شب تقدیرهای سوگوارانه

شروع این مراسم با حک تصاویری از انتظامی و دری همراه با نوایی حزن‌انگیز روی صفحه‌ نمایش بود و بعد از پخش سرود ملی کشور، تصاویری قدیمی از مراسمی پخش شد که با اجرای عزت‌الله انتظامی در تالار وحدت دنبال شد. در آن مراسم چهره‌های مطرحی از سینمای ایران از جمله جمیله شیخی و فخری خوروش حضور داشتند و انتظامی از نصیریان برای تقدیر دعوت کرد که همین بهانه‌ای شد تا نصیریان که رئیس جشن امسال خانه سینما است، روی سن ایوان‌شمس نیز حاضر شود.

این بازیگر گفت: من هیچ وقت نمی‌توانم باور کنم چنین شور و استعداد و شوخ‌طبعی خاموش شده باشد. تمام اینها هم که گفتم در کنار حاضر جوابی بخشی از بازیگری است. رئیس بیستمین جشن خانه سینما گفت: ما خیلی شرایط جشن نداریم اما زندگی همین است. وقتی شنیدم قرار است از داریوش مهرجویی تقدیر شود بسیار خوشحال شدم و البته اصلا هم اهل تعارف‌های کلیشه‌ای نیستم، چرا که فکر می‌کنم اسم او تمام ویژگی‌های فرهنگی و اجتماعی و...‌. را دارد و ایشان احتیاجی به زیرنویس ندارد. او سپس به سالی اشاره کرد که غلامحسین ساعدی، داریوش مهرجویی را پشت صحنه نمایش «آی با کلاه ‌آی بی‌کلاه» آورده بود که سبب آشنایی شد و همان جا گفته شد که سناریوی «گاو» در حال نوشتن است. ما با کمک آقای مهرجویی با سینما آشنا شدیم یعنی ایشان در همان اداره تئاتر برای ما تمرین گذاشت و کار کرد و تمام آن اکیپ کارش را در سینما از آقای مهرجویی یاد گرفت.

تشویق به احترام داریوش اسدزاده

در ادامه این مراسم، صحنه‌هایی از دوره‌های مختلف بزرگداشت‌های جشن خانه سینما پخش شد و منوچهر شاهسواری، مدیرعامل خانه سینما نیز سخنانی در تکریم سینمای ایران گفت. سپس کلیپی از داریوش اسدزاده پخش شد و او در آن تاکید کرد که ۹۷ سال عمر دارد و امیدوار است به صدسالگی برسد. در این بخش که به بزرگداشت داریوش اسدزاده اختصاص داشت، از سیروس ابراهیم‌زاده، همایون ارشادی و علی دهکردی دعوت شد تا تقدیر از این بازیگر انجام شود. هر یک از مدعوین در تقدیر از اسدزاده سخنان کوتاهی گفتند و بعد از آن، اسدزاده گفت که از سال ۱۳۱۲ وقتی ۱۰ ساله بوده با فیلم‌ «دختر لر» با سینما آشنا شده و بعد کارش را از سال ۱۳۲۰ با تئاتر آغاز کرده است. او خاطراتش را این‌گونه ادامه داد اما خیلی نتوانست صحبت کند و گفت: زبانم از این محبت الکن است و امیدوارم بتوانم جبران کنم. در بخش بعدی این مراسم چنگیز جلیلوند، محمد تهامی‌نژاد، ناصر ممدوح و مرتضی رزاق‌کریمی برای تقدیر از ابوالحسن تهامی (دوبلور) روی سن آمدند و تقدیر از این دوبلور سینمای ایران انجام شد.

تقدیر از فیلسوف ایرانی سینما

بخش بعدی این برنامه به تقدیر از داریوش مهرجویی، کارگردان سرشناس سینما اختصاص داشت و او در کلیپی که پخش شد به نقل خاطراتی از فیلم‌های گاو، دایره مینا، هامون، بانو، سارا، لیلا، توقیف فیلم‌هایش و آزاری که از این بابت تحمل می‌کرد پرداخت. مهرجویی در این فیلم کوتاه با اشاره به اینکه هیچگاه نمی‌خواسته همه فیلم‌هایش درباره زن‌ها باشد، از فیلم سنتوری یاد کرد و گفت: هرموقع می‌خواهیم ‌کاری کنیم که کمی از سطح درک ماموران نظارت بالاتر است فیلم را توقیف کردند و آنچه بر سر سنتوری پیش آمد خیلی دلسرد‌کننده و بر من اثرگذار بود. در ادامه رسول صدرعاملی، محسن امیریوسفی، رضا درمیشیان و فریدون جیرانی برای تقدیر از این هنرمند به جایگاه آمدند.

