ایده‌ای ناب برای نجات شهرهای بزرگ

ارزیابی‌ها نشان می‌دهد تا سال ۲۰۳۰ تعداد قابل‌توجهی از جمعیت ۱۷۵ میلیون نفری آمریکا که در شهرهای بزرگ این کشور زندگی می‌کنند، به SAEVها روی خواهند آورد و هزینه‌های حمل‌ونقل را تا حد زیادی کاهش خواهند داد. به این ترتیب، به جای اینکه ساعات زیادی در روز در ترافیک شدید هدر برود یا بودجه قابل‌توجهی صرف خرید خودروی شخصی شود، صرفه‌جویی در زمان و هزینه به حداکثر خواهد رسید. تا سال ۲۰۳۰ حمل‌ونقل با SAEVها حدود ۲۵ درصد سفرهای درون‌شهری در آمریکا را تشکیل خواهد داد. چنین تغییری بر سلامت، ایمنی و کیفیت زندگی در شهرها اثرگذار خواهد بود و تصادف و مرگ و میر ناشی از آن تا دوسوم کاهش خواهد یافت. همچنین آلودگی تا حد چشمگیری کم خواهد شد و شهرهای بزرگ می‌توانند میلیون‌ها مترمربع فضای شهری را که به پارکینگ‌ها اختصاص داده‌اند، برای ساخت فضای سبز مورد استفاده قرار دهند و امکان رفت‌وآمد و دسترسی سالخوردگان، معلولان و افراد کم‌درآمد جامعه را تسهیل کنند.به‌طور خلاصه، ظهور و ورود SAEVها یکی از فراگیرترین تحولات در زندگی شهری آمریکایی‌ها از زمان اختراع اتومبیل را به دنبال خواهد داشت. فاکتورهای متعددی مشخص می‌کنند که این تغییر خیلی نزدیک است و گروه مشاوره بوستون سال ۲۰۳۰ را برای آن پیش‌بینی کرده است. ذی‌نفعان – شامل شهرها، تولیدکنندگان خودرو، تامین‌کننده‌ها، مالکان ناوگان حمل‌ونقل و ... – با مزایا، فرصت‌ها و چالش‌های عمیقی مواجه خواهند شد. آنها باید اقدامات جسورانه‌ای انجام دهند تا آمادگی لازم را پیدا کنند.

همه نشانه‌های SAEVها

همگرایی تکنولوژی‌های مختلف باعث می‌شود SAEVها از نظر اقتصادی هم مقرون به‌صرفه باشند و هم جذاب. همچنین همگرایی تقاضای مصرف‌کننده و شهرهای بزرگ برای حمل‌ونقل دسترس‌پذیرتر، پایاتر، دوستدار محیط‌زیست و ایمن، باعث می‌‌شود دنیا به مکان بهتری برای زیستن تبدیل شود. وقتی این نیروهای قدرتمند کنار هم جمع می‌شوند، شهرهای بزرگ شاهد بزرگ‌ترین تغییر در این زمینه طی بیش از صد سال گذشته خواهند بود. در واقع، گروه مشاوره بوستون معتقد است این همگرایی‌ها در نهایت دنیا را به‌طور کلی متحول خواهند کرد.در چنین شرایطی، جذابیت مالکیت و رانندگی با خودرو کمتر و کمتر می‌شود؛ به‌ویژه در شهرها. مسیرهای طولانی، ترافیک شدید و معضل جای‌پارک زمان ما را می‌خورند. تراکم خودرو آلودگی هوا را بیشتر می‌کند و ایمنی شما در خطر است. تعداد تلفات ناشی از تصادفات رانندگی در آمریکا به اوج خود رسیده و خرید خودرو بسیار هزینه‌بر شده است.

