قیمت نفت معاملات هفتگی را کاهشی آغاز کرد
سه خوانش ازتصمیم جدید اوپک
خوانش گروه نخست، افزایش تولید ۶۰۰ هزار بشکه‌ای در روز برای جبران پایبندی بیش از اندازه به توافق کاهش تولید است. وزیر نفت کشورمان از جمله افرادی است که در این دسته قرار می‌گیرد. عدد اعلام شده از سوی بیژن زنگنه برای افزایش تولید، در همین محدوده قرار دارد.گروه دیگر که می‌توان گفت وزیر انرژی عربستان سعودی در راس آنها قرار دارد، به افزایش تولید یک میلیون بشکه‌ای اعتقاد دارند. یک میلیون بشکه عددی است که آمریکا برای افزایش تولید به منظور پوشش خروج احتمالی ایران از بازار نفت، از عربستان خواسته بود. در عین حال گلدمن ساکس در گزارشی عنوان کرده است که انتظار بازار برای افزایش تولید یک میلیون بشکه‌ای، در کنفرانس خبری روز شنبه (روز برگزاری نشست کشورهای عضو و غیرعضو اوپک) تقویت شد زیرا اعدادی که در روز شنبه برای میزان افزایش تولید عنوان شد، بسیار بیشتر از اعداد ارائه شده در روز جمعه بود.
اما گروه دیگری نیز هستند که با اشاره به پتانسیل ونزوئلا، ایران و برخی دیگر از اعضای اوپک و غیراوپک برای کاهش تولید ناخواسته و همچنین مشکلات فنی در آمریکا و کانادا که رشد تولید را در معرض خطر قرار داده است، تقاضای افزایش تولید بیشتر از یک میلیون بشکه‌ای را از اوپک درخواست می‌کنند تا بازار نفت با کمبود مواجه نشود. از نظر این دسته، پایبندی صد درصدی به توافق کاهش تولید، به معنای افزایش تولید ۲/ ۱ میلیون بشکه‌ای از سوی کشورهای عضو و غیرعضو اوپک است، حتی اگر توان این کار در میان این کشورها وجود نداشته باشد. به گزارش رویترز، افت تولید ناخواسته در میان کشورهای عضو اوپک که سطح تولیدات آنها را بسیار پایین‌تر از میزان تعهد آنها به کاهش تولید قرار داده است، به معنای افزایش عرضه به ویژه از‌سوی عربستان سعودی است. هرچند در میزان ظرفیت‌های اضافی تولید بزرگ‌ترین تولیدکننده نفت خام، اوپک نیز ابهاماتی وجود دارد. به گزارش «دنیای اقتصاد» روز گذشته و تا لحظه تنظیم این گزارش (ساعت ۱۵:۳۰ به وقت تهران) هر بشکه نفت خام برنت با ۳۷/ ۱ سنت افت قیمت، به ۱۸/ ۷۴ دلار بر بشکه رسید. هر بشکه نفت خام آمریکا نیز با ۴۷ سنت افزایش ارزش، بیش از ۶۹دلار بر بشکه را به خود دید.
ردپای تردید در بازار نفت
به نظر می‌رسد علت تردید بازار جهانی نفت نسبت به نتایج نشست اوپک، به اظهارنظرهای مختلفی باز می‌گردد که پس از این نشست و در رابطه با «میزان افزایش تولید اوپک» مطرح شد. این اظهارنظرها در نبود هدفی مشخص از میزان افزایش تولید، معامله‌گران را نگران کرده و به حدس و گمان واداشته است. روز جمعه و با پایان نشست ۱۴۷ اوپک که در آن کاهش پایبندی اعضای حاضر در ائتلاف کاهش تولید از ۱۵۲ درصد ماه مه به ۱۰۰ درصد به تصویب رسید، هر دو شاخص جهانی نفت خام با رشدی چشمگیر همراه شدند. نفت خام برنت در روز یاد شده ۵/ ۲ دلار بر بشکه معادل بیش از ۵/ ۳درصد رشد داشت. نفت خام آمریکا نیز با جهش ۳ دلار بر بشکه معادل بیش از ۵/ ۴ درصد رشد را به ثبت رساند.
