سه‌گانه رشد قیمت جهانی نفت

 در کنار توقف جنگ تجاری آمریکا و چین و همچنین انتخاب مجدد نیکلاس مادورو به عنوان رئیس‌جمهور ونزوئلا انتظار بازار جهانی نفت برای سخنرانی مایک پمپئو، وزیر امور خارجه آمریکا در رابطه با ایران نیز بر بازار نفت بی‌تاثیر نبوده است. پمپئو که به ضدیت با ایران و توافقنامه بین‌المللی برجام مشهور است، پس از اخراج رکس تیلرسون از وزارت خارجه آمریکا، جایگزین او شد. او پس از خروج آمریکا از برجام و بازگشت تحریم‌ها علیه ایران به دنبال اعلام برنامه‌ای جایگزین به جای توافق برجام است و سخنرانی او درباره ایران می‌تواند بر روند معاملات بازار نفت اثر بگذارد.   اما آنچه در رابطه با آمریکا و چین باعث حمایت قیمت‌ها در بازار نفت شد، به اظهار نظری از سمت استیون منوچین، وزیر خزانه‌داری آمریکا بازمی‌گردد. به گزارش رویترز، منوچین روز یکشنبه اعلام کرد: جنگ تجاری آمریکا با چین پس از این‌که بزرگترین اقتصادهای جهان توافق کردند تهدیدهای تعرفه خود را کنار گذاشته و روی یک توافق تجاری گسترده‌تر کار کنند، متوقف شده است. اعلام همین خبر باعث شد تا سایه ریسک جنگ تجاری بین دو قدرت بزرگ اقتصادی دنیا از سر بازارهای مختلف دنیا از جمله نفت کم شود و رشد شاخص‌ها را به همراه داشته باشد. چین نیز در اقدامی متقابل اعلام کرد برای بهبود بخشیدن به تراز تجاری خود با آمریکا، مبادلات تجاری بیشتری را با این کشور مد نظر قرار خواهد داد.   جنگ تجاری نخستین بار با دستور دونالد ترامپ برای اعمال تعرفه واردات فولاد و آلومینیوم چین به آمریکا آغاز شد. بسیاری از کارشناسان بر این باور بودند که بالا گرفتن این جنگ می‌تواند مانع از رشد اقتصاد جهانی شود. کند شدن رشد اقتصاد جهان نیز به‌طور مشخص کاهش تقاضا برای نفت خام و فشار به قیمت‌ها را به همراه دارد. بانک آمریکایی مورگان استنلی در گزارشی در این زمینه اعلام کرد: این اختلاف تجاری موقتی به تدریج با مذاکرات کمتر خواهد شد. هر دو طرف قصد دارند روی اجرای طرح خرید کالاهای کشاورزی و انرژی همکاری کرده و به مذاکره درخصوص تولید و تجارت خدمات، سرمایه‌گذاری دو‌جانبه و حمایت از مالکیت معنوی در ماه‌های آینده ادامه دهند. اما طی هفته‌های گذشته اگرچه جنگ تعرفه‌ای میان آمریکا و چین جریان داشت، اما ریسک‌های ژئوپلیتیک همچون بازگشت تحریم‌ها علیه ایران و خروج آمریکا از توافق بین‌المللی برجام و همچنین تداوم افت چشمگیر تولید در ونزوئلا، باعث شدند تا قیمت‌ها در بازار طلای سیاه صعودی باقی بماند. با این حال قیمت‌ها در بازار نفت از رکورد بالایی که هفته گذشته به ثبت رسانده بود، عقب‌نشینی کردند زیرا معامله‌گران و تحلیلگران عقیده دارند «با وجود تداوم توافق کاهش تولید اوپک، افت شدید تولید در کشور بحران‌زده ونزوئلا و تهدید تحریم‌های آمریکا علیه ایران، عرضه کافی برای برآورد تقاضا وجود دارد.»

تلاش برای حفظ تعادل بازار

اما روز گذشته نتایج انتخابات ونزوئلا نشان داد که نیکلاس مادورو، برای شش سال دیگر در سمت ریاست‌جمهوری باقی خواهد ماند. این انتخابات که با تحریم مردم همراه بود، در حالی به نفع مادورو تمام شد که ریسک افزایش تحریم‌های آمریکا علیه صنعت نفت این کشور را بیشتر کرد. البته حتی بدون اعمال تحریم‌های آمریکا علیه ونزوئلا، تولید نفت این کشور به علت مشکلات بی‌پایان اقتصادی و سیاسی با بحران رو‌به‌رو است. فاتح بیرول، رئیس آژانس بین‌المللی انرژی روز گذشته اعلام کرد: «ونزوئلا ریسک بزرگ بازار نفت است و می‌توان سقوط آزاد تولید نفت این کشور را به روشنی حدس زد.» تولید روزانه نفت ونزوئلا از ابتدای سال جاری بیش از ۳۰۰ هزار بشکه کاهش داشته و پیش‌بینی می‌شود تا پایان سال یک کاهش ۳۰۰ هزار بشکه‌ای دیگر نیز به ثبت برسد. همچنین بانک بی ان پی پاریباس آمریکا نیز افت تولید نفت ونزوئلا را بزرگ‌ترین ریسک بازار جهانی نفت ارزیابی کرده است. به این ترتیب افت چشمگیر عرضه نفت خام ونزوئلا به بازار در کنار کاهش احتمالی ۳۰۰ هزار تا یک میلیون بشکه‌ای نفت ایران به علت بازگشت تحریم‌های آمریکا، از جمله عواملی هستند که گفت‌وگوها و مذاکرات برای کنترل بازار را در میان اوپک و همراهانش داغ‌تر کرده است.  بر این اساس، هفته گذشته وزیر نفت عربستان سعودی و همتای اماراتی‌اش در رابطه با نوسانات بازار ابراز نگرانی و برای ادامه گفت‌وگوها با الکساندر نواک، وزیر انرژی روسیه در سن‌پترزبورگ، برنامه‌ریزی کردند. به گزارش وال‌استریت ژورنال، عربستان با روسیه و اعضای اوپک درباره نوسان قیمت‌ها رایزنی کرده است.

