سایه سریال «چرنوبیل» بر بازار نشر

 بنا به گزارشی که خبرآنلاین از پرفروش‌های مرداد‌ماه منتشر کرده نام کتاب «نیایش چرنوبیل» نوشته سوتلانا الکسیویچ در میان فهرست آثار پرفروش بازار نشر دیده می‌شود؛ اتفاقی که بدون شک به دسترسی مردم به ‌سریال «چرنوبیل» به صورت دوبله مرتبط است و اطلاع مردم از این‌که «نیایش چرنوبیل» منبع ساخت این مجموعه بوده است. آثاری که بر اثر هیجان یا تبلیغات کاذب، مورد استقبال واقع می‌شوند، معمولا چندان بهره‌مند از ارزش‌های ادبی یا تاریخی نیستند، شاید توجه مردم به این کتاب را بتوان از این نظر اتفاقی خوب تلقی کرد چرا که نویسنده کتاب از برندگان جایزه نوبل است. چرنوبیل، ماجرای واقعی یکی از فجایع انسانی در تاریخ است و داستان شجاعت زنان و مردانی را روایت می‌کند که خود را قربانی کردند تا اروپا را از فاجعه نجات دهند. این سریال کوتاه روی فاجعه نیروگاه هسته‌ای چرنوبیل که در آوریل ۱۹۸۶ در اوکراین (شوروی) رخ داد متمرکز است و آشکار می‌کند که چرا و چگونه این حادثه رخ داد و به پنهان‌کاری شوروی اشاره می‌کند.

سوتلانا الکسیویچ، نویسنده بلاروسی برنده جایزه نوبل «نیایش چرنوبیل» طی ده‌سال با بیش از پانصد شاهد حادثه از جمله آتش‌نشان‌ها، نیروهای پاکسازی، سیاستمداران، پزشکان، فیزیکدانان و شهروندان عادی صحبت کرده است و کتاب شرح تراژدی حادثه چرنوبیل و اثر آن بر روح و روان و زندگی آدم‌هایی است که از حادثه جان به دربرده‌اند. این نویسنده درباره انگیزه‌اش از نوشتن این اثر گفته است: «به فکر افتادم که چرا نویسندگان ما درباره چرنوبیل سکوت کرده‌اند و کم می‌نویسند، همچنان از جنگ و اردوگاه‌ها می‌نویسند اما درباره‌ چرنوبیل سکوت کرده‌اند؟ گمان می‌کنید این سکوت اتفاقی است؟ اگر ما در چرنوبیل برنده می‌شدیم، از آن بیشتر‌ می‌نوشتند و می‌گفتند. یا حتی اگر ما آن را فهمیده بودیم. ما نمی‌دانستیم چه‌طور از این کابوس، معنایی استخراج کنیم. قابلیتش را نداشتیم. زیرا آن را نه با تجربه انسانی‌مان و نه برای زمانه انسانی‌مان می‌شد اندازه گرفت. پس کدام بهتر است: به خاطر داشتن یا از یاد بردن؟»  کتاب «نیایش چرنوبیل» با ترجمه از روسی الهام کامرانی در ۳۳۹ صفحه با تیراژ ۷۰۰ نسخه به بهای ۳۴هزار تومان توسط نشر چشمه راهی بازار کتاب شده است.