آزمون دشوار جشنواره‌های سینمایی

این اقدام جشنواره زوریخ اگر با استقبال عمومی ادامه پیدا کند و منجر به شیوع بیشتر کرونا در میان شرکت‌کنندگانش نشود، به احتمال بسیار زیاد، راهی تازه را پیش پای جشنواره‌های سینمایی جهان خواهد گشود و احتمالا باید منتظر برگزاری برخی از جشنواره‌های فیلم (و حتی جشنواره‌های موسیقی، تئاتر و...) با حساسیت‌های بهداشتی رقیق‌تر باشیم. البته نخستین جشنواره‌ای که حضوری برگزار شد و راه را برای بقیه جشنواره‌ها نیز باز کرد، ونیز بود. هفتاد و هفتمین جشنواره فیلم ونیز با تمهیدات خاص تحت تاثیر شیوع کرونا، از تاریخ ۲ تا ۱۲ سپتامبر (۱۲ تا ۲۲ شهریور ۱۳۹۹) به‌عنوان اولین جشنواره سینمایی شاخص سینمای جهان به‌صورت حضوری در دوران شیوع بحران کرونا برگزار شد تا آغازی دوباره برای سینمایی رقم بزند که حداقل در شش ماه گذشته آسیب‌های جدی از بحران کرونا دیده است.

اما این همه ماجرا نبود. جشنواره ونیز با پروتکل‌های سختگیرانه‌ای چون استفاده اجباری از ماسک، نمایش فیلم‌ها با رعایت فاصله اجتماعی، تب‌سنجی از شرکت‌کنندگان، انجام دوبار تست کرونا برای مهمانان بین‌المللی خارج از اتحادیه اروپا، کاهش شمار عکاسان خبری و برگزاری نشست‌های مطبوعاتی به‌صورت مجازی یا با حداقل تعداد خبرنگاران با موفقیت برگزار شد تا راه را برای سایر جشنواره‌ها هموار کند. پس از ونیز، چهل و پنجمین جشنواره فیلم تورنتو از ۱۰ تا ۱۹ سپتامبر (۲۰ تا ۲۹ شهریور) در کانادا برگزار شد که البته این رویداد سینمایی به‌صورت ترکیبی از رویدادهای عمدتا مجازی و حضوری و با تعداد محدودی از نمایش‌های فیزیکی همراه با نمایش‌هایی به‌صورت سینما-ماشین برگزار شد.

با لغو جشنواره فیلم لوکارنو که از مهم‌ترین رویدادهای سینمایی اروپاست، امسال توجه سوئیسی‌ها کاملا معطوف به جشنواره زوریخ است که شانزدهمین دوره آن از ۲۴ سپتامبر (سوم مهرماه) آغاز شده و تا ۴ اکتبر (۱۳مهرماه) ادامه خواهد داشت و گویا برخلاف ونیز و تورنتو با حضور گسترده مخاطبان و اهالی سینما همراه است.

 پروتکل‌های زوریخ

براساس اعلام مسوولان این رویداد سینمایی پروتکل‌های بهداشتی برای برگزاری موفق این جشنواره در نظر گرفته شده که در مقایسه با جشنواره ونیز چندان سختگیرانه به نظر نمی‌رسد: شست‌وشو و ضدعفونی کردن منظم دست‌ها، استفاده اجباری از ماسک (برای افراد بالای ۱۲ سال) در ساختمان سینما (استفاده از ماسک در هنگام نمایش فیلم اجباری نیست)، اختصاص تنها یک صندلی خالی میان هر گروه از مخاطبان که با هم اقدام به رزرو بلیت کرده‌اند، خرید و پرداخت آنلاین و بدون استفاده از پول نقد، ارائه شماره تماس برای شرکت در هر رویداد (این شماره تلفن تنها برای ردیابی کسانی استفاده می‌شود که احتمالا در جشنواره در نزدیکی افراد مبتلا به کرونا یا مشکوک به ابتلا بوده‌اند.)

 حضور ۴ اثر ایرانی در زوریخ

زوریخ امسال چهار فیلم از سینمای ایران را نیز در برنامه نمایش خود قرار داده که شامل فیلم «بندر بند» به کارگردانی منیژه حکمت، مستند «سایه‌های بی‌خورشید» به کارگردانی مهرداد اسکویی، مستند «مایا» ساخته‌ جمشید مجددی و فیلم «شیطان وجود ندارد» ساخته محمد رسول‌اُف می‌شود. مسوولان جشنواره زوریخ امیدوارند اقدام بی‌باکانه در برگزاری این رویداد سینمایی با حضور گسترده سینمادوستان با شکست روبه‌رو نشود و جشنواره ساندنس دیگری رقم نخورد. جشنواره فیلم ساندنس در ابتدای سال ۲۰۲۰ و در ماه ژانویه برگزار شد و بعدها متهم شد که یکی از عوامل اصلی انتشار ویروس کرونا در آمریکا بودند.

درحالی‌که امسال جشنواره‌های مهمی از کن و کارلووی واری و لوکارنو گرفته تا‌ هات‌داکس، ترایبکا، جشنواره جنوب از جنوب غربی آستین (SXSW)، فول‌فریم، پکن، مونیخ، سیاتل، سینما دو ریل، استانبول، جشنواره فیلم واشنگتن دی‌سی، جشنواره فیلم کوتاه و مستند کراکو، جشنواره فیلم لوکزامبورگ، جشنواره مستند مونیخ، جشنواره فیلم اسکوپیه، جشنواره سن‌فرانسیسکو، جشنواره‌ میامی، جشنواره مونت‌کلر، جشنواره فیلم صوفیه، جشنواره مستند زاگرب و ده‌ها رویداد سینمایی دیگر تصمیم به لغو دوره سال ۲۰۲۰ خود به سبب بحران جهانی کرونا گرفتند، اهالی سینما امیدوارند موجی که با پیشتازی جشنواره ونیز آغاز شد و به تدریج درحال سرایت به سایر جشنواره‌های سینمایی است، جان دوباره‌ای به سینمای بحرانی این روزها ببخشد.