ابوالفضل جلیلی بهترین کارگردان جشنواره شانگهای شد
عرض اندام سینمای ایران در چین
ابوالفضل جلیلی در ایران به فیلم‌های نمایش داده نشده و البته جوایز متعدد و معتبرش از فستیوال‌های بزرگ جهان شناخته می‌شود. او تاکنون ۱۵ فیلم ساخته که هیچ‌یک در سینماهای ایران به نمایش درنیامده‌اند، البته فیلم اخیر امسال توانست طلسم را بشکند و مجوز اکران بگیرد. همچنین جلیلی از جشنوارههای فیلم ونیز، لندن، سن سباستین، توکیو، لوکارنو، دوربان، مراکش، کرالا، رم و... جوایز متعددی گرفته و فیلم‌هایش موردتوجه قرار گرفته‌اند. این دو خصیصه او را به یکی از مطرح‌ترین فیلم‌سازان ایرانی تبدیل کرده است.
حالا این فیلم‌ساز پس از سیزده سال یک فیلم جدید به نام «مسیر معکوس» ساخته و با ارائه آن به جشنواره بین‌المللی فیلم شانگهای، بار دیگر موردتوجه قرار گرفته و جوایز کارگردانی و همچنین بهترین بازیگری اول مرد را برای فیلمش کسب کرده است. جشنواره فیلم شانگهای یکی از بزرگ‌ترین جشنوارههای فیلم در آسیای شرقی است که همراه با جشنواره بین‌المللی فیلم توکیو، یکی از بزرگ‌ترین جشنوارههای فیلم در آسیا محسوب می‌شود. همچنین جشنواره شانگهای یکی از پانزده جشنواره الف دنیا است. در دوره‌های گذشته این جشنواره سینماگران برجسته‌ای همچون امیر کاستاریکا، لوک بسون، الیور استون، دنی بویل و وونگ کار وای ریاست هیات داوران آن را بر عهده داشته‌اند.
دو جایزه برای فیلم جلیلی
ایران امسال حضوری پررنگ و متفاوت در جشنواره شانگهای ۲۰۲۱ داشت. «شنای پروانه» محمد کارت در بخش هفته فیلم کمربند و جاده، «خورشید» مجید مجیدی و «دشت خاموش» احمد بهرامی در بخش زنده‌باد جشنواره، «داستان دست‌انداز» کمال تبریزی، «بی‌سر» کاوه سجادی‌حسینی، «مجبوریم» رضا درمیشیان، «پسران دریا» افشین هاشمی و «درخت گردو» محمدحسین مهدویان در بخش جایگزین‌ها و «نهنگ سفید» امیر مهران در بخش فیلم‌های کوتاه دیگر نماینده‌های سینمای ایران بودند که در جشنواره شانگهای ۲۰۲۱ روی پرده رفتند.
در این جشنواره همچنین فیلم بوتاکس از ایران به کارگردانی کاوه مظاهری، کارگردان معروف فیلم‌های کوتاه نمایش داده شد و موردتوجه قرار گرفت. البته بخش رقابتی فیلم‌های اول با عنوان «استعداد جدید آسیا» که در این جشنواره به طور معمول در هر دوره برگزار می‌شد امسال به‌دلیل مشکلات مالی لغو شد. این درحالی بود که این فیلم در سه رشته اصلی بهترین فیلم، بهترین بازیگر زن (مهدخت مولایی) و بهترین فیلم‌برداری (حامد حسینی‌سنگری) نامزد دریافت جایزه شده بود.
در مراسم اختتامیه هم این فیلم توانست دو جایزه مهم از هیات داوران بگیرد؛ جام طلایی بهترین کارگردان برای جلیلی و جام طلایی بهترین بازیگر مرد برای پویان شکاری، بازیگر نوجوان «مسیر معکوس». البته نمایندگان ایران به‌دلیل قوانین سختگیرانه دولت چین در مرزها و لزوم قرنطینه شدن مسافران در شانگهای حضور نداشتند و جوایز خود را مجازی دریافت کردند. امسال بیش از ۴۰۰ فیلم از گوشه و کنار جهان در ۱۰ روز جشنواره شانگهای در پایتخت تجاری و اقتصادی چین به نمایش درآمد که سهم سینمای ایران در بخش‌های مختلف هفت فیلم بود. جلیلی که از راه دور با تصاویر ویدئویی در مراسم اختتامیه حضور داشت، به حاضران در سالن گفت: «دوری راه جلوی ارتباط را نمی‌گیرد. امیدوارم یک روز با فیلم‌سازان چینی در پروژه‌ای با موضوعی انسانی همکاری کنم.»
