ریشه مشکلات برق کشور از زبان روحانی

حجت‌الاسلام والمسلمین حسن روحانی، صبح امروز چهارشنبه در جلسه هیات دولت گفت: سخنانم را از ابراز تاسف به خاطر مشکلاتی که مردم در این چند روز برای استفاده از برق مواجه شدند، آغاز می‌کنم. بعد تصمیماتی که توسط معاون اول در جلسه دیروز و همچنین امروز در هیات وزیران گرفته شد، را توضیح می‌دهم.

وی ادامه داد: همواره در جامعه بین واقعیت‌هایی که روزانه ما می‌بینیم و آنچه مطلوب ماست، فاصله وجود دارد. همیشه باید تلاش کنیم این فاصله را کم کرده و اگر امکانپذیر است، برداریم. همواره بین وضعیت موجود و وضعیت مطلوب بدون فاصله نخواهد بود.

اهم اظهارات وی را در ادامه به نقل از ایرنا، ایسنا و مهر بخوانید؛

* ریشه‌ها و علت‌های این فاصله و مشکل را به خوبی مورد بررسی قرار دهیم، ممکن است حادثه‌ای رخ دهد و دستگاه ما دچار معضلی شود. ممکن است حوادثی قابل پیش‌بینی روبه‌رو شویم و برخی غیرقابل پیش‌بینی. ممکن است کشور با زلزله، سیل، کرونا و جنگ اقتصادی و... روبه‌رو باشیم. مثلا قابل پیش‌بینی نبود که فروردین ۹۸، ۲۵ استان دچار سیل می‌شود. پیش‌بینی این بود که بارش‌ها از حد نرمال بالاتر است.پیش‌بینی‌ها هم خیلی دقیق نیستند و کشورها با مشکلات فراوان مواجه می‌شوند.

*  در مسئله برق ریشه مشکلات را باید لمس کنیم، در کشور باید سرمایه‌گذاری شود. اگر تولید در بخشی می‌خواهیم، باید سرمایه‌گذاری شود. اگر در بخش کشاورزی یا صنعت، تولید خاصی مدنظر ماست، باید سرمایه‌گذاری شود. سرمایه‌گذاری از اصول اساسی است. بدون سرمایه و با دست خالی نمی‌شود کاری کرد. می‌شود شعار بدون محتوا.

*{ با طرح این سوال که چرا سرمایه به اندازه کافی نمی‌توان در بازار ایران آورد؟}: این مسئله باید به مردم توضیح داده شود. ۲۰۰، ۳۰۰ میلیارد طرح آماده سرمایه‌گذاری داریم؛ چه در مسئله آب، چه در مسئله برق، چه در مورد تصفیه آب، چه در فولاد، آلومنیوم، پتروشیمی و... طرح‌های زیادی وجود دارد که مورد مطالعه قرار گرفته و جانمایی هم شده‌اند.

* در داخل برخی از مشکلات را می‌شود حل و فصل کرد، اگر همه دستگاه‌ها هماهنگ شوند، این کار شدنی است. امیدواریم از ۱۲ مرداد ماه به بعد این هماهنگی و همسویی ایجاد شود، اگرچه عده‌ای از شغل‌شان می‌افتند و بیکار می شوند، چراکه انتقادات عجیب و غریبی می‌کردند ولی از آن تاریخ به بعد همه از یک جناح و تفکر می‌شوند.

* من از برخی نمایندگان مجلس خواهش می‌کنم دقیق سخن بگویند، برخی می‌گویند اصلا در این دولت هیچ نیروگاهی افتتاح نشده است در حالی که من خودم دو نیروگاه را افتتاح کردم.

*ما سال‌های قبل مشکل برق نداشتیم. در سال جاری برخی کشورهای دیگر همچون چین و آمریکا هم دچار مشکلاتی در مساله برق شده‌اند که تاکنون بی‌سابقه بوده است.

 

* برخی مشکلات در سرمایه‌گذاری مربوط به داخل می‌شود و قابل حل است، اگر قوا همه با هم همفکر و هم نظر شوند مشکلات قابل حل است. زمانی که هم نظر نیستند کار می‌ماند.

 *{ با اشاره به فرایند تصویب لوایح مرتبط با FATF}: دولت تصمیم گرفت و لوایح آن را آماده کرد و به مجلس برد، مجلس شورای اسلامی تصویب کرد و به  شورای نگهبان رفت و آنجا با ما همکاری کرد و جای دیگر گیر افتاد. جایی که ما اصلا فکر نمی‌کردیم در آنجا ماند و گرفتار شد و FATF بدست نیامد. نتیجه آن چه می شود. تا این مساله حل نشود، روابط ما با بانک‌های دنیا دچار مشکل است. شاید نظرات مختلف زیاد باشد و کسی هم بگوید بهتر است که FATF نداشته باشیم که  من کاری به آن ندارم اما این یک واقعیت است.

