در نکوهش عقل روزمره

در واقع، قهرمان این رمان هم دختری نوجوان است که به شعور و عقلی ورای روزمره و زندگی عادی دست یافته و همین اتفاق او را دچار اندوه کرده است؛ چراکه این دانستنِ بیشتر از فهم عامه، باعث شده است که او از بسیاری اسرار مگو و ناگفته‌ها سر درآورد؛ از غم‌ها و شادی‌ها، حسرت‌ها و امیدها، وفاداری‌ها و بی‌وفایی‌های دیگران. شخصیت اصلی رمان «اندوه به‌خصوص کیک لیمویی» با درکی که پیدا کرده و با دیدن چیزهایی که نباید ببیند، این عبارت عرفا را هم به یاد می‌آورد: «العقل عقال.» یعنی که عقل پای‌بند است؛ پای‌بند انسانی که با درک و دریافت‌های عقلانی، از حس‌های طبیعی خود خارج می‌شود و نمی‌تواند رهایی و شهود را تجربه کند. به همین خاطر هم دچار حزن و اندوه می‌شود؛ اندوهی که قهرمان این رمان هم به آن دچار شده است. حالا  داشتن برادری که بیماری روانی عجیبی دارد، بر این شرایط دشوار او افزوده تا اندوهش را دوچندان کند. 

با این همه، او امیدوار است و چشم‌انتظار آینده‌ای روشن؛ چون به درستی می‌داند که باید  از همین عقل به نفع خودش استفاده کند و از آن بهره بجوید که بر مصائب زندگی غلبه بیابد.  اساسا رمان «اندوه به‌خصوص کیک لیمویی»، به عنوان داستانی در بافت جهان مدرن و معاصر، عقل را یکسره نفی نمی‌کند، بلکه می‌کوشد تا مفری بیابد تا همین عقل که می‌تواند پایبند انسان باشد، به کمک شخصیت اصلی داستان بیاید و او را به سرچشمه‌های امید و رهایی برساند. در واقع، عقلی که در این رمان هم نکوهش می‌شود، عقلی است که تبدیل به خرد و شعوری متعالی نشده باشد، یعنی عقلی روزمره. حال آنکه  اتفاقا عقلی خردمندانه می‌تواند مایه‌ نجات بشر باشد و ایمی بندر، نویسنده رمان «اندوه به‌خصوص کیک لیمویی»، این نکته را به خوبی دریافته است. از همین روی، اثری خلق کرده است که ضمن داشتن ریشه‌هایی در عرفان شرقی، کاری امروزی و مدرن به شمار می‌آید و می‌تواند مخاطبان زیادی را با خود همراه کند. «اندوه به‌خصوص کیک لیمویی» که پرفروش «نیویورکر» بوده، در ۲۸۸ صفحه و به قیمت ۴۰ هزار تومان، با ترجمه لیلا حیدری و  از سوی نشر «خزه» به کتابفروشی‌ها راه یافته است.

اخبار مرتبط