پیشتازان دو فصل تولید

ارزیابی‌ها نشان می‌‌دهد در مدت زمان مورد بررسی کالاهای منتخب در دو گروه «صنعت» و «معدن و صنایع معدنی» عملکرد بهتری نسبت به بخش «شیمیایی و پتروشیمی» داشته‌اند و دو محصول «کاغذ» و «کارتن» که در ماه‌های گذشته میان محصولات منتخب ارزیابی می‌شدند در آمار جدید اعلام شده از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت حذف شده‌اند که این امر ممکن است به دلیل عدم ارائه به موقع آمار از سوی تولیدکنندگان صورت گرفته باشد.

آمار اعلام شده از آخرین وضعیت تولید ۵۵ کالای منتخب صنعتی، معدنی و پتروشیمی نشان‌دهنده آن است که در نیمه نخست سال جاری از میان کالاهای منتخب ارزیابی شده، ۳۲ کالا رشد تولید و ۲۳ کالا افت تولید را نسبت به مدت مشابه سال قبل ثبت کرده‌اند و با این شرایط می‌توان گفت حدود ۵۸ درصد از کالاهای منتخب ارزیابی شده نسبت به مدت مشابه سال قبل، رشد تولید را سپری کرده‌اند. ارزیابی‌‌‌های صورت‌‌گرفته همچنین نشان‌دهنده آن است که بیشترین افت تولید در مدت زمان مورد بررسی به خودروسازان اختصاص داشته است؛ کمبود قطعات مورد نیاز از یکسو و خروج برخی از شرکای تولیدی خودروسازان عمده دلایلی است که موجب شده این گروه بیشترین افت تولید را در این مدت تجربه کند.

«انتظارات مثبت شاخص مدیران خرید»، «رشد شرکت‌های صنعتی بورسی» و «وضعیت تولید محصولات منتخب صنعتی، معدنی و پتروشیمی» را می‌توان سه شاهد اصلی کاهش عمق رکود و رسیدن به رونق تولید در نظر گرفت؛ سه شاهدی که از ابتدای سال‌جاری ساز بهبود را کوک کردند و به واسطه آن موجب شدند تا تنور تولید گرمتر شود. براساس گزارشی که رئیس‌کل بانک مرکزی چندی پیش اعلام کرد از ابتدای سال‌جاری رشد شرکت‌های صنعتی بورسی نزولی بوده، اما این روند در شهریورماه مثبت شده است. این شاخص از تعداد ۲۳۰ شرکت صنعتی استخراج می‌شود و به همین دلیل می‌تواند یک معیار مناسب از وضعیت بهبود صنعت ارائه کند. از سوی دیگر گزارش منتشر شده درخصوص وضعیت شاخص مدیران خرید (PMI) موسوم به شامخ نیز در شهریور ماه به مرز ۵۰ واحد برگشت و توانست نسبت به ماه قبل ۶۴/ ۴ واحد بهبود یابد. نشانه‌‌های خروج تولید از رکود از نیمه‌‌های فصل بهار نمایان شد و تداوم آن موجب شد از میان ۲۹ محصول منتخب صنعتی ۱۷ محصول رشد تولید را تجربه کنند. به اعتقاد فعالان اقتصادی، در صورت تسهیل در روند دسترسی تولید‌کنندگان به مواد اولیه مورد‌نیاز و تزریق منابع مالی می‌توان شاهد بهبود بیش از پیش روند تولید بود. علاوه ‌بر محصولات منتخب صنعتی، در بخش تولید کالاهای منتخب پتروشیمی نیز به تفکیک محصولات شیمیایی و پلیمری در دوره زمانی مورد بررسی شاهد رشد تولید بوده‌ایم؛ به‌طوری‌که از میان ۱۳ محصول منتخب در این بخش، ۶ محصول شیمیایی و پلیمری روند رو به رشد را در این دوره تجربه کرده‌اند. روند تولید محصولات منتخب معدنی و صنایع معدنی نیز بیانگر آن است که از میان ۱۳ محصول مورد بررسی در این گروه ۹ محصول رشد تولید را ثبت کرده‌اند. داده‌های اعلام شده از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت اگرچه از بهبود روند تولید در نیمه نخست سال جاری حکایت دارد، اما بررسی میزان رشد تولید نشان‌دهنده رشد اندک در این بخش‌ها است، به‌طوری‌که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل هیچ محصولی رشد بالای ۵۰ درصد را تجربه نکرده است.

محصولات منتخب با رشد مثبت

براساس آمار اعلام شده از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت «سیگارت»، «داروی انسانی»، «سموم دفع آفات نباتی»، «تراکتور» و «نخ پلی استر» از جمله کالاهای منتخبی هستند که تابستان را با بیشترین رشد تولید سپری کردند. آمار اعلام شده درخصوص تولید «سیگارت» بیانگر آن است که در مدت زمان مورد بررسی در مجموع ۴۴/ ۲۶ میلیارد نخ سیگارت در کشور تولید شده است که در مقایسه با تولید ۶۵/ ۱۹ میلیارد نخ سیگارت تولیدی در مدت مشابه سال گذشته رشدی بیش از ۳۴ درصدی برای این کالا ثبت شده است. روند تولید «داروی انسانی» نیز در این دوره زمانی نسبت به مدت مشابه سال قبل رشد حدود ۳۱ درصدی داشته است، مجموع تولید «داروی انسانی» در دوره زمانی مورد بررسی ۲/ ۲۳میلیارد عدد بوده است. «سموم دفع آفات نباتی» تولیدی در این دوره زمانی نیز برابر ۸/ ۱۹ هزار تن بوده که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل رشدی بیش از ۲۶ درصدی را رقم زده است؛ ‌مجموع «سموم دفع آفات نباتی» تولید شده در مدت مشابه سال قبل برابر با ۶/ ۱۵ هزار تن بوده است. تولیدکنندگان «تراکتور» نیز با تولید ۹ هزار و ۶۳ دستگاه تراکتور توانستند جایگاه چهارم را به خود اختصاص دهند و از این طریق رشد بیش از ۲۴ درصدی تولید را نسبت به مدت مشابه سال قبل تجربه کنند؛ مجموع تولید این محصول در دوره زمانی سال گذشته برابر ۷ هزار و ۲۹۴ دستگاه بوده است. «نخ پلی استر» تولیدی در این دوره زمانی نیز برابر با ۵/ ۱۴۷ هزار تن بوده که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل رشدی بیش از ۲۲ درصدی را رقم زده است. ‌مجموع نخ پلی استر تولید شده در مدت مشابه سال قبل برابر با ۵/ ۱۲۰ هزار تن بوده است.

محصولات صنعتی با بیشترین افت

از سوی دیگر با رصد داده‌‌های اعلام شده می‌‌توان گفت در دوره زمانی مورد بررسی بیشترین افت تولید به گروه‌‌‌های «کامیون کشنده»، «کمباین»، «اتوبوس، مینی‌بوس و ون»، «الیاف اکریلیک» و «انواع سواری» تعلق داشت. آمار اعلام شده حکایت از آن دارد که در دوره زمانی مورد بررسی در مجموع ۲۱۱۳ دستگاه کامیون کشنده در کشور تولید شده است که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل افت بیش از ۶۶ درصدی داشته است؛ تولید این محصول در دوره مشابه سال ۹۷ برابر با ۶۲۳۴ دستگاه بوده است. «کمباین» تولید شده در کشور نیز در دوره زمانی مورد بررسی برابر با ۱۸۹ دستگاه بوده که نسبت به دوره زمانی مشابه سال قبل افتی ۵/ ۶۴ درصدی داشته است. روند تولید «اتوبوس، مینی‌بوس و ون» نیز در دوره زمانی مورد بررسی برابر با ۹۰۷ دستگاه بوده که با توجه به تولید دو هزار و ۱۹۳ دستگاه اتوبوس، مینی‌بوس و ون تولیدی در سال گذشته افت تولید بیش از ۵۸ درصدی برای این محصول ثبت شده است. «الیاف اکریلیک» تولید شده در کشور نیز در دوره زمانی مورد بررسی برابر با ۷۵/ ۰هزار تن بوده که افت بیش از ۵۶ درصدی داشته است.

