جهان امروز با جهان ۱۰سال پیش و جهان ۱۰سال پیش با جهان سی سال پیش و آن جهان با جهان صدسال پیش کاملا متفاوت هستند. نکته کانونی تفاوت در شکل‌گیری مفهوم شبکه‌های مجازی است که با هیچ فیلتر و سیم‌خارداری قابل کنترل نیستند. زندگی، مشارکت اقتصادی و اجتماعی و سیاست‌ورزی در این دنیا با دنیای پیش از آن کاملا متفاوت است. آنان‌که بدون‌فهم از ماهیت این تحول در پی کنترل این فرآیندها هستند، تنها زحمت خود می‌دارند و بذر هزاران سوءتفاهم و تعارض را در جامعه می‌پراکنند.

توسعه دانش مهندسی‌نوین در ایران از شکل‌گیری مدرسه علوم و فنون و سپس دانشکده فنی آغاز شد. روزی که آن مدرسه بنیاد گذاشته شد هم هزاران دشمن داشت و بسیاری تاثیر شگرف تاریخی آن را درک نمی‌کردند‌ ولی اینک از سوی همان نحله فکری، مهندسی نماد پیشرفت و قدرت است ولی‌ این‌بار نیز آنان اشتباه می‌کنند. مشکل آن است که تصور آنان از مهندسی همچنان حوزه مهندسی مکانیکی است. حال آنکه اکنون‌ دانش به فراتر از فیزیک نیوتنی گسترش یافته و دانشمندان حوزه‌های فیزیک کوانتومی و مهندسان حوزه‌های نانو، الکترونیک و ارتباطات جهان دیگری را فراروی جهانیان قرار داده‌اند. باید ایمان‌آورد که این جهان از حیث تمام مختصات و مشخصات با جهان پیش از خود متفاوت است. از این‌رو است که مهندسی و مهندسان فراتر از دانش فنی نقش بی‌بدیلی در تعریف عرصه اجتماعی و اقتصادی و تعریف سیاست و قدرت دارند.

برای مهندسان وطن‌خواه، مهندسی تنها فراگیری تکنیک نیست‌ بلکه‌ راهی برای کار جمعی و حس‌تعلق به ایران و اراده توسعه‌ ملی است. بسیاری از فارغ‌التحصیلان دانشکده فنی و سایر دانشکده‌های مهندسی نقش بسیار موثری در حرکت‌های بزرگ سیاسی و اجتماعی ایران ایفا کرده‌اند. آنان مفهوم جهان‌نو را تا حد زیادی می‌فهمیده‌اند، هرچند گاهی هم به اشتباه توسعه و جهان‌نو را تنها به فن تقلیل می‌داده‌اند و این نکته نقد آنان است.

بسیاری از نهادهای مدرن و نهادهای ملی، توسط فارغ‌التحصیلان دانشکده‌فنی دانشگاه تهران و بعدها سایر دانشکده‌های مهندسی ‌بنیان گذاشته شده‌اند، بنابراین مفهوم توسعه ایران را نمی‌توان از مهندسی جدا کرد. مهندسان همواره و همیشه با توسعه ایران همگام و همدل بوده و نقش موثری در توسعه ایران داشته‌‌اند، بنابراین موضوع ما نه فقط توسعه مهندسی که فهم تحول‌های جهان و توسعه این سرزمین تمدنی و بالندگی و سرفرازی ایران است.

در روزگار معاصر، مفهوم کسب و کار، اجتماع، خانواده، سیاست، زندگی و سایر مفاهیم تحت‌تاثیر انقلاب فناوری ارتباطات و اطلاعات یا دیجیتال و هوشمندی تغییر کرده است بنابراین هم‌اکنون بسیار مهم است که بفهمیم و بدانیم که در حوزه‌‌ دانش مهندسی آنچه برای ما ایرانیان مزیت رقابتی و نسبی ایجاد کرده و می‌کند چیست. هم‌اکنون نحوه آموزش تکنیک در تمامی دانشکده‌های جهان بسیار به‌هم نزدیک شده‌است‌ بنابراین‌ پرسش اصلی این است؛ آنچه که یک دانشکده مهندسی را نسبت به سایر دانشکده‌های مهندسی مزیت می‌بخشد چیست؟ از نظر این قلم،‌ آن افزون بر آموزش فنی، فهم تحولات جهانی و فهم مفهوم شبکه هم در حوزه کسب و کار و هم در حوزه سیاست و اجتماع است. در حال‌حاضر شبکه‌های ارتباطات جهانی به نحوی به‌هم متصل شده‌اند که به هیچ‌وجه با هیچ جداکننده‌ای و هیچ سیم‌خارداری نمی‌توان آنها را محدود کرد. شبکه‌هایی که در جریان دانشی جدید شکل می‌‌گیرند، شبکه‌های بی‌مرز هستند. به‌دلیل تغییرماهیت، آنها توسط سخت‌افزارها قابل‌کنترل نیستند و فراتر که اندازه‌‌ آنها جهانی و فراملی است. بنابراین ما باید یکبار دیگر موضوع مهندسی و کسب‌وکار حرفه‌‌ مهندسی را بازتعریف کنیم. لیکن این‌بار این موقعیت‌یابی باید در درون شبکه جهانی انجام گیرد. تنها با این فهم است که مهندسان می‌توانند هم خود را بازتعریف کنند و هم به‌جامعه جهت خروج از تعرض‌های بسیار پیچیده موجود کمک کنند.

امید که با فهم واقعیت جهان، بتوانیم به مرحله همبستگی، هماهنگی، همفکری و همراهی با تمامی جریان‌های توسعه برسیم‌ و بتوانیم در شکل‌دهی جریان‌هایی که موجبات سرافرازی ایران در جهان را فراهم آورند سهیم باشیم. این تنها با خلق مزیت رقابتی برای مهندسان ایران قابل‌دسترسی است‌‌ و باز امید که مهندسان همچون گذشته از هم پشتیبانی کنند، عشق و محبت را در درون خود زنده نگه‌دارند و فراتر از اهداف شخصی اهداف ملی را پی‌بگیرند.

اخبار مرتبط