تحقیقات گسترده و تحلیل‌های اقتصادی نشان داده یک فرد که خودروی شخصی دارد و در طول سال در شهرهای بزرگی مثل شیکاگو یا نیویورک حدود ۱۶ هزار کیلومتر رانندگی می‌کند، به ازای هر ۵/ ۱ کیلومتر به‌طور میانگین ۲۲/ ۱ دلار هزینه می‌کند. پارکینگ‌‌ها (اگر بتوانید پارکینگ خالی پیدا کنید) گران‌تر می‌شوند و هزینه‌های عملیاتی برای آیتم‌هایی مثل بنزین، بیمه خودرو و تعمیرات سر به فلک می‌کشند. مالیات و عوارض و جریمه هم که جای خود را دارد.اما وقتی سه تکنولوژی استفاده از خودروی اشتراکی، خودران بودن و الکتریکی بودن با هم ترکیب می‌شوند، هزینه‌های حمل‌ونقل فردی تا حد زیاد و حتی تا ۵۰ درصد کاهش می‌یابند. برای مصرف‌کنندگان آمریکایی که به SAEVها روی می‌آورند، این یعنی حدود دوبرابر شدن میانگین درآمد یک فرد.

اندازه فرصت بازار

SAEVها با همه مزیت‌هایی که دارند، برای همه کاربردی نیستند. گروه بوستون از ۶ هزار مصرف‌کننده در سراسر آمریکا نظرسنجی کرده تا میزان پذیرا بودن آنها را در برابر سیستم‌های حمل‌ونقل جدید ارزیابی کند. تنها ۱۴ درصد از این افراد علاقه‌ای به SAEV نشان ندادند، با این حال مشخص است که موانعی وجود دارد.

برخی افراد فکر می‌کنند هیچ‌گاه در اتومبیل‌های خودران احساس راحتی و امنیت نخواهند کرد. برخی دیگر محدودیت‌های کارکردی واقعی دارند: مثلا ممکن است از وسیله نقلیه برای حمل‌ونقل تجهیزات کاری استفاده کنند یا بخواهند صندلی کودک در خودرو داشته باشند. خیلی از مردم هم رانندگی را دوست دارند و از اینکه دست‌شان را روی فرمان یک خودروی لوکس بگذارند لذت می‌برند. به‌طور کلی، بعضی افراد هنوز اصطلاحا در اوقات فراغت خود ماشین‌سواری می‌کنند.

احتمال استفاده جوان‌ترها از SAEV بیشتر از افراد سالخورده است. یک نظرسنجی دریافته که ۵۶ درصد افرادی که بین ۱۸ تا ۲۴ سال سن دارند، هیچ مانعی برای استفاده از SAEVها نمی‌بینند و این رقم بین افراد ۴۵ تا ۶۴ سال، ۳۷ درصد است. این روند مرتبط با سن، آینده خوبی را برای SAEVها رقم می‌زند. کودکانی که در دنیای دیجیتال امروز بزرگ می‌شوند، بدون هیچ شک و تردیدی از این روش جدید حمل‌ونقل استقبال خواهند کرد.موانع دیگر هم در طول زمان و هر چقدر اطلاعات افراد در مورد SAEVها بیشتر شود و کارآفرینان بازارهای فرعی بیشتری برای برطرف کردن نیازهایی که به آنها توجه نشده ایجاد کنند، از بین می‌روند.

سرمایه‌گذاری جذاب برای حمل‌ونقل

یکی از نشانه‌های همه‌گیر شدن استفاده از مرورگرها و به‌طور خاص گوگل «فعل ساختن» از اسم این شرکت بود؛ یعنی ما اطلاعاتی که می‌خواهیم را گوگل می‌کنیم. همین اتفاق در مورد تاکسی‌های اینترنتی و خودروهای اشتراکی در حال رخ دادن است؛ مثلا می‌گویند دیروز به سمت فرودگاه «اوبر کردیم» (یا به شکل بومی آن می‌گوییم اسنپ/ تپسی گرفتیم). البته درست است که نه خودروهای اشتراکی و نه اوبر به سطح موفقیت گوگل نرسیده‌اند، اما مفهوم آنها تا حد زیادی بین مردم جا افتاده است.

خودروهای اشتراکی خیلی سریع گسترش یافته‌اند، اما مدل کسب‌وکار آن هنوز نواقص زیادی دارد و اثرات اقتصادی آن هنوز کاملا مشخص نیست. هزینه‌ای که راننده‌ها و مشتریان پرداخت می‌کنند بسیار کم می‌شود و برای جذب آنها باید طرح‌های تشویقی ارائه شود. در نتیجه، این شرکت‌ها برای سودآوری در تقلا هستند.

این کسب‌وکارها می‌دانند که مصرف‌کنندگان و شهرهای بزرگ به SAEVها نیاز دارند. تراویس کالانیک، مدیرعامل سابق اوبر، در سال ۲۰۱۶ در مصاحبه‌ای با بیزنس اینسایدر، در مورد «ریسک وجودی» همگام نشدن با سرعت پیشرفت وسایل نقلیه خودران صحبت کرده بود: «دنیا به سمت اتومبیل‌های خودران می‌رود. اگر این اتفاق رخ دهد و ما بخشی از چنین آینده‌ای نباشیم، چه می‌شود؟ آینده به سرعت و به شکلی کارآمد از ما جلو می‌افتد.» با وجود اینکه اوبر تمایل دارد از وسایل نقلیه خودران استقبال کند، نمی‌توان به سادگی به SAEVها روی آورد. برای تغییر مدل فعلی که در آن رانندگان از خودروهای شخصی خودشان پول درمی‌آورند، یک طرح بازگشت سرمایه جذاب مورد نیاز است.

گروه بوستون برای ارزیابی هزینه یک SAEV در سال ۲۰۳۰ در برابر یک خودرو معمولی امروزی، با تعدادی تامین‌کننده و تولیدکننده خودرو وارد همکاری شد. در این بررسی، هزینه تبدیل یک موتور احتراق داخلی به باتری برقی، تکنولوژی خودران و به‌روزرسانی‌های دوام خودرو لحاظ شد. مدل خودروی انتخابی فورد فیوژن ۲۰۱۷ بود و به این ترتیب هزینه یک SAEV حدود ۳۹هزار و ۶۰۰ دلار در آمد که ۷۵ درصد بیشتر از قیمت خرده‌فروشی این خودرو در حال حاضر است. البته باید اشاره کرد قیمت‌های فرضی بر این اساس پیش‌بینی شده‌اند که هزینه اجزای کلیدی یک SAEV تا سال ۲۰۳۰ روند کاهشی خواهند داشت.

با انجام بررسی‌های دیگر مثل سرمایه‌گذاری مورد نیاز برای هر وسیله نقلیه، تعداد جمعیت، درصد احتمال تبدیل به SAEV به صورت انحصاری یا موقعیتی، تقاضا برای سفر در زمان‌های مشخصی از روز، الگوهای ترافیک، تمایل پرداخت مصرف‌کننده، تعداد وسایل نقلیه مورد نیاز برای برطرف کردن نیاز موجود، میزان مسافتی که هر وسیله نقلیه طی می‌کند و هزینه نهایی هر خودرو، مشخص شد که صاحبان ناوگان SAEV در شهرهای بزرگ و خیلی بزرگ بازگشت سرمایه قابل توجهی خواهند داشت. اما در شهرهای کوچک و مناطق روستایی به‌دلیل کم بودن تردد، SAEVها توجیه اقتصادی برای سرمایه‌گذاری نخواهند داشت. البته می‌توان در این مناطق تعداد خودروها را به حداقل رساند تا میزان تقاضای پایین جبران شود، اما این کار هم به‌دلیل کم بودن دسترس‌پذیری خودروها باعث نارضایتی مشتریان احتمالی خواهد شد. یک راه چاره دیگر برای توجیه اقتصادی در این مناطق بالا بردن قیمت‌ها است که آن هم با توجه به پایین بودن قدرت خرید در شهرهای کوچک و روستاها امکان‌پذیر نیست و همچنین از هدف اصلی SAEV که مزیت آن پایین بودن قیمت است، دور می‌شود.

دنیایی جدید برای خودروسازی

جا انداختن SAEVها در شهرها یک کار بسیار بزرگ است. اما خودروسازی برای سازگاری با این تحول به تلاش بسیار بیشتری نیاز دارد. صدها میلیارد دلار دارایی بدون استفاده خواهد ماند. مدل‌های کسب‌وکاری که سال‌ها استفاده می‌شدند، ناگهان به دردنخور می‌شوند. بخش‌های مختلف زنجیره تامین مثل بنگاه‌های فروش اتومبیل – به‌ویژه در شهرهای بزرگ – برای توجیه ادامه حیات خود با چالش مواجه خواهند شد، چون SAEVها به‌طور مستقیم به فروش می‌رسند. به‌طور خلاصه، صنعت اتومبیل امروز با سال ۲۰۳۰ تفاوت فاحشی خواهد داشت. انتظار می‌رود SAEVها در یک چرخه سه ساله وارد بازار شوند. همچنین خودروهای الکتریکی خودران فقط محدود به خودروهای اشتراکی نخواهند بود و پیش‌بینی می‌شود حدود ۸ درصد آنها به مالکان خصوصی فروخته شوند.در نتیجه، شرکت‌های خودروسازی بزرگ اگر می‌خواهند از این فرصت‌ها استفاده کنند، باید به دنبال روش‌های جدید عملکرد باشند. این چشم‌انداز و چالش‌های همراه با آن برای بازیگران مختلف در زنجیره ارزش متفاوت است.

  مزیت رقابتی در سرعت ورود به بازار

وقتی جدول زمانی استفاده از SAEVها را مرور می‌کنیم، بار دیگر مساله همگرایی مطرح می‌شود: تکنولوژی به سرعت در حال رشد است. در حال حاضر بیش از ۱۰۰ وسیله نقلیه خودران در سطح جهان به‌کار افتاده‌اند. تقاضای مصرف‌کننده رو به افزایش است و شهرها و شرکت‌های تولیدکننده خودروهای اشتراکی روش‌های مقرون به صرفه‌تر برای پاسخگویی به تقاضا را جست‌وجو می‌کنند. همه اینها سرعت روی آوردن به SAEVها را بالاتر می‌برند.

در سال ۲۰۱۶، گروه بوستون با همکاری مجمع جهانی اقتصاد با مقامات حمل‌ونقل چند شهر بزرگ مصاحبه کرد. سوالی که مطرح شد این بود که «مهم‌ترین موانع اجرای طرح SAEVها در شهر شما چیست؟» پیش‌بینی شده بود این مقامات شهری موانع قانونی را مهم‌ترین مساله بدانند، اما تنها ۲۰ درصد شرکت‌کنندگان به این موضوع اشاره کردند. مهم‌ترین موانعی که از سوی این افراد مطرح شد، پذیرش مصرف‌کننده (۵۶ درصد) و تکنولوژی (۴۴ درصد) بود. در واقع، ۹۰ درصد مقامات شهری انتظار دارند مدل SAEV تا سال ۲۰۲۵ تجاری‌سازی شود.

واقعیت این است که شهرهای بزرگ و خیلی بزرگ واقعا به SAEVها نیاز دارند. این سیستم به آنها امکان می‌دهد نگرانی‌های روزافزون حمل‌ونقل شهری را برطرف کنند. هر چقدر زودتر این سیستم جا بیفتد، مزیت رقابتی ناشی از آن گسترده‌تر خواهد بود. بنابراین، هجوم سریع‌تر به سوی SAEVها، منافع بزرگ‌تری دربرخواهد داشت و جامانده‌های این عرصه برای رقابت با دشواری مواجه خواهند شد. یک قرن بعد از آنکه اتومبیل حمل‌ونقل دنیا را متحول کرد، سیستم جدیدی اختراع شده است. تغییری به این وسعت، یک موج شوک‌آور است که تقریبا همه جنبه‌های جامعه را تکان می‌دهد.

مدیران