* بانک‌های بیش از ۱۹۰ کشور دنیا در چارچوب FATF  عمل می‌کنند و همه هم داخل آن هستند. دو کشور کره شمالی و ایران بیرون این چهارچوب هستند. ما در دولت یازدهم به داخل برگشتیم. اما لوایح که دچار مشکل شد ما دو مرتبه در لیست سیاه قرار گرفتیم لذا ریسک کشور بالا می رود در آن صورت چه کسی می‌خواهد سرمایه گذاری کند.  

* برای سرمایه گذاری داخلی یا سرمایه گذار خارجی در نهایت بانک است که سرمایه گذاری می کند چرا که کسی سرمایه ای ندارد که سرمایه گذاری کند. کسی پولی ندارد که یک میلیارد یا ۵۰۰ میلیون دلار سرمایه گذاری کند یا بانک داخلی، یا بانک خارجی و یا صندوق توسعه به میدان بیاید که پول بیاورند. کسی که می‌خواهد کار عظیم و بزرگ انجام دهد در جیب خود پول ندارد مصرف کند.

* ما طرح بسیار عظیمی را فردا پنجشنبه در کرمان افتتاح می کنیم. فردا برای اولین بار بعد از پیروزی انقلاب، کوره بلند را در استان کرمان افتتاح می‌کنیم. مجموعا فردا ۴۰ هزار میلیارد تومان سرمایه گذاری افتتاح می‌کنیم. ارزش یکی از این طرح‌ها که کوره بلند است بیش از ۲۴ هزار میلیارد تومان است. این طرح یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون دلار اعتبار می‌خواست که این اعتبار با برجام حاصل شد.

* زمانی که برجام حاصل شد این پول هم حاصل شد وگرنه این کوره بلند را نداشتیم. بنابراین کوره بلندی که فردا افتتاح می کنیم برای برجام است.

* ده‌ها طرحی که در سال ۹۹ افتتاح کردیم همه مال برجام بود. چرا؟ زمانی که قادر هستید نفت بفروشید ۳۸ درصد پول این نفت به صندوق توسعه واریز می‌شود. بعد از صندوق توسعه برای سرمایه گذاری در زمینه‌های برق، آب،‌ فولاد و پتروشیمی یا هرجایی که لازم باشد پول داده می شود. وقتی صندوق شما پول ندارد چه کار باید کرد. 

* طرح‌هایی وجود دارد که صندوق هم تصویب کرده و آماده است اما به خاطر این که پول نیست نمی‌توان آنها را اجرا کرد. چه پول داخلی برای صندوق و بانک‌ها و چه پول خارجی برای بانک‌های خارجی در صورتی حاصل می‌شود که بتوانیم در جنگ اقتصادی پیروز شدیم، تحریم را هم برداریم. بتوانیم FATF را هم نهایی کنیم. اگر همه دست به دست هم دهیم و کمک کنیم این سریعتر حل می‌شود. اینجا دیگر دست خود ما است.

* بانک خارجی در اختیار ما نیست صندوق توسعه خالی است و نمی‌توانیم نفت بفروشیم و با بانک‌ها به خاطر FATF نمی توانیم رابطه خوب داشته باشیم نتیجه آن این است که سرمایه نیست. وقتی سرمایه نیست طرح‌های بزرگ را نمی‌شود اجرایی و عملیاتی کرد.

* طرحهای ۱۵هزار مگاوات برق معطل فاینانس است و نیاز به پول دارد. پول و منابع ۱۶ هزار مگاوات به طریقی تامین شده است در دست اجراست و ۱۵ هزار مگاوات دیگر آماده است.

* در همین طرح‌های آب و برق در سال‌های اخیر چهار و نیم میلیارد آماده سرمایه‌گذاری بود که تحریم ترامپ آمد و خروج ترامپ موجب قطع همه اینها شد و چهار و نیم میلیارد در طرح‌های آب و برق عقب افتادیم.

* مردم عزیز ما این نکته را به طور اساسی مطلع باشند زیرا هر حادثه‌ای که رخ می‌دهد، مرغی که در عروسی و عزا سر بریده می‌شود دولت است و می‌گویند دولت خوب کار نکرد و مدیریت ضعیف بود و کارآمدی پایین بود هیچ‌کس نمی‌آید و توضیح بدهد که ریشه این مشکلات کجاست.

