همگرایی صنعت حمل و نقل و توسعه شهری

محمد سعید ایزدی دبیر شورای عالی شهرسازی و معماری کشور توجه به ویژگی‌هایی که شهرها، محله‌ها و فضاهای عمومی به لحاظ خطوط مختلف حمل و نقلی پیدا می‌کنند و تاثیراتی که از آنها می‌پذیرند و برآنها می‌گذارند، فصل مشترک مغفول‌مانده برنامه‌های توسعه شهری و برنامه‌های حمل و نقلی بوده است که دولت تدبیر و امید می‌کوشد با برنامه‌ریزی، یکپارچگی و بهره‌وری این صنعت را بهبود بخشد.

به مناسبت هفته حمل و نقل، ضمن ارج نهادن به خدمات ارزشمند کلیه دست اندرکاران این صنعت زیر ساختی کشور در حوزه‌های حمل و نقل جاده‌ای، هوایی، ریلی و دریایی، ضروری است به تغییر رویکردی که نسبت به مقوله حمل و نقل در دولت یازدهم ایجاد و بر هم‌پیوندی میان حمل و نقل و توسعه شهری تاکید شد نیز اشاره شود. این تغییر نگرش که از سوی وزیر محترم راه و شهرسازی بنیان گذاشته و متناوبا مورد پیگیری و توسعه قرار گرفت، توانست زمینه‌ای را برای تعریف مجموعه‌ای از محورهای موضوعی با هدف توسعه سیاست‌های حمل‌و‌نقل در چارچوب برنامه های توسعه ملی، منطقه‌ای و شهری فراهم آورد و به این جهت با افزایش اثرگذاری مطلوب و متقابل این دو حوزه و بهره‌گیری از ظرفیت‌های هرکدام، گامی در راستای ارتقای کیفیت زندگی شهروندان بردارد.

این سیاست متاثر از دو راهبرد اصلی مورد تاکید وزیر محترم راه و شهرسازی، ارتقای «زیست‌پذیری» (Livability)و توسعه نظام «جابه‌جایی» (Mobility) پیگیری و به اجرا گذاشته شد. توجه به ویژگی‌هایی که شهرها، محله‌ها و فضاهای عمومی به لحاظ خطوط مختلف حمل و نقلی پیدا می‌کنند و تاثیراتی که از آنها می‌پذیرند و برآنها می‌گذارند، فصل مشترک مغفول مانده برنامه‌های توسعه شهری و برنامه‌های حمل و نقلی بوده است که دولت تدبیر و امید می‌کوشد با برنامه‌ریزی در محورهایی نظیر موارد زیر، یکپارچگی و بهره‌وری این صنعت را بهبود بخشد. محورهای موضوعی اقدامات به‌عمل آمده در دولت یازدهم عبارتند از:

- توسعه کریدورهای حمل و نقل متناسب با سیاست‌های توسعه ملی در چارچوب اندیشه ایران‌شهری

- تبیین سیاست «معماری راه» برای نخستین بار در کشور و تدوین دستورالعمل اجرایی آن با هدف ارتقای کیفی راه نه به‌عنوان مسیر اتصال مبدا و مقصد بلکه به‌عنوان گذرگاهی ایمن، مجهز و امن برای سفری بین دو زیستگاه انسانی

- انتشار تجارب بین‌المللی در اجرای سیاست معماری راه

- انتقال ایستگاه‌های راه‌آهن به درون شهر به منظور ایجاد هم‌پیوندی بین نظام حمل نقل درون و برون شهری

- مستندسازی میراث ارزشمند راه آهن کشور و تشکیل پرونده ثبت‌جهانی این مجموعه ارزشمند

- مستندسازی تجارب حفاظت و بهره‌برداری مجدد از کاروانسراهای ایران با هدف ترویج فرهنگ حفاظت و مرمت آثار ارزشمند راه‌وند*های معماری ایران

- تبیین سیاست توسعه مبتنی بر حمل و نقل همگانی (TOD)، تصویب آن در شورای عالی شهرسازی و شورای حمل و نقل و تهیه سند راهنمای اجرای این سیاست نوین

- اعتلای معماری ساختمان های وابسته به نظام حمل و نقل اعم از ایستگاه ها، ترمینال‌ها و مجموعه های خدماتی وابسته به راه، راه‌آهن و فرودگاه با تاکید بر حفظ ارزش‌های بومی، احترام به زمینه در عین بروز خلاقیت و نوآوری و بهره‌گیری از فناوری‌های نوین

- توسعه حمل و نقل حومه ای به‌منظور تسهیل نظام جابه‌جایی شهروندان در قلمرو شهر و سرزمین پیرامون

- تاکید بر حمل و نقل ترکیبی با تاکید بر کاهش استفاده از اتومبیل شخصی، کاهش بار حمل و نقل زمینی و توسعه حمل و نقل ریلی

*راه‌وند: ترکیب فضا و فعالیت در مسیر طبیعی رفت و آمد مردم