نخستین اظهارنظرها پس از پایان جلسه اوپک در روز جمعه حکایت از آن داشت که کاهش سطح پایبندی به ۱۰۰ درصد می‌تواند به معنای افزایش تولید کشورهای عضو و غیرعضو اوپک تا یک میلیون بشکه در روز باشد. اما وزیر نفت کشورمان در همان روز اظهار کرد «در عمل کشورهای عضو و غیرعضو اوپک توان افزایش تولید تا این میزان را ندارند.» آن‌طور که بیژن زنگنه گفت «بعید می‌دانم حتی با مجوز صادر شده کشورهای عضو اوپک بتوانند تولید خود را به سقف تعیین شده در بیانیه اکتبر ۲۰۱۶ (حدود ۲/ ۱ میلیون بشکه در روز) برسانند.» طبق پیش‌بینی زنگنه «روسیه می‌تواند حدود ۲۰۰ هزار بشکه در روز تولید خود را افزایش دهد، اما اعضای اوپک توان این را ندارند تولید خود را تا سقف ۸۰۰ هزار بشکه‌ای که مجوز دارند، افزایش دهند.» زنگنه از دیگر سو بر این نکته نیز تاکید دارد که هیچ کشوری نمی‌تواند برای افزایش تولید، سهم کشور دیگری را بگیرد.
اما اظهاراتی که روز بعد از سوی وزیر انرژی عربستان عنوان شد؛ نشان داد که اگرچه توافقی جامع بر حفظ پایبندی ۱۰۰ درصدی به توافق نوامبر ۲۰۱۶ در میان کشورهای عضو و غیرعضو اوپک وجود دارد، با این حال بر سر رقم افزایش تولید اختلاف‌نظرهایی وجود دارد. وزیر نفت کشورمان به‌عنوان اثرگذارترین فرد در نشست اخیر می‌گوید «در بیانیه اخیر اوپک به هیچ عددی اشاره نشده و تنها بر این تاکید شده است کشورهایی که بیش از ۱۰۰ درصد به توافق کاهش تولید متعهد بوده‌اند، باید پایبندی‌شان را به صد در صد برسانند.»
تداوم افت تولید ونزوئلا
اما تاکید وزیر نفت عربستان بر افزایش تولید یک میلیون بشکه‌ای (که گفته می‌شود میزان مورد درخواست آمریکا از این کشور برای افزایش تولید بوده) در حالی است که به نظر می‌رسد حتی اگر این کشور توان جبران کاهش تولید دیگر اعضا را داشته باشد، باز هم در رابطه با کاهش تولید ناخواسته ونزوئلا با چالش مواجه خواهد بود. ناتوانی ونزوئلا برای پیش‌گیری از کاهش تولید نکته‌ای است که باعث شد سناریوی افزایش تولید ۲/ ۱ میلیون بشکه‌ای از سوی برخی کارشناسان مطرح شود. تولید نفت خام ونزوئلا در ماه مه به ۳۶/ ۱ میلیون بشکه در روز رسیده است. این میزان یعنی ۶۰۰ هزار بشکه در روز کمتر از سطح تولید یک سال گذشته این کشور. به گزارش آژانس بین‌المللی انرژی، تولید نفت ونزوئلا در سال آینده میلادی می‌تواند کاهش بیشتری نیز داشته باشد. پیش‌بینی این سازمان رسیدن تولید نفت ونزوئلا به ۸۰۰ هزار بشکه در روز است. جبران افت تولید از سوی ونزوئلا با توجه به مشکلات بی‌شمار اقتصادی و سیاسی این کشور در حالی بسیار بعید به نظر می‌رسد که جایگزینی آن از سوی سایر کشورهای عضو اوپک نیز امری قابل تامل است. در کنار ونزوئلا، برخی دیگر از اعضای اوپک مانند آنگولا، لیبی، نیجریه و ایران نیز با مساله افت تولید ناخواسته مواجه هستند. در گزارشی با عنوان «بی‌توجهی به فرمان ترامپ» که در «دنیای اقتصاد» به چاپ رسیده، به مساله افت تولید ناخواسته کشورهای عضو و غیرعضو اوپک اشاره شده است. در عین حال مساله توان تولید پایدار نیز از دیگر چالش‌هایی است که با توجه به احتمال افزایش افت تولید ناخواسته از سوی کشورهای اوپک، در خور توجه به نظر می‌رسد. بحث «توان تولید» و «ظرفیت اضافی تولید» در گزارش «لابی نفتی ایران علیه سعودی‌ها» در «دنیای‌اقتصاد» مورد بررسی قرار گرفته است.
تاثیرات آمریکایی بر بازار نفت
اما در میان عوامل مختلفی که بر بازار نفت تاثیر می‌گذارد، نمی‌توان تصمیمات جدید رئیس‌جمهوری آمریکا را نادیده گرفت. به گزارش وال‌استریت‌ژورنال، دونالد ترامپ در حال برنامه‌ریزی برای ممنوع کردن سرمایه‌گذاری شرکت‌های چینی در آمریکا به خصوص در زمینه فناوری است. او در عین حال قصد دارد از صادرات تولیدات حوزه فناوری از آمریکا به چین نیز جلوگیