واکاوی فاز 1 صلح تجاری

به گزارش گروه اقتصاد بین‌الملل روزنامه «دنیای‌اقتصاد» به نقل از رویترز، امضای فاز نخست این توافق، آتش ۱۸ ماه درگیری تعرفه‌ای بین این دو بزرگ‌ترین غول‌ اقتصاد جهان که هزاران میلیارد دلار به بخش کالاها خسارت وارد کرد، بازارهای مالی جهان را دستخوش زیان کرد، به زنجیره‌های عرضه آسیب زد و رشد اقتصادی جهان را کند کرد را تا حدودی فرومی‌نشاند.  صبح چهارشنبه اعلام شد که قرار است ترامپ و لیو در کاخ سفید متنی مشتمل بر ۸۶ صفحه را در حضور بیش از ۲۰۰ میهمان از پیش دعوت شده شامل فعالان کسب و کارها، دولتمردان و حلقه‌های دیپلماتیک امضا کنند. خبرگزاری رویترز نوشت که ترجمه این متن ۸۶ صفحه‌ای به زبان چینی اواخر روز سه‌شنبه، درست همزمان با دیدار لیو با رابرت لایت‌هایزر، نماینده تجاری آمریکا به پایان رسیده است.  ترامپ از پیش‌تر شروع کرده بود به جار زدن درباره این توافق تجاری و آن را محور کمپین انتخاباتی خود برای انتخاب مجدد به‌عنوان رئیس‌جمهوری آمریکا قرار داده بود. وی در هفته گذشته نیز در اوهایو این توافق را «یک هیولای بزرگ زیبا» خوانده و گفته بود:‌«کشاورزان ما اثرات آن را درک خواهند کرد. من همچنان به آنها می‌گویم بروید و تراکتورهای بزرگ‌تری بخرید.» مرکز ثقل این توافق درخواست از چین است مبنی بر اینکه ظرف دو سال ۲۰۰ میلیارد دلار بیشتر، کالاهای آمریکایی بخرد تا به این وسیله کسری تجاری آمریکا در برابر چین که در سال ۲۰۱۸ به اوج خود یعنی رقم ۴۲۰ میلیارد دلار رسید، جبران شود. از جمله این کالاها که در مفاد توافق به خرید آنها اشاره شده است می‌توان به هواپیما، خودرو و قطعات خودرو، ماشین‌آلات کشاورزی و ابزارآلات پزشکی اشاره کرد. به‌علاوه، بر اساس این توافق، پکن خریدهای خود را در حوزه انرژی تا حدود ۵۰ میلیارد دلار و خرید خود از خدمات آمریکایی را تا ۳۵ میلیارد دلارافزایش خواهد داد و همزمان، خرید چین از بخش کشاورزی آمریکا طی دو سال افزایشی ۳۲ میلیارد دلاری را شاهد خواهد بود. همه این افزایش‌ها در مقایسه با صادرات آمریکا به چین در سال ۲۰۱۷ تعیین شده است. با در نظرگرفتن این نکته که صادرات بخش کشاورزی آمریکا در سال ۲۰۱۷ برابر با ۲۴ میلیارد دلار بوده است، افزایش سالانه ۱۶‌میلیارد‌دلار از این صادرات منجر به آن خواهد شد که هدف ترامپ مبنی بر رساندن فروش سالانه بخش کشاورزی آمریکا به چین به چیزی حدود ۴۰ تا ۵۰ میلیارد دلار، محقق شود.  گرچه این توافق رونق بزرگی برای کشاورزان آمریکایی، شرکت هواپیماسازی بوئینگ، خودروسازان و تولیدکنندگان تجهیزات سنگین آمریکایی به بار خواهد آورد، اما برخی تحلیلگران توانایی چین برای تغییر مبدا وارداتش از دیگر شرکای تجاری به آمریکا را مورد تردید قرار داده‌اند. جیم پاولسون، استراتژیست ارشد سرمایه‌گذاری در مرکز «لتهولد گروپ» واقع در مینه‌آ‌پلیس می‌گوید:‌ «به‌نظر من تغییر شدید در سرمایه‌گذاری‌های چین نامحتمل است. من چندان انتظار ندارم که اهداف بیان شده محقق شوند. اما بر این باورم که کل مذاکرات برای هر دو کشور چین و آمریکا موجب پیشبرد بازی شده است.» توافق فاز نخست که در ماه دسامبر حاصل شد، موجب لغو تعرفه‌های برنامه‌ریزی شده ترامپ بر محصولات چینی از جمله گوشی‌های همراه، اسباب‌بازی‌ها و لپ‌تاپ‌ها شد و نرخ تعرفه بر حدود ۱۲۰ میلیارد دلار از کالاهای چینی از جمله تلویزیون‌های صفحه مسطح، هدفون‌های بلوتوث‌دار و کفش و پاپوش را نصف کرد و به ۵/ ۷ درصد رساند. در عین حال اما تعرفه‌های ۲۵ درصدی بر طیف وسیعی از کالاهای صنعتی و قطعات چینی به ارزش ۲۵۰ میلیارد دلار را همچنان به قوت خود باقی گذارد.  حالا شواهدی وجود دارد دال بر اینکه این تعرفه‌ها موجب شدند هزینه مواد اولیه برای تولیدکنندگان آمریکایی افزایش یابد و در رقابت‌پذیری آنها اختلال ایجاد کند. شرکت کومینز، تولیدکننده موتورهای دیزلی روز سه‌شنبه اعلام کرد که این توافق همچنان ۱۵۰ میلیون دلار تعرفه‌ای را که برای موتورها و قطعات ریخته‌گری تولیدی‌اش در چین باید بپردازد، به قوت خودش باقی خواهد گذارد. این شرکت در روز سه‌شنبه بیانیه‌ای منتشر کرد که در آن تایید محکمی برای این توافق ابراز نشده بود. در این بیانیه چنین آمده است:‌ «ما بر این باوریم که این گام مثبتی است و خوش‌بین هستیم چون همه طرف‌ها در میز مذاکره حاضرند تا راهی برای کاهش همه تعرفه‌های وضع شده ایجاد شود.» این در شرایطی است که لایت‌هایزر و منوچین اظهارنظرها در رابطه با اینکه ممکن است آمریکا و چین حذف احتمالی تعرفه‌های بیشتر پس از انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا در ماه نوامبر را بررسی کنند، رد کردند و بیانیه مشترکی دادند مبنی بر اینکه هیچ توافق مکتوب یا شفاهی برای کاهش بیشتر تعرفه‌ها وجود ندارد. البته در پی آن منوچین به خبرنگاران گفت تنها در صورتی که دو اقتصاد بزرگ جهان در جهت امضای فاز دوم توافق گام بردارند، ترامپ موضوع کاهش تعرفه‌ها را مورد بررسی قرار خواهد داد.

 

واکنش بازارها به صلح تجاری