تزلزل در بزرگ‌ترین بازار سینمایی جهان

 گویا رونق بازار فیلم‌های سه بعدی و افزایش قیمت بلیت این‌گونه از فیلم‌ها در کنار افزایش نسبی بهای بلیت برای دیگر فیلم‌ها، دلیل اصلی کاهش شمار تماشاگران بوده است. پیش از این و در سال ۱۳۸۹ خبری درباره کاهش چشمگیر تماشاگران سینما در آمریکا منتشر شد. این خبر نشان می‌داد که شمار تماشاگران آمریکایی در سال ۲۰۰۵ که به سینما رفته‌اند ۵۶۳ میلیون بلیت بوده که این شاخص در سال ۲۰۰۹ به ۵۵۲ میلیون بلیت رسیده است. کاهش ۱۰ میلیون نفره تماشاگران سینما در فاصله چهار سال، زنگ خطر بازار سینما را برای سرمایه‌گذاران این بازار به‌صدا درآورد. قیمت بلیت سینماهای آمریکایی در سال ۲۰۰۹ نزدیک به ۵ درصد افزایش پیدا کرده بود با این حال، کارشناسان و تحلیلگران بازار سینمای آمریکا معتقد بودند که کاهش جذابیت فیلم‌ها عامل اصلی کاهش تماشاگران بوده است. اما این پیش‌بینی‌ها و تحلیل‌ها چندان درست از آب درنیامد. با گذشت زمان معلوم شد که روال تدریجی کاهش سینماروها فراتر از تحلیل‌های جذابیت و افزایش قیمت و... باید بررسی شود. داستان این بود که در کنار افزایش بهای بلیت و طبیعتا افزایش فروش کلی بازار سینماها در آمریکا، شمار تماشاگران رو به کاهشی مداوم بود.

اوج بحران

شاید عجیب‌ترین دوره بازار سینماهای آمریکا در بیش از دو دهه گذشته، بازار سال ۲۰۱۷ بود. در این سال سینماداران آمریکایی با شوک نسبتا بزرگی روبه‌رو شدند، از یکسو با فروش فوق‌العاده ۲/ ۱۱میلیارد دلاری بازار روبه‌رو بودند و از سوی دیگر به کاهش شمار تماشاگران آمریکایی سینماها برخوردند که «ضریب رشد» آن به کمترین میزان خود در ۲۳ سال گذشته رسیده بود.  در سال ۲۰۱۷، سینماهای آمریکا با کاهش ۶درصدی فروش بلیت نسبت به سال ۲۰۱۶ روبه‌رو شدند و در مجموع حدود ۲۴/ ۱ میلیارد بلیت در طول سال ۲۰۱۷ به فروش رفت که این آمار به کمترین میزان خود طی ۲۳ سال گذشته و از سال ۱۹۹۵ میلادی رسیده بود. در سال ۲۰۱۷ شاهد افزایش چشمگیر قیمت بلیت‌های سینما بودیم.

دگرگونی بازار

افزایش ۱۱ درصدی هزینه برای خرید محصولات دیجیتالی و سرویس استریم در طول سال ۲۰۱۷ که مردم در مجموع ۸/ ۴۷ میلیارد دلار برایش هزینه کردند یک موضوع مهم برای تحلیل بازارها بود. هزینه خرید محصولات خانگی در آمریکا با افزایش ۲۰ درصدی و در دیگر کشورهای جهان با افزایش ۴۱ درصدی روبه‌رو شده بود. این موضوع نشان داد که سینما با جایگزینی در شبکه‌های نمایش خانگی و سامانه‌های استریمری روبه‌رو شده است. تحلیل‌ها نشان می‌داد کسانی که در یک ماه حداقل یک‌بار به سینما می‌روند، تنها ۱۲ درصد از تماشاگران در آمریکا را تشکیل می‌دهند؛ اما آنها تقریبا نیمی از تمام فروش بلیت‌ها را به خود اختصاص می‌دهند. محدود شدن شمار تماشاگران آمریکایی و تبدیل شدن آنان به پای ثابت‌های سینما، سیاست‌گذاری‌های سینمایی هالیوود را به چالش کشید.

تحلیلگران امیدوار بودند که در سال ۲۰۱۸ اکران فیلم‌هایی چون فیلم Avengers: Infinity War (انتقام جویان: جنگ بی‌نهایت)، باعث افزایش تعداد فروش بلیت و بازگشت تماشاگران به سینما شود. سال ۲۰۱۸ در مجموع سال خوبی برای سینمای آمریکا بود و بازار جهانی فیلم‌های هالیوودی به فروش ۴۰ میلیارد دلاری هم دست پیدا کرد. اما عمده این میزان فروش دربازارهای تازه سینمایی به‌ویژه بازار چین رخ داده بود. سینماهای آمریکایی اگرچه در سال ۲۰۱۸ رونق نسبی داشتند اما با آغاز سال تازه میلادی، افت بازار فروش دوباره گریبانگیر سینماها شد. موج سینوسی مربوط به میزان فروش و شمار تماشاگران سینمای آمریکا، وضعیت متزلزلی را برای هالیوود ایجاد کرده است. این بازار تعادل همیشگی خود را از دست داده و به‌نظر می‌رسد که قافیه را به سامانه‌های نمایش خانگی و استریمری واگذار کرده است. (سامانه‌های استریمری به شیوه‌های پخش آنلاین فیلم‌ها گفته می‌شود که البته محدودیت‌هایی دارد اما آرام آرام جایگزین اکران سینمایی فیلم‌ها شده است.)

سه ماه ۲۰۱۹

سال ۲۰۱۹ رویاها و رونق ۲۰۱۸ را به فراموشی سپرد. در حالی که در سه ماه نخست سال ۲۰۱۹ حدود ۲۶۶ میلیون نفر راهی سینماها شدند، اما این رقم به نسبت مدت مشابه در سال پیش کاهشی ۱۶درصدی دارد. در حالی در این مدت فروش گیشه‌ها به رقم ۴/ ۲ میلیارد دلار رسیده است که بهای بلیت سینما نیز ۱۵ سنت کاهش یافته و به قیمت ۹ دلار فروخته می‌شود. درآمد سینماها در آمریکای‌شمالی در سال ۲۰۱۸ به ۸۵/ ۱۱ میلیارد دلار رسید که بالاترین رکورد در تاریخ هالیوود است. این فروش با میانگین بهای بلیت حدود ۱۱/ ۹ دلار کسب شد. در همین حال گروه‌های سنی ۱۸ تا ۲۴ و ۲۵ تا ۳۴ سال بیش از ۵۰ درصد آمار فروش بلیت را در این بازه زمانی به خود اختصاص دادند و بیشترین رشد فروش بلیت را نسبت به قبل رقم زدند، اما از سوی دیگر بیشترین کاهش در گروه سنی ۵۵ سال به بالا دیده شد که شمار آنها با کاهش ۲ درصدی به پنج درصد تماشاگران سینماها رسید.