* به اعتقاد من FAFT دست خودمان و مربوط به داخل کشور است. ما می‌توانیم همین فردا FATF را حل کنیم تا روابط ما با بانک‌ها تغییر کند. 

*{ با اشاره به مسئله جنگ اقتصادی}: ما در جنگ اقتصادی پیروز شدیم و مسئله تحریم باقی مانده است که دست خودمان است البته بخشی هم دست دیگران است اما اصل ما هستیم. می‌توانیم همین هفته تصمیم بگیریم تمام کنیم و می‌تواند ماه‌ها ادامه پیدا کند که بحث دیگری است.

* نباید مسائل اساسی را از یاد نبریم و فراموش نکنیم و به فرعیات بچسبیم‌، البته نمی‌خواهم بگویم اگر اکنون وارد مشکلی به نام برق شدیم، بگوییم مشکل برق مربوط به FATF  و جنگ اقتصادی است و ما هیچ مسئولیتی نداریم. اگر ما سال‌های قبل را نگاه کنیم، در دولت یازدهم و دوازدهم به اندازه معمول دولت‌های گذشته و کمی بیشتر، هر سالی هزار و ۷۷۵ مگاوات برق تولید و ظرفیت آن اضافه می‌شده است. اکنون این رقم ۲۵۰۰ مگاوات است یعنی به طور معمول در این ۸ سال علیرغم تحریم، کرونا و ظرفیت بیش از معمول دولت‌های گذشته سرمایه‌گذاری و حاصل شده است.

* در برنامه ششم که ۲۴ هزارمگاوات به ظرفیت برق کشور اضافه شده، ۱۹ هزار و ۷۳۲ مگاوات مربوط به دولت یازدهم و دوازدهم است و طرح آن هم مشخص است. یک وقتی در این جلسه‌ای بحث شد و یکی از نمایندگان مجلس که شبهه‌ای داشت، آقای نوبخت به همان جلسه رفت، آمار و ارقام همین ۱۹ هزار و ۷۳۲ مگاوات را با تمام نیروگاه‌هایی که افتتاح شده بود را ارائه کرد.

* گاهی وقت‌ها انسان حرف‌های عجیب و غریبی می‌شنود. من از نمایندگان مجلس، قوه قضاییه تقاضا می‌کنم، سخنی که بیان می‌کنیم، دقیق باشد. یک دفعه شخصی می‌گوید هیچ‌ چیزی افتتاح نشده است، در این دو، سه ماه ۲ نیروگاه برق را خود من افتتاح کردم.

* در سال ۹۹ که در شیروان و هریس ما افتتاح داشتیم که یکی نیروگاه بخار و دیگری گازی بود. بنابر این ما مرتب در حال افتتاح هستیم. مردم که شاهد هستند و مشاهده می‌کنند، هر روز نیروگاه‌های متعدد تجدیدپذیر و غیرتجدیدپذیر افتتاح می‌شود.در قسمت‌های دیگر هم همینطور است و کارهای دیگری که در سراسر کشور انجام می‌گیرد بر همین مبناست.

* ما در این ۱۱ سال و ۷-۸ ماهی که گذشت هیچ مشکلی بخصوصی برای برق نداشتیم حالا در این یکی دو ماه اخیر این مشکلات پیش روی ما قرار گرفت که دلایل مختلفی دارد.

* البته بعضی از کشورهای دیگر هم در همین ایام دچار مشکلاتی شبیه مشکلات ما شدند به عنوان مثال چین الان در برق دچار مشکلات شده که در ۱۰ سال اخیر بی‌سابقه بوده، آمریکا هم در بسیاری از ایالت‌هایش در زمینه برق دچار مشکلات شده که بی‌سابقه بوده است.

* ممکن است کشورهای دیگر هم در مقطعی به دلایلی مشکل پیدا کنند که من کاری به آن ندارم. ما به دلیل خشکسالی و اینکه آب سدهای ما الان بسیار کمتر از سال‌های قبل است بنابراین برق‌آبی‌های ما نمی‌تواند فعال باشد. علاوه بر این وقتی گرما زیاد می‌شود مصرف وسایل سرمایشی بیشتر می‌شود که اینها هم تاثیرگذار هستند.

* اقدامات بزرگ و افتخار آمیزی در بخش صنعت انجام شده است،‌ وقتی می‌گوییم مصرف برق افزایش پیدا کرده گاهی خوشحال کننده است، زمانی که می‌گویند در صنعت مصرف برق افزایش یافته خوشحال کننده است یعنی صنعت توسعه پیدا کرده است. وقتی می‌بینیم مصرف صنعت امسال نسبت به سال گذشته ۱۰ درصد افزایش پیدا کرده است به این معناست که صنعت توسعه و ما افتخار می‌کنیم. 

* وزرای ما در صمت در دولت‌های یازدهم و دوازدهم، همه تلاش کردند و در بخش صنعت، فولاد، مس و آلومنیوم کارهای عظیمی انجام شده است. در بخش پتروشیمی کار بزرگی انجام شده است. مردم بدانند با مشکلاتی که در جنگ اقتصادی داشتیم، توانستیم کشور را اداره کنیم. کار بزرگی بر دوش این واحدها بود چون برای ما ارزآوری می‌کردند. 

*{ با مقایسه تطبیقی میزان صادرات و واردات کشور در دولت‌های یازدهم و دوازدهم با دولت‌های نهم و دهم}: در دولت‌های نهم و دهم ۴۲۱ میلیارد دلار واردات انجام شده که در دولت‌های یازدهم و دوازدهم، این میزان ۳۶۷ میلیارد دلار بوده است. صادرات غیرنفتی ما در دولت و هشت قبل از ما، ۲۱۸ میلیارد دلار بوده اما در این دولت، به ۳۴۶ میلیارد رسید. 

* ۱۲۸ میلیارد دلار بر حجم صادرات غیرنفتی در دولت‌های یازدهم و دوازدهم افزوده شده است،  این صادرات از کجا اضافه شده است؟ عمدتا از پتروشیمی، فولاد و بخش‌های دیگر.در سال ۹۹ در پتروشیمی بالای ۱۱ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری کردیم و همین‌ها موجب شده پنج میلیارد درآمد سالانه داشته باشند.

* اگر مشکل و مسئله‌ای پیش می‌آید، همه از دولت، قوه قضاییه و قوه مقننه و سایرین باید به گونه‌ای حرف بزنیم که مشکل حل شود و به مردم امید بدهیم، نباید جوری حرف بزنیم که کشور به نقطه لاینحل رسیده است. همین دیشب دیدید که وضع برق ما نسبت به دو، سه شب قبل آرام‌تر بود. این به خاطر تصمیماتی بود که اتخاذ شد. 

*{ با اشاره به دشواری‌های اتخاذ چنین تصمیماتی}: اینکه می‌گوییم یک مرکز بزرگ صنعتی تعطیل شده یا ساعتش تقلیل یابد، برای ما سخت است. اختیارات دولت را به وزرا دادیم تا تصمیم‌گیری کنند و اگر خاموشی لازم بود باید از قبل به مردم گفته شود و ساعت و محل آن نیز دقیق باشد. تلاش ما این است که برق منازل حتی‌الامکان خاموش نشود. 

*{ با اشاره به روند صعودی مصرف برق}: مصرف برق ما روند صعودی ملایم داشته است. در سال ۹۷ و ۹۸، ۵۷ هزار مگاوات بوده و در ۹۹، ۵۸ هزار بوده ولی امسال به ۶۶ هزار مگاوات رسیده است. از یک طرف، تولید ما به خاطر وضع نیروگاه‌های برقآبی کم شده، هم رشد صنعت کم شده و هم رمزارزها موثر بوده‌اند.

* این گونه مشکلات برای مردم رنج‌آور هستند ولی برای ما نیز سخت است. ما بیش از مردم رنج می‌بریم اما کسانی نیایند جوری صحبت کنند که کاری نشده است. ۲۰ هزار مگاوات برق در این دولت اضافه شده است، چطور می‌شود این را ببیند و بگوید نیست. مگر خوردنی است؟ 

* اقدامات انجام شده از سوی دولت در بخش معادن عظیم است. معادنی به اسم برخی از افراد سال‌ها قبل زده بودند ولی کاری نشده بود. این را از آنها گرفتند. این دستور رهبری بود. حال یک نفر بدون اطلاع حرفی زده است. 

* از صداوسیما درخواست می‌کنم تا با هماهنگی وزارت نیرو به توضیح مسائل کمک کنند و یادآور شد: مردم می‌توانند مقداری مصرف را کم کنند. این مصرف کم ممکن است برای یک خانه مشکل زیادی ایجاد نکند ولی وقتی جمع شود، سرجمع آن تاثیر خوبی دارد. 

* هفته‌های پایانی دولت است. دل‌مان می‌خواهد در شرایطی دولت را تحویل دهیم که مشکلات کشور یا نباشند یا کم باشد تا دولت سیزدهم  بهتر بتواند به وظایف خود عمل کند.