آیا اگر چنین چیزی را افشا کنم، نظر کارفرما نسبت به من منفی می‌شود؟ آیا ممکن است کلا از استخدام من منصرف شود؟ اگر درحال‌حاضر شاغل باشم، آیا منطقی است که الان آنها را در جریان قرار دهم؟ اگر مشکل تمرکز داشته باشم (و این باعث شده باشد به اخراجم فکر کنند)، آیا گفتن این حقیقت باعث می‌شود از اخراجم صرف‌نظر کنند؟ کارفرمای من از این موضوع خبر ندارد و موقعی که درخواست شغلی می‌دهم، اشاره‌ای به مشکلم نمی‌کنم. دوست ندارم انگ یک بیماری که برای هیچ‌کس مشهود نیست به من زده شود. اگر قرار باشد بعد از استخدام، موضوع را به کارفرما بگویم، چطور آن را مطرح کنم؟

پاسخ: دوست عزیز،

به‌عنوان یک قانون کلی، اگر من جای تو باشم فقط در صورتی کارفرما را در جریان شرایط روحی (یا جسمی) خودم قرار می‌دهم که به‌دنبال تسهیلاتی مرتبط با آن بیماری باشم. امیدوارم یک روز برسد که بتوانیم بدون ترس از انگ و برچسب، از مشکلات روحی‌مان صحبت کنیم. اما فعلا بهتر است با احتیاط پیش بروی، حداقل تا وقتی که از واکنش مدیرت مطمئن شوی. حتی آن موقع هم ریسک رفتار تبعیض‌آمیز کارفرما وجود دارد. اینباکس من پر است از ایمیل‌های افرادی که در محل کار از مشکلات روحی خود صحبت کرده‌اند و بعد از آن، رفتار همه با آنها تغییر کرده است. خودشان نمی‌خواستند این‌طوری شود. مثلا از فرصت‌های پیشرفتی که کاملا آمادگی‌اش را داشتند، محروم شده‌اند.

راستش را بخواهی، مواردی هم هست که بعضی‌ها از مشکلات روحی خود در محل کار صحبت می‌کنند و پیامد منفی‌ای برایشان اتفاق نمی‌افتد. آنها معمولا مدیری دارند که درک می‌کند و صحبت از مشکلات باعث می‌شود تسهیلات موردنظرشان را دریافت کنند (مثل مرخصی برای تراپی یا ساعات کار انعطاف‌پذیر برای مواقعی که افسردگی‌شان شدید می‌شود.) پس افشای این موضوع همیشه و فی‌نفسه بد نیست. ولی من کماکان سر حرفم هستم که صرفا به‌خاطر اینکه گفته باشی، موضوع را نگو. بگذارش برای وقتی که درخواستی در این رابطه داری.

واضح بگویم: برای من، این توصیه سختی است. برقراری گفت‌وگوی آزادانه درباره سلامت روان، خوب است و باید عادی‌سازی شود. دلیلی ندارد از مشکلات روانی خجالت بکشیم. اما در اینجا داریم درباره دنیای مشاغل و کسب‌وکار به همان شکلی که هست صحبت می‌کنیم، نه دنیای ایده‌آلی که آرزویش را داریم و حقیقتی که باید بپذیریم این است که مسائل روانی به اندازه مشکلات فیزیکی برای مردم عادی نیست.

پیش‌تر گفتم صبر کن تا وقتی که درخواستی داری، درباره‌اش صحبت کنی. این فقط برای پرهیز از عکس‌العمل‌ها نیست. دلیل دیگرش این است که مدیر تو صرفا با شنیدن حرف‌های تو درباره مشکلاتت، کاری نمی‌تواند بکند، مگر اینکه درخواست تسهیلات خاصی را داشته باشی. اگر صرفا موضوع را مطرح کنی، بدون درخواست ملموس، مدیرت ممکن است فکر کند انتظار کمک داری و شاید از راه‌هایی به تو کمک کند که به درد تو نمی‌خورد (مثلا تو را از یک پروژه محروم کند چون فکر می‌کند استرسش زیاد است).

حالا بیا در مورد قانون صحبت کنیم. مثلا در ایالات‌متحده، طبق قانون، کارفرما حق ندارد به‌خاطر داشتن افسردگی بین تو و بقیه تبعیض قائل شود؛ از جمله عدم استخدام یا محروم کردن تو از فرصت‌های حرفه‌ای. اگر شرایط تو مشمول این قانون شود، قانون حکم می‌کند که کارفرما با تو درباره تسهیلاتی صحبت کند تا بتوانی کارت را انجام دهی، مثل تغییر برنامه کاری یا زمان بیشتر برای انجام کارها، مادامی که برای آنها «سختی غیرضروری» ایجاد نشود. کارفرما برای آنکه درباره عدم تناسب تو با شغل مربوطه تصمیم بگیرد، به شواهد عینی نیاز دارد که نشان دهد تو در انجام عملیات‌های ضروری شغلت، ناتوان بوده‌ای، حتی با وجود تسهیلاتی که در اختیار داشته‌ای.

البته باید بدانی که هر کارفرمایی تحت پوشش این قانون نیست و شرایط تو هم باید طوری باشد که یک مورد از فعالیت‌های اصلی روزمره‌ات، مثل تعامل با دیگران، غذا خوردن، خوابیدن، مراقبت از خود و سازماندهی افکارت مختل شده باشد.

به هر حال اگر یک روز تصمیم گرفتی درخواست تسهیلات کنی، منطقی است که اول با منابع انسانی صحبت کنی تا مدیرت (به خصوص اگر فکر می‌کنی مدیرت مقاومت خواهد کرد)، چون کارکنان منابع انسانی با این مشکلات آشنا هستند؛ اما مدیرت لزوما آشنا نیست. ایمیلی با این عنوان به آنها بفرست: «درخواست تسهیلات مرتبط با مشکلات روحی» تا بدانند چه می‌خواهی. ممکن است نامه‌ای از دکترت بخواهند که نشان دهد مشکل روحی‌ای داری که نیازمند تسهیلاتی.

از آنجا به بعد، باید با تو در مورد تسهیلات صحبت کنند تا ببینند کدام برای تو بهتر جواب می‌دهد. ممکن است راه حلی پیشنهاد کنند که با آنچه تو در ذهن داری متفاوت باشد. اگر راه حلشان جواب نداد، برایشان توضیح بده و یک درخواست دیگر را مطرح کن. آنها هم ممکن است به‌دنبال راهی باشند که کم‌هزینه‌تر باشد؛ اما همچنان، نیازهای تو را پاسخ دهد. اگر نمی‌دانی چه تسهیلاتی درخواست کنی، می‌توانی از وب‌سایت‌های مرتبط با این موضوع، کمک بگیری که لیست بلندبالایی از تسهیلات برای معلولیت‌های مختلف را منتشر کرده‌اند.

اما این را بدان که اگر خودت نخواهی، «لازم نیست» درباره مشکلات روحی‌ات در محل کار صحبت کنی و اگر درخواست خاصی در ذهنت نیست، در بسیاری از موارد، احتیاط ایجاب می‌کند که صبر کنی تا نیاز به تسهیلات پیدا کنی. متاسفم که این مشکل را داری و امیدوارم که یک روز، این موضوع دیگر دغدغه مردم نباشد.