این مساله نشان می‌دهد که حتی گرانی بنزین و اعمال محدودیت‌های تردد نتوانسته از میزان تردد خودروهای شخصی در سطح خیابان‌ها و معابر شهر تهران بکاهد. اما چرا شهروندان همچنان ترجیح می‌دهند از خودروهای شخصی به جای حمل و نقل عمومی استفاده کنند؟ یکی از مهم‌ترین دلایل آن است که شهر تهران از یک سیستم حمل و نقل عمومی روزآمد، کافی و مجهز برخوردار نیست و همین مساله موجب شده است تا شهروندان نسبت به استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی در شرایط کنونی رغبت چندانی نداشته باشند. این در شرایطی است که متروی تهران می‌تواند ۵میلیون سفر در روز جابه‌جایی داشته باشد اما در حال حاضر از یک سوم ظرفیت خود بهره می‌گیرد. هم‌اکنون در شهر تهران حدود ۵هزار و ۹۰۰ دستگاه اتوبوس فعال است که ۵۴ درصد از این ناوگان، فرسوده هستند. در حالی که حداکثر مدت فعالیت اتوبوس‌ها ۸سال است میانگین طول عمر اتوبوس‌های تهران در حال حاضر بیش از ۱۱ سال است.

متاسفانه ۸سال است که دولت هیچ اتوبوس جدیدی را به شهرداری تهران تحویل نداده است و از آن زمان، روند نوسازی ناوگان اتوبوسرانی بسیار کند شده و شرایطی را به وجود آورده است که در چالش فرسودگی ناوگان اتوبوس، از وضعیت هشدار هم عبور کرده‌ایم، چراکه روزانه ۳۰۰ دستگاه اتوبوس به دلیل فرسودگی در سطح شهر تهران متوقف می‌شوند که این موضوع، هم سبب ایجاد نارضایتی شهروندان شده و هم هزینه‌های ناشی از تعمیر و نگهداری را افزایش داده است. این در حالی است که قوانین متعددی درباره توسعه حمل و نقل عمومی وجود دارد که عصاره آن را می‌توان در قانون هوای پاک، قانون توسعه حمل‌ونقل عمومی و قانون هدفمندی‌ یارانه‌ها دانست، اما متاسفانه اجرای این قوانین مورد غفلت واقع شده و تنها در یک بازه زمانی کوتاه‌مدت که وارونگی هوا شدت می‌یابد، مورد توجه قرار می‌گیرد، سپس مجددا به بوته فراموشی سپرده می‌شوند.

ما منکر تنگناهای اقتصادی ناشی از تحریم‌ها در کشور نیستیم و می‌دانیم کشور با مشکلات بسیاری در عرصه اقتصادی دست و پنجه نرم می‌کند. خشنود نیز هستیم که سرانجام پس از مدت‌ها جلسه بررسی نحوه نوسازی ناوگان حمل و نقل عمومی روز چهارشنبه هفته گذشته برگزار شد و وزارت نفت نیز با پرداخت یارانه صرفه‌جویی سوخت از تیر تا شهریور امسال موافقت کرده است. امیدوار هستیم سرانجام مصوباتی که با تاخیر جدی در اجرا روبه‌رو هستند، اجرا شوند چراکه تداوم روند کنونی دیگر ممکن نیست. تداوم روند کنونی یعنی افزایش آلودگی هوا، تداوم روند کنونی یعنی ایجاد نارضایتی بیشتر در میان شهروندان و در یک کلام، تداوم روند کنونی یعنی به خطر انداختن جان مردم. ناهماهنگی‌های داخلی در وزارت صنعت، معدن و تجارت و دستگاه‌های اقتصادی باید پایان پذیرد و کسانی که با چرخش قلم‌شان مانع از اجرای مصوبه استراتژیک دولت شده‌اند، باید متوجه باشند روزنه‌های تدبیر و امید در پیچ و خم بوروکراسی‌های موجود در حال خاموش شدن است.

با اینکه مدیریت شهری در دوره پنجم با میراث بدهی‌های سنگین روبه‌رو است و این تنگنای به وجود آمده، موجب شده تا مدیریت شهری با یک سیاست ریاضتی ایام را به سر کند، اما ضرورت نوسازی ناوگان حمل و نقل عمومی و توسعه آن چنان بود که شورای شهر در قانون بودجه سال ۹۸، مجوز انتشار و فروش اوراق مشارکت به مبلغ ۵۰۰ میلیارد تومان را مصوب کرد که لازم است بانک مرکزی حداقل در تسریع صدور مجوزهای مربوطه همکاری بیشتری از خود نشان دهد.از سوی دیگر، دولت و به‌طور ویژه وزارت صنعت و بانک مرکزی می‌توانند حمایت‌هایی را انجام دهند که مدیریت شهری را تا حدی از تنگنای به وجود آمده برهاند. موضوع اتوبوس‌های فرسوده فقط مساله تهران نیست بلکه شهرستان‌های حومه پایتخت نیز با مشکلات به مراتب بیشتری مواجه هستند و در اینجا از ریاست سازمان برنامه و بودجه درخواست می‌کنم با توجه به وقایع اخیر در آبان ۹۸ توجه ویژه‌ای به تامین اعتبارات نوسازی ناوگان اتوبوسرانی داشته باشند. همچنین از نمایندگان مجلس به ویژه فراکسیون امید و مجمع نمایندگان تهران کمک می‌طلبم تا در مدت باقی مانده مدیریت شهری را همراهی بیشتری کنند. در گام اول، سازمان برنامه و بودجه را موظف به پرداخت بدهی‌های پیشین دولت به شهرداری‌های کلان‌شهرها به ویژه تهران کنند و در گام دوم، اعتبارات نوسازی ناوگان حمل‌ونقل عمومی در قانون بودجه سال ۹۹ را افزایش دهند.در پایان ضروری می‌دانم که تاکید کنم نوسازی اتوبوس‌ها در تهران در حال حاضر یکی از اقدامات مهم در کاهش آلودگی هواست. اما اتوبوس‌ها جدا از ایجاد آلودگی به دلیل دیگری نیز باید مورد توجه باشند. افزایش قیمت بنزین، استفاده از اتوبوس‌ها را بیشتر می‌کند ولی کمبود اتوبوس، امکان خدمت‌رسانی مطلوب به شهروندان را کاهش می‌دهد. حقوق شهروندی در این شرایط از دو جنبه مورد تهدید قرار می‌گیرد؛ آلودگی هوا و عدم خدمت‌رسانی مناسب. امروز موضوع بهبود وضعیت اتوبوس‌ها از مرحله اهمیت گذشته و به یک الزام تبدیل شده است و این مطالبه بحق شهروندان تهرانی از ما و دولت است.

اخبار مرتبط