بند‌های مالیاتی مربوط به حوادث غیرمترقبه
گام‌های طلایی در مدیریت مالی سوانح
راه‌های جبران خسارات
الف) پیش‌بینی توسط کارفرما: یکی از راه‌های جبران خسارت، پیش‌بینی قبل از رخداد این‌گونه حوادث هست. به این معنی که شما جان، مال یا کسب‌و‌کارتان را قبل از اینکه چنین اتفاقاتی رخ دهند بیمه کنید. حالا این امر می‌تواند به‌دلیل موقعیت مکانی حادثه خیز باشد، مثلا داشتن کارخانه‌ای در نزدیکی یک کوهستان که هر لحظه خطر ریزش سنگ یا بهمن را دارد یا داشتن زمین کشاورزی در یک منطقه سیل‌خیز یا منازل مسکونی در منطقه زلزله‌خیز یا وقوع اتفاق مشابه برای سایر افراد مثل آتش‌سوزی کارخانه یک دوست، یا وقوع توفان و آسیب دیدن دارایی مثل وسیله نقلیه یا احتیاط خودتان برای جلوگیری از خسارات سنگین در برابر این‌گونه حوادث و سوانح غیرمترقبه باشد.
ب) جبران از طریق سازمان‌هایی به غیر‌از وزارت امور اقتصادی و دارایی: بعد از وقوع چنین حوادثی احتمال دارد خسارات وارده از طریق وزارتخانه‌ها، موسسات دولتی یا شهرداری‌ها با توجه به بودجه‌ها و تصمیمات اتخاذ شده جبران شود. سازمان‌های بیمه هم با توجه به قراردادی که دارند و از طرف دیگر موسسات عام‌المنفعه و کمک‌های مردمی هم نسبت به جبران خسارت‌ها اقدام می‌کنند.
ج) بخشودگی‌های مالیاتی دولت: در مواردی که بر اثر حوادث و سوانحی از قبیل زلزله، سیل، آتش‌سوزی، بروز آفات و خشکسالی، توفان و اتفاقات غیرمترقبه دیگر، به یک منطقه کشور، یا به مودی یا مودیانی خسارت وارد شود و این خسارات از طریق وزارتخانه‌ها، موسسات دولتی، شهرداری‌ها، سازمان‌های بیمه یا موسسات عام‌المنفعه جبران نشود وزارت امور اقتصادی و دارایی می‌تواند معادل خسارت وارد شده را از درآمد مشمول مالیات(سود) مودی در آن سال و سنوات بعد کسر کند. آن دسته از مودیانی که بیش از ۵۰ درصد اموالشان در حادثه از بین رفته و قادر به پرداخت بدهی‌های مالیاتی خود نیستند با تصویب هیات‌وزیران تمام یا قسمتی از بدهی‌های مالیاتی‌شان بخشوده یا تقسیط طولانی می‌شود.
مودیان خسارت دیده
الف) اگر خسارات وارد شده به فعالان حوزه درآمد کشاورزی، مشاغل و اشخاص حقوقی مربوط شود از درآمد مشمول مالیات منابع مربوط در آن سال و سال‌های بعد کسر می‌شود. نکته مهم‌تر اینکه در صورتی که شخصی تصمیم به ترک شغل داشته باشد خسارت وارد شده می‌تواند از درآمد مشمول مالیات سایر منابع درآمد وی کسر شود.
ب) مودیانی که مالیات آنها از طریق رسیدگی به دفاتر بررسی می‌شود: برای مودیانی که دفاتر نگهداری می‌کنند و درآمد مشمول مالیاتشان از طریق رسیدگی به دفاتر و اسناد و مدارک تشخیص داده می‌شود میزان خسارت وارد شده با توجه به شرایط قوانین هزینه‌های قابل‌قبول تعیین و از درآمد مشمول مالیات همان سال و سال‌های بعد آنها کسر می‌شود.
نکته مهم: اگر در سال‌های گذشته طبق دفاتر، زیان مورد قبول داشتید، خسارت وارد شده پس از کسر و استهلاک زیان، از درآمد مشمول مالیات کسر می‌شود.
ج) مودیانی که مالیات آنها از طریق علی‌الراس بررسی می‌شود: خسارت این‌گونه از مودیان از طریق کمیسیون‌های مربوطه تعیین و از درآمد مشمول مالیات آن سال و سال‌های بعد کسر می‌شود.
کمیسیون‌های بررسی میزان خسارت
اگر منطقه خسارت دیده واقع در محدوده یک بخش باشد: میزان خسارت وارد شده توسط کمیسیونی تشکیل شده از بخشدار، یک نفر نماینده اداره‌کل امور مالیاتی استان، یک نفر معتمد محل که توسط شورای بخش و در غیاب شورای بخش دادستان استان تعیین و اعلام می‌شود، اختلافات موجود در مورد خسارات وارد شده به مودیانی که دفاتر دارند را هم بررسی می‌کند.
اگر منطقه خسارت دیده واقع در محدوده یک شهر باشد: میزان خسارت وارد شده توسط کمیسیونی تشکیل شده از یک نفر نماینده سازمان امور مالیاتی کشور، یک نفر نماینده فرماندار محل یک نفر نماینده دادستان استان تعیین و اعلام می‌شود. این کمیسیون اختلافات موجود در مورد خسارات وارد شده به مودیانی که دفتر دارند را هم بررسی می‌کنند.
اگر خسارات وارده به یک منطقه از یک کشور باشد: در صورتی که فرمانداری محل، اقدام به اعلام اشخاص خسارت دیده به اداره امور اقتصادی و دارایی کند هر دو کمیسیون بخش یا شهر با توجه به نوع محدوده نسبت به تعیین میزان خسارت وارد شده، اقدام خواهند کرد.
اگر خسارت به مودی یا مودیان خاصی وارد شود: میزان خسارت وارد شده توسط کمیسیونی تشکیل شده از یک نفر نماینده وزارت امور اقتصادی و دارایی، یک نفر نماینده بیمه، یک نفر قاضی دادگستری در تهران به انتخاب و معرفی وزارت دادگستری و در شهرستان‌ها به انتخاب و معرفی رئیس دادگستری محل تعیین و اعلام می‌شود.
تکالیف مربوط به اجرای مقررات مالیاتی
تکالیف مودی: مودی باید ظرف شش ماه از تاریخ وقوع حادثه و سانحه درخواست خود را به همراه مدارکی که در اختیار دارد به اداره مالیاتی محل وقوع حادثه ارائه کند.
تکالیف حوزه مالیاتی: حوزه مالیاتی ظرف مدت یک ماه باید درخواست مودی و مدارک ارائه شده را به یکی از کمیسیون‌های مرتبط که توضیح داده شد ارسال کند.
تکالیف کمیسیون بررسی خسارت: با بررسی اسناد و مدارک ارائه‌شده و اطلاعاتی که به‌دست آوردند میزان خسارت وارد شده را تعیین و اعلام می‌کنند.
دعوت از مودی جهت حضور در کمیسیون‌ها
نکته: عدم حضور مودی مانع رسیدگی و اعلام‌نظر کمیسیون نبوده و تصمیم و نظر کمیسیون‌ها با رای اکثریت اعتبار دارد. اگر کمیسیون تایید کند که بیش از ۵۰ درصد اموال مودی (اموالی که دچار حادثه شده) از بین رفته و مودی هم با ارائه دلایل مورد قبول به اداره مالیاتی اعلام کند که قادر به پرداخت بدهی‌های مالیاتی خود نیست، علاوه‌بر کسر معادل خسارت از درآمدهای مشمول مالیات سال وقوع حادثه و سنوات بعد به پیشنهاد سازمان امور مالیاتی کشور و تصویب هیات‌وزیران، تمام یا قسمتی از بدهی‌های مالیاتی مودی بخشیده یا تقسیط طولانی خواهد شد.
