هشدار آیدین آغداشلو درباره آلزایمر تاریخی

آیدین آغداشلو، نقاش و منتقد پیشکسوت هنرهای تجسمی بر این باور است که هنرمندان مورخان واقعی هستند و آنهایند که تاریخ محسوس را می‌نویسند. آغداشلو در گفت‌وگو با «ایلنا» گفت: هیچ دستگاهی حق ندارد هنرمندان را بتاراند یا مانع کارشان شود. برای اینکه اینها حافظه‌ ما هستند. حافظه‌ قومی ما هستند. حافظه فرهنگی ما هستند. شما اگر در کتاب‌های درسی، تاریخ را بنابر دلخواه خودتان دوباره بنویسید، حافظه تاریخی مختل می‌‌شود. ملتی عمدا خودش را دچار آلزایمر می‌‌کند. وقتی شما آلزایمر می‌‌گیرید یعنی مُرده‌اید. برای اینکه وقتی آدم حافظه ندارد یعنی مُرده است. اینکه غذا چلوکباب می‌‌خورد که علامت زنده بودنش نیست. انسان است و حافظه‌اش. منتها یک وقتی این اتفاق می‌افتد و به نظر می‌‌رسد که نمرده است. درصورتی که مرده.

وی افزود: وقتی یکی در مجلس قادر نیست اسم موزه‌ای را تلفظ کند، یعنی یک افتراق تاریخی و یک سیاه‌چاله تاریخی به وجود آمده است. چطور ممکن است کسی متوجه نشود که ما داریم به عمد خودمان را دچار آلزایمرِ تاریخی می‌کنیم؟ می‌‌گوییم به من چه مربوط است که اسم آن موزه چیست. من کارم چیز دیگری است. باشد؛ ولی این آدم نمی‌‌تواند بگوید این بخشی از بروز آلزایمر تاریخی نیست. شما در آلزایمر هم در ساعات اولیه‌اش چیزهایی را که در حافظه دورتان است، خوب به یاد می‌آورید. ولی یک چیزهایی به کلی از یادتان می‌‌رود. این یک بیماری است و دیر یا زود گسترش پیدا می‌‌کند. ما وقتی که تاریخ را برابر دلخواه خودمان می‌‌نویسیم یعنی اولین تزریق را برای بروزِ آلزایمر انجام داده‌ایم و نمی‌‌توانیم جلویش را بگیریم. ما سعی می‌‌کنیم همه چیز را به صورت ایدئولوژیک ضبط کنیم؛ اما غافل می‌‌شویم که این آلزایمر از همین‌جاها سرچشمه می‌‌گیرد.