توسعه همکاری‌ها، راه‌ها بسته نیست و دو کشور همسایه می‌توانند علاوه بر ادامه همکاری‌ها، نسبت به گسترش آن نیز اقدام کنند.

مسعود خوانساری افزود: در حال حاضر علاوه بر اینکه شرکت‌های بزرگ ترکیه فعالیت خود در بازار ایران را متوقف نکرده‌ و کماکان در این بازار حضور دارند، شرکت‌های ایرانی نیز به سرمایه‌گذاری در ترکیه روی آورده‌اند و در برخی صنایع شاهد افتتاح کارخانه‌های ایرانی در این کشور هستیم. خوانساری سپس به آمادگی اتاق بازرگانی تهران برای همکاری و تعامل با سفارت ترکیه در راستای کمک به بنگاه‌های اقتصادی دو کشور برای بسط و توسعه مناسبات اشاره کرد و از دعوت اتاق تهران از رئیس اتاق صنایع آنکارا (که با اتاق تهران تفاهم‌نامه همکاری دارد) و رئیس اتاق بازرگانی آنکارا برای سفر به تهران با هیات‌های تجاری تخصصی طی ماه‌های آتی خبر داد. رئیس اتاق تهران تاکید کرد همکاری بخش خصوصی دو کشور با وجود فشار تحریم‌ها همچنان ادامه دارد و اگر دولت‌ها زیرساخت‌های مناسب را فراهم کنند، این روابط توسعه بیشتری خواهد یافت.