مطالبات هنرمندان در افطاری پرماجرا

بر همین اساس تعدادی از دعوت شدگان به مراسم با انتشار کارت دعوت خود، ضمن بیان انتقاداتی به دولت گفتند که به افطاری نمی‌روند و تحت تاثیر این موج، برخی از دیگر هنرمندان نیز در سکوت خبری از حضور در مهمانی سر باز زدند. حتی خبر رسید که تعدادی از خوانندگان دعوت نهاد ریاست‌جمهوری را برای اجرای موسیقی رد کردند. از سویی دیگر اما این موج با واکنش هنرمندان و کارشناسان دیگری هم روبه‌رو شد که این دسته از هنرمندان اعلام می‌کردند به خاطر احترام به رای خود و اینکه از راهی که حسن روحانی در پیش گرفته راضی هستند در این مراسم شرکت خواهند کرد. اظهار نظرهای محمود دولت آبادی، صادق زیباکلام، جمشید مشایخی و... در این رابطه بیشتر دیده شد که هنرمندان تحریمی را به چالش می‌کشیدند.

واکنش وزیر ارشاد به تحریمی‌ها

ماجرا تا جایی پیش رفت که سیدعباس صالحی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی هم در رابطه با امتناع برخی هنرمندان از شرکت در این مراسم واکنش نشان داد. صالحی گفت: امسال به اعتبار شرایط خاص جهانی و منطقه‌ای که داریم، این دیدارها و گفت‌وگوها اهمیت بیشتری دارد. شرایطی که امروز در آن قرار داریم همدلی‌ها و همراهی‌های بیشتری را می‌طلبد تا جامعه ایرانی با انسجام اجتماعی بیشتر از این دوره هم عبور کند. او افزود: همان‌طور که می‌دانید بحث رسم و سنت افطاری ریاست‌جمهوری فرصتی را ایجاد می‌کند برای گفت‌وگوی رئیس‌جمهوری با مجموعه‌های مختلف، از جمله هنرمندان. این فرصتی است که هم هنرمندان گفت‌وگوهایی را با رئیس‌جمهوری داشته باشند هم رئیس‌جمهوری ایده‌ها و نظراتشان را با مجموعه‌هایی که در این افطاری‌ها شرکت می‌کنند از جمله هنرمندان داشته باشند. صالحی تصریح کرد: با همین نگاه رئیس‌جمهور امسال فرصت‌های مختلفی را هر شب با گروه‌های مختلف اجتماعی و ورزشکاران و جوانان و هنرمندان گذاشتند. افراد ایده‌ها و انتقادات و نظرات متعددی دارند و طبیعتا محترم است، ولی برداشت ما این است که جامعه هنری این حضور را به‌عنوان یک حضور همدلانه در نظر خواهند داشت و ما شاهد یک انسجام در جامعه فرهنگی و هنری کشور خواهیم بود.

حضور هنرمندان در افطاری

به هر حال غروب چهارشنبه گذشته رئیس‌جمهور میزبان تعداد قابل‌توجهی از هنرمندان بود. نکته جالب مراسم آن بود که محمود دولت آبادی به‌رغم روال معمول، با بستن یک کراوات چارخانه مشکی-مسی به مهمانی رسمی ریاست‌جمهوری آمده بود. اتفاقی که مورد توجه عکاسان قرار گرفت تا از او که در ردیف اول نشسته بود بارها عکس بگیرند. در آغاز این مراسم علی نصیریان، فاطمه معتمدآریا، ستاره اسکندری و شادی پیروزی ناشر پشت میکروفونی رفتند که بلندگویش بیش از هر کس دیگری به گوش رئیس‌جمهوری نزدیک بود. هر یک از این چهار نفر در مدت زمانی نسبتا کوتاه به بیان دیدگاه‌‍‌ها و نظرات و مطالبات جامعه چند صنفی هنرمندان پرداختند. علی نصیریان، بازیگر پیشکسوت سینما و تلویزیون در سخنانی با بیان اینکه استمرار حیات ملت ایران ثمره فرهنگ غنی این ملت است که از گذشته به ما به ارث رسیده است، گفت: آنچه در آشفته‌بازار امروز جهان می‌تواند فشار موجود بر مردم را کاهش داده و امید را در دل آنها زنده نگاه دارد، هنر است. وی افزود: در طول تاریخ بیش از آنکه به داشته‌های فرهنگی خود اتکا داشته باشیم به داشته‌های طبیعی اتکا کرده‌ایم و لازم است از میراث فرهنگی خود به نحو شایسته‌تری بهره بگیریم.

ستاره اسکندری، بازیگر سینما و تئاتر نیز در این مراسم با تشکر از رئیس‌جمهور و دولت تدبیر و امید برای آنکه مجال فعالیت برای اهالی فرهنگ و هنر در دولت‌های یازدهم و دوازدهم بیش از گذشته فراهم بوده است، اظهار کرد: ما با شما عهد کردیم و تلاش کردیم تا به عقب باز نگردیم و امروز با وجود برخی گله‌ها و خستگی، هرگز ناامید نبوده و ناامید نخواهیم شد. اسکندری در بخش دیگری از یادداشت خود نوشته بود: آقای رئیس‌جمهور! من از حصر بر اندیشه می‌ترسم. من از تجسم بیگانگی این همه دست می‌ترسم. از تیشه‌ای که به ریشه زده می‌شود، می‌ترسم. من از صورت‌های پشت نقاب می‌ترسم. من از قهرمانان کوچک می‌ترسم. من از جایگزینی آمار به جای آمال می‌ترسم. شما باب گفت‌وگو را باز کردید که ما می‌توانیم بی‌آنکه بهراسیم انتقاد کنیم. اما درهایی به روی ما بسته است که کلیدش به دست شماست. چاره کنید. چاره‌مان کنید قبل از آنکه اتفاق بیفتد. ما خسته شاید؛ اما ناامید نمی‌شویم. ما در کنار شما خواهیم ماند؛ اما مردمیم. ما را بشنوید. ما را از سالن‌های تئاتر، از مدرسه کودکانمان، از نانی که گران می‌شود، از زندانیان اندیشه، ما را از معلمان و کارگران بشنوید. تندباد حادثه این خانه را بر سر همه‌مان خراب خواهد کرد. شما چرا تئاتر نمی‌بینید؟»

شادی پیروزی، نیز در سخنانی با اشاره به مشکلات حوزه نشر گفت: وزیر فرهنگ دولت دوازدهم، همواره در دسترس اهل فرهنگ است و گوشی شنوا و صداقتی کمیاب دارد؛ اما انتظار داریم توجه بیشتری به حل مشکلات نشر شود. بهترین راه‌حل مشکلات عرصه فرهنگ، یاری گرفتن از اهالی همین حوزه است. و سرانجام فاطمه معتمدآریا، از بازیگران سینما، تئاتر و تلویزیون با بیان اینکه ما هنرمندان حدود و حریم کار خود را بهتر از هرکسی می‌شناسیم، گفت: ما مستقل و توانمند هستیم. چنان‌که برای فعالیت، نیاز به حمایت نداریم؛ ‌اما انتظار مانع تراشی هم نداریم، رسالت ما ترویج دوستی، وحدت، صلح و همدلی است؛ فقط خواهان آن هستیم که به ما اعتماد شود تا بتوانیم کارمان را انجام دهیم.

پاسخ رئیس‌جمهور

دکتر حسن روحانی با ابراز خشنودی از حضور در جمع فرهیختگان و اهالی فرهنگ و اصحاب هنر که با زبان قلم و هنر با مردم سخن می‌گویند، گفت: همان‌طور که همه ملت‌ها در طول حیات خود با مشکلات و سختی‌هایی روبه‌رو هستند، ملت ایران نیز مشکلات و سختی‌هایی پیش روی خود دارد و دو راه برای مواجهه با این مشکلات در مقابل خود می‌بیند. دکتر روحانی ادامه داد: یک راه این است که تسلیم مشکلات شویم و راه دیگر آن است که ایستادگی و مقاومت کنیم و آنچه را که مطلوب جامعه است، بسازیم. این بستگی به انتخاب ما دارد که در برابر مشکلات پیچیده اقتصادی ایستاده و با برنامه‌ریزی برای حل آنها تلاش کنیم یا تسلیم شویم. رئیس‌جمهوری در ادامه با بیان اینکه همه قبول داریم که با مشکلات متعددی مواجه هستیم، تصریح کرد: هم اصحاب فرهنگ و هنر و هم همه میهمانان دیگری که در زیر این سقف میهمان آنها بودیم، فهرست بلندی از مشکلات را مورد اشاره قرار دادند، اما سوال اینجاست که چه کسی باید این مشکلات را حل کند؟ آیا رئیس‌جمهوری یا دولت به تنهایی می‌توانند این مشکلات را حل کنند یا اینکه همه باید دست به دست هم دهیم تا بر مشکلات غلبه کنیم.

رئیس‌جمهوری با طرح این سوال که امروز کدام نیاز ماست که حل و رفع آن نیاز به حضور و همکاری اهل فرهنگ دارد، خاطرنشان کرد: امروز در کشور نیاز به سرمایه اجتماعی قوی‌تر، اعتماد بیشتر به یکدیگر و امید بیشتر به آینده این کشور و ملت بزرگ فردا داریم و این هدف و نیاز محقق نمی‌شود، مگر اینکه بزرگ‌ترین قدرت کشور، یعنی قدرت فرهنگی با همه توان پا به صحنه بگذارد. این کار بیش از هر کس از عهده شما بر می‌آید که با مردم با هنر و فرهنگ، قلم، تحلیل و کتاب سخن می‌گویید. دکتر روحانی با بیان اینکه شما اهالی فرهنگ و هنر نیز به حق از دولت متوقع هستید و حق نیز با شماست، گفت: کسی نمی‌تواند منکر شود که با وجود همه تلاش‌هایی که وزرای فرهنگ ما در دولت‌های یازدهم و دوازدهم داشتند، همچنان کمبودها و مشکلات وجود دارند، اما امروز در شرایطی قرار داریم که همان‌طور که من و دولت من باید سخن شما را بشنویم، شما نیز باید نیاز جامعه را بیش از گذشته لمس کرده و برای تحقق آن تلاش کنید.

رئیس‌جمهوری تصریح کرد: قبول دارم که فشار در زندگی مردم همچنان وجود دارد، اما این فشار کاسته شده و مثل گذشته نیست. در هر حال ملت ایران با کار، تلاش، وحدت و انسجام به نقطه مطلوب خواهد رسید و ماه مبارک رمضان بهترین فرصت برای آن است که ببینیم چگونه می‌توانیم با مقاومت، ایستادگی و ترویج دوستی بر مشکلات غلبه کنیم و به هدف‌مان برسیم. علی نصیریان، محمود دولت آبادی، فاطمه معتمد آریا، قطب الدین صادقی، لوریس چکناواریان، جمشید مشایخی، ستاره اسکندری، عبدالجبار کاکائی، بهروز شعیبی، هومن برق نورد، داریوش کاردان، فرشته طائرپور، محمدرضا شفیعی، بهروز بقائی، امین الله رشیدی، رسول صدرعاملی، علیرضارضاداد، مرتضی رزاق کریمی، محمدحسین مهدویان، مسعود اطیابی، همایون اسعدیان، اصغر همت، سعید سهیلی و... ازجمله حاضران در این مراسم بودند.