بر اساس این گزارش، وزارت انرژی عربستان اعلام کرده است که خالد الفالح، وزیر انرژی این کشور، با سهیل المزروعی، وزیر انرژی امارات و رئیس دوره‌ای اوپک، درباره نگرانی‌های مربوط به نوسان‌های اخیر در بازار به دلیل رویدادهای ژئوپلیتیک، مذاکره کرده است. این نگرانی به تداوم رشد قیمت نفت بازمی‌گردد. اگرچه عربستان سعودی برای دست یافتن به اهداف بلندمدت اقتصادی خود و همچنین عرضه موفق سهام آرامکو به قیمت‌های بالاتر نفت نیاز دارد، اما همراهی این کشور با سیاست‌های آمریکا باعث شده است تا در مقابل رشد قیمت‌ها واکنش نشان دهند.

 چندی قبل دونالد ترامپ در توییتی، اوپک را به افزایش قیمت نفت به شکل مصنوعی متهم کرد. افزایش قیمت جهانی نفت، به رشد قیمت سوخت در آمریکا منجر شده و ممکن است در آستانه فصل تابستان که مصرف بنزین به علت مسافرت‌های جاده‌ای افزایش می‌یابد، باعث نارضایتی عمومی شود.  به همین علت، الفالح به هم‌اندیشی مستمر با الکساندر نواک، وزیر انرژی روسیه ادامه می‌دهد و قرار است در روزهای آینده با وی در سن پترزبورگ روسیه دیدار کند تا درباره نوسانات بازار گفت‌وگو داشته باشند. عربستان و روسیه بزرگ‌ترین صادرکنندگان نفت در جهان هستند و به همراه دیگر تولیدکنندگان نفت عضو و غیرعضو اوپک، توافق کرده‌اند تا پایان سال ۲۰۱۸ میلادی تولید خود را محدود کنند. با این همه، با توجه به رشد ۱۸ درصدی قیمت نفت در ماه‌های گذشته از سال جاری میلادی، نگرانی‌هایی ایجاد شده که قیمت نفت بیش از حد بالا رفته است.

در این میان خروج آمریکا از برجام نیز در کنار اجرای موفق طرح کاهش تولید، مزید بر علت شده و رشد چشمگیر قیمت نفت را به همراه داشته است. به همین علت، آمریکا از عربستان کمک خواسته تا کاهش عرضه نفت خام ایران به بازار را جبران کرده و مانع از رشد بیش از حد قیمت‌ها به علت کمبود عرضه شود. بر اساس پیش‌بینی‌های موجود، با به کار افتادن تحریم‌های آمریکا علیه ایران که حداکثر تا ۱۸۰ روز آینده رقم خواهد خورد، عرضه نفت خام ایران به بازار جهانی چیزی بین ۲۰۰ هزار تا یک میلیون بشکه در روز کاهش خواهد یافت.

 بر این اساس باید دید آخر این هفته در دیدار وزرای نفت دو کشور عربستان و روسیه در سن‌پترزبورگ چه رقم خواهد خورد، زیرا روسیه نیز به‌عنوان یکی از مخالفان افزایش رشد تولیدات شیل، موافق رشد بیش از پیش قیمت نفت نیست. یک مجمع اقتصادی اواخر هفته جاری در سن‌پترزبورگ برگزار خواهد شد. به گزارش رویترز، محمد بارکیندو، دبیر کل اوپک و مدیران شرکت‌های مطرح بین‌المللی همچون باب دادلی و بن ون بوردن که به ترتیب مدیر عامل شرکت‌های بی‌پی و رویال داچ شل هستند نیز در این مجمع اقتصادی شرکت خواهند کرد.   طبق این گزارش، دادلی به رویترز گفته است انتظار دارد «بعد از رسیدن قیمت نفت به ۸۰ دلار بر بشکه که هفته گذشته رقم خورد، احتمالا تولیدات شیل آمریکا با افزایش چشمگیر همراه شود و حتی پیچ افزایش تولید اوپک نیز به منظور کاستن از التهاب بازار باز شود»، به این ترتیب این مدیر ارشد، کاهش قیمت‌ها تا رسیدن به محدوده ۵۰ یا ۶۰ دلار بر بشکه را انتظار دارد.

 

تمدید بحران در ونزوئلا

تجدید دوره بحران اقتصادی ونزوئلا