روند تولید «انواع سواری» نیز در دوره زمانی مورد بررسی افتی بیش از ۳۵ درصدی را تجربه کرده است. خودروسازان در مدت زمان مورد بررسی در مجموع موفق به تولید ۳۴۸ هزار و ۱۰۰ دستگاه انواع سواری در کشور شده‌اند. این در حالی است که در مدت مشابه سال گذشته ۵۳۷ هزار و ۵۰۰ دستگاه انواع سواری در کشور تولید شده بود.

آمار تولید معدن

از سوی دیگر مطابق آمارهای وزارت صنعت، معدن و تجارت، در مدت زمان مورد بررسی از میان ۱۳ محصول منتخب معدنی، چهار محصول افت و ۹ محصول رشد تولید را نسبت به مدت مشابه سال ۹۷ تجربه کرده‌اند. ارزیابی‌‌‌ها نشان می‌‌دهد در مدت زمان مورد بررسی، پنج محصول «ظروف چینی»،«شیشه جام»، «ظروف شیشه‌ای»، «کاتد مس» و «چینی بهداشتی» به ‌ترتیب بیشترین میزان تولید را در میان محصولات معدنی ثبت کرده‌اند. اما محصولات معدنی که در این دوره زمانی بیشترین افت تولید را تجربه کرده‌اند در برگیرنده چهار محصول «شمش آلومینیوم»، «کنسانتره زغال‌سنگ»، «آلومینا» و «سنگ آهن» می‌شود. براساس آمار اعلام شده مجموع تولید ظروف چینی در مدت زمان مورد بررسی برابر با ۲/ ۲۸ هزار تن بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل ۲۲ درصد رشد داشته است. دومین محصول معدنی که این مدت را با رشد سپری کرد به شیشه جام بازمی‌گردد. براساس آمار اعلام شده در این مدت ۴/ ۵۴۷ هزار تن شیشه جام تولید شده که نسبت به مدت مشابه سال قبل رشدی بیش از ۱۸ رصدی داشته است. تولید ظروف شیشه‌ای نیز برابر با ۷/ ۲۶۶ هزار تن بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل رشدی بیش از ۱۶ درصدی ثبت شده است. اما مجموع تولید کاتد مس نیز برابر با ۹/ ۱۳۳ هزار تن بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل رشدی نزدیک به ۱۶ درصدی داشته است. اما در مدت زمان مورد بررسی در مجموع ۷/ ۵۳ هزار تن چینی بهداشتی در کشور تولید شده که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل رشدی بیش از ۱۴ درصدی را ثبت کرده است.

محصولات منتخب شیمیایی

در بخش کالاهای منتخب پلیمری و شیمیایی نیز از میان ۱۳ محصول، در مجموع ۶ محصول رشد تولید را تجربه کرده‌اند. ۶ محصول منتخب شیمیایی و پتروشیمی که در دوره زمانی مورد بررسی رشد تولید را تجربه کرده‌اند «استایرن بوتادین رابر (SBR)»، «اپوکسی رزین(ER)»، «پلی‌اتیلن (PE)»، «اوره» و «پلی پروپیلن (PP)» هستند. اما داده‌های اعلام شده بیانگر آن است که از مجموع محصولات منتخب شیمیایی هفت محصول «پلی‌کربنات (PC)»، «اکریلونیتریل بوتادین استایرن (ABS)»، «پلی بوتادین رابر (PBR)»، «پلی استارین (PS)»، «آمونیاک»، «پلی اتیلن ترفتالات» و «سایر» افت تولید داشته‌اند. براساس داده‌های اعلام شده مجموع تولید کالاهای منتخب شیمیایی و پتروشیمی برابر با ۲۷ میلیون و ۷۱۵ هزار تن بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل رشدی ۰۱/ ۰ درصدی داشته است. با توجه به داده‌های اعلام شده مجموع تولید محصولات پلیمری برابر با ۳ میلیون و ۶۸۲ هزار تن بوده و مجموع شیمیایی‌ها نیز ۲۴ میلیون و ۳۳ هزار تن ثبت شده است.