برزخ بازگشایی سینماها در دوران کرونا

تلاش فعالان عرصه‌های هنری برای بازگشایی هرچه سریع‌تر مراکز هنری باعث شده بود وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در نامه‌هایی جداگانه خطاب به وزرای بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و کشور بر تسریع لزوم بازگشایی مراکز فرهنگی و هنری با هدف توجه به معیشت اصحاب فرهنگ و هنر و جلوگیری از ضرر و زیان صاحبان کسب‌وکارهای فرهنگی و هنری تاکید کند. اما این بازگشایی‌ها با اظهارنظرهای متفاوتی از سوی فعالان و کارشناسان این حوزه روبه‌رو شده است. برخی معتقدند مجوز بازگشایی سالن‌های سینما و تئاتر درحالی برای ابتدای تیرماه صادر شده که شورای صنفی نمایش همچنان بلاتکلیف است. اردیبهشت‌ماه امسال دفتر نظارت بر عرضه و نمایش سازمان سینمایی ضوابطی را در ۱۵ بند برای بازگشایی سینماها تهیه کرده بود که به‌نظر می‌رسد همان‌ ضوابط با تغییراتی احتمالی برای فعالیت دوباره سینماها به ستاد مقابله با کرونا ارائه شده است. اما نکته مهم به‌جز پروتکل‌های تهیه شده برای سالن‌ها وضعیت نمایش فیلم‌ها است. مدتی قبل شورای صنفی نمایش در سازمان سینمایی تشکیل شد و انتخاباتی در آن برگزار شد که حاشیه‌های فراوانی را به وجود آورد و از آنجا که نتیجه این انتخابات مورد قبول خانه سینما نبود، معاون نظارت و ارزشیابی سازمان سینمایی اعلام کرد، احتمالا انتخابات دیگری برای تعیین اعضای شورا برگزار خواهد شد. این اتفاق از آن جهت اهمیت دارد که برای تعیین تکلیف فیلم‌هایی که قرار است از اول تیرماه روی پرده بر روند شورای صنفی نمایش باید فعالیت داشته باشد. درباره نمایش فیلم‌ها نیز از ابتدای سال تا کنون بحث‌های زیادی مطرح شده که چه آثاری اکران شوند تا مردم از بازگشایی سینماها استقبال کنند. خیلی‌ها معتقد بودند که باید فیلم‌های کمدی یا آنهایی که می‌توانند مردم را به سینماها بکشانند در اولویت اکران باشند ولی هنوز به‌طور قطعی مشخص نیست از فیلم‌های اکران نوروز چه تعداد ریسک اولین اکران سال ۹۹ را در روزهای کرونایی می‌پذیرد. ضمن اینکه به‌نظر می‌رسد «خوب، بد، جلف ۲» قطعی‌ترین گزینه این اکران است. البته نظراتی هم مطرح شده بود که سینماها حتی اگر زودتر باز می‌شدند بدون مخاطب نمی‌ماندند چون در مقایسه با مکان‌هایی که پیش‌تر بازگشایی شدند امکان رعایت فاصله اجتماعی در سینما خیلی بیشتر است. حتی ابراهیم داروغه‌زاده، معاون پیشین نظارت و ارزشیابی سازمان سینمایی در توییتی نوشته بود: در بهترین شرایط سینماهای کل کشور روزانه صدهزار نفر مخاطب دارند، اما مترو و اتوبوس‌های شهری و مراکز خرید با تردد میلیون‌ها نفر فعال شده‌اند. از سوی دیگر سیدمصطفی حسینی از فعالان صنعت سینما در ایران می‌گوید: از نظر من اینکه سینماها باز نمی‌شوند، یک کارشکنی است چون ابتدا قرار بود اردیبهشت‌ماه سینماها بازگشایی شود، اما این‌طور نشد. بعد ماجرای بازگشایی در عید فطر پیش آمد که باز هم این اتفاق رخ نداد و حالا صحبت از بازگشایی سینما در اواخر خرداد است. گویا موضوعی وجود دارد که دوستان توجه و اصراری به بازگشایی سینماها ندارند و عزمی از سوی هیچ نهادی برای این مساله دیده نمی‌شود. از همین رو سینما جزو مظلوم‌ترین اصناف است و کسی به داد آن نمی‌رسد.

به گفته او به اندازه‌ای که مسائل تهیه‌کنندگان، فیلمسازان و... برای دولت اهمیت دارد، خود سینما که اساسِ کار و زیرساخت است، گویی اهمیتی ندارد و به دست فراموشی سپرده شده است. اگر سینما از بین برود، کارگردان یا تهیه‌کننده، فیلم را باید کجا نمایش دهند؟ گویا یادمان رفته است که به واسطه سینما، سینماگر شده‌ایم. کسانی که طی سال‌ها به‌واسطه سینما شناخته شده‌اند، نباید به گذشته پشت کنند و بگذارند چراغ این صنعت رو به خاموشی رود. با وجود آنکه بسترهایی نظیر نمایش خانگی یا اکران آنلاین فرصت‌های تازه‌ای برای عرضه آثار فراهم آورده، اما همه می‌دانیم هیچ‌گاه جایگزین سینما نبوده و نیستند. کما اینکه سینما تنها هنری است که به‌واسطه مکان عرضه‌اش شناخته می‌شود و این مکان اصالت دارد اما متاسفانه سینما خیلی مظلوم است و کسی به این مظلومیت فکر نمی‌کند.