جیرانی گفت: خوشحالم که آقای نصیریان اشاره‌کرد فیلم گاو که سال ۶۴  در تلویزیون نمایش داده شد با آنچه آقای مهرجویی ساخت فرق دارد و این یکی از نقاط مبهم تاریخ سینمای ما بوده که امشب ‌درباره آن صحبت شد. او افزود: با همه احترامی که برای آقای کیمیایی قائل هستم ولی باید بگویم تفکر با فیلم‌ گاو مهرجویی از طریق سینما میان مردم رفت. امیریوسفی هم نوشتاری را قرائت و در بخشی از آن بیان کرد: اتفاقات مختلفی در این سال‌ها افتاده ولی چه شد که ترک وطن بهرام بیضایی را دیدیم و هیچ نگفتیم؟ چه شد که خانه‌نشینی ناصر تقوایی را دیدیم و هیچ نگفتیم؟ در این بین آقای مهرجویی فیلسوف سینما و فخر این حوزه است و امیدوارم همچنان الگوی سینما باقی بماند و شرایط برای ساخت فیلمش در پنجاهمین سال فعالیت ایشان فراهم شود.سپس مهرجویی پس از تشویق طولانی حضار و تشکر ویژه از علی نصیریان گفت: بازنگری از سینمای گذشته به‌ویژه در این بلوای فقر کیفیتی، کار درستی است و ممنونم که این برنامه را یک هفته به‌خاطر رحلت عزت‌الله انتظامی به تاخیر انداختید چون گوهر ارزشمندی را از دست دادیم.

انتقادهای آقای نویسنده

آخرین تقدیر این مراسم به سیدمهدی شجاعی اختصاص داشت و پس از پخش کلیپی از این نویسنده که فعالیت‌های سینمایی و تئاتری زیادی داشته است، مجید مجیدی، کمال تبریزی، علیرضا رضاداد و احمد مسجدجامعی برای گرامیداشت این آیین به جایگاه آمدند. در این بخش نوشتاری از سوی سیدمحمد خاتمی برای سیدمهدی شجاعی قرائت شد. شجاعی پس از دریافت تندیس خود بیان کرد: از آقای نصیریان تا آقای زنجانپور و آقای مجیدی که دلیل آمدن به سینما شدند و نیز دیگر عزیزان و همچنین آقای خاتمی تشکر می‌کنم. او با اشاره به اینکه سخنانی را مطرح می‌کند که شاید تلخ باشند، افزود: فردی که مالباخته است را می‌شود از زمین بلند کرد و حتی جامعه مالباخته را می‌شود از زمین بلند کرد مثلا اسکناس بی‌پشتوانه چاپ کرد یا از جیب یکی برداشت و در جیب دیگری گذاشت تا مشکل مردم حل شود.  اما جامعه آمال‌باخته را نمی‌شود بلند کرد و آن‌وقت مضمون خیلی حرف‌ها این می‌شود که چه‌فکر می‌کردیم و چه شد و این بسیار باعث تاسف است.

شجاعی ادامه داد: راه‌حلی که‌ در این مواقع پیش می‌آید یا سکته و مرگ است، یا خودکشی، یا اینکه می‌گویند مثل بساز و بفروش‌ها بسازیم و بخرند یا از اساس بکوبیم و بسازیم یا اینکه مهاجرت کنیم و برویم جایی دیگر بسازیم. بنابراین ممکن است هر کدام به طریقی گلیم خود را بیرون بکشیم. او تاکید کرد: همه اینها از جهل و نادانی مردم و بی‌فرهنگی است و اگر عده‌ای می‌توانند عوام‌فریبی کنند به این خاطر است که عده‌ای عوام مانده‌اند در حالی که این وظیفه اهالی فرهنگ و هنر است که برای رفع اینها کمک کنند و من از این فرصت استفاده می‌کنم تا بگویم، بیاییم فرهنگ و دانش مردم را بالا ببریم چون تنها از همین طریق است که می‌توان کاری انجام داد.  به گزارش «ایسنا» پایان این مراسم، با پخش تصاویری از بازی نصیریان و انتظامی همراه بود که چند سال قبل در مراسمی صحنه‌هایی از فیلم‌ گاو را بازی کرده بودند. همچنین تصاویری از دیگر فیلم‌های زنده‌یاد عزت‌الله انتظامی پخش شد تا حس و حال آیین بزرگداشت جشن بیستم خانه سینما به این بازیگر تقدیم شود.