«مسیر معکوس» به مسائل مربوط به نوجوانان و چالش‌های آنها در مسیر ساخت یک فیلم می‌پردازد.
پویان شکری، مهدیار اصغری، مسعود ناجی، محمدحسین پاکدامن، فائزه یوسفی، عباس تقی‌آبادی، فهیمه مومنی، سام حسنی‌پامساری، هلیا حسن‌زاده، حسین محروقی، کوروش خزائی، میلاد نوابی و… بازیگران این فیلم سینمایی هستند.
در بیست و چهارمین دوره از این جشنواره جایزه بهترین فیلم به «ببر منچوری» ساخته گنگ جون، فیلم‌ساز خودآموخته چینی رسید و هیات داوران جایزه بزرگ خود را به «هجوم بربرها» از مالزی اهدا کرد. الکسی ویکتورویچ کوزلف از روسیه با «وجدان» جایزه بهترین فیلم‌نامه را برد و مارزنا گایفسکا از لهستان با «آماتورها» جایزه بهترین بازیگر زن را به دست آورد. ضمن اینکه «وجدان» روسی دو جایزه دستاورد بزرگ هنری و بهترین فیلم‌برداری را هم از آن خود کرد.
جشنواره شانگهای چین در تاریخ ۱۱ تا ۲۰ ژوئن ۲۰۲۱ میلادی برابر با ۲۱ تا ۳۰ خرداد ۱۴۰۰ برگزار شد.
یادداشت هالیوود ریپورتر برای «بوتاکس»
دبورا یانگ یکی از منتقدان هالیوود ریپورتر که فیلم «بوتاکس» به کارگردانی کاوه مظاهری را در جشنواره فیلم شانگهای دیده است، در یادداشتی با عنوان «سفری جادویی در یک خانواده یخ‌زده» درباره بوتاکس نوشته است: «این فیلم قصه دو خواهر است که می‌خواهند در خانه‌شان، بدون حضور برادر بزرگ‌ترشان، قارچ‌های روانگردان پرورش دهند. قصه فیلم در فضایی خاکستری مابین «کمدی غیرمحتمل» و «تراژدی غیرممکن» روایت می‌شود. «بوتاکس» فیلم سختی است. لحن بی‌نظیر فیلم باعث مقایسه آن با فیلم برادران کوئن می‌شود اما به خنده‌داری آن فیلم نیست. هنوز هم انتخاب مضمون زنان ایرانی که بدون مردان می‌خواهند رشد کنند شجاعت می‌طلبد، اما در این فیلم چیز تازه‌تر انتخاب یک زن اوتیستیک با بازی فوق‌العاده سوسن پرور به عنوان شخصیت اصلی قصه است.»
هالیوود ریپورتر در ادامه از فیلم‌نامه پیچیده و شوخ‌طبعانه کاوه مظاهری و سپینود ناجیان، ترکیب فیلم‌برداری خیره‌‌کننده حامد حسینی‌سنگری و طراحی صحنه عادله چراغی برای رسیدن به دنیایی رویایی و شبح‌گونه و بازی بازیگران تعریف می‌کند. «بوتاکس» چندی پیش برنده سیمرغ زرین جشنواره جهانی فجر برای بهترین فیلم اول شد. این فیلم برنده جوایز بهترین فیلم و بهترین فیلم‌نامه از جشنواره تورین و منتخب جشنوارههای لوکزامبورگ و شانگهای نیز بوده است.
سوسن پرور، مهدخت مولایی، سروش سعیدی، محسن کیانی و مرتضی خانجانی بازیگران اصلی این فیلم هستند و همچنین کاوه مظاهری و سروش سعیدی تهیه‌کنندگی این اثر را بر عهده دارند. «بوتاکس» محصول مشترک ایران دارواش فیلم و کانادا (3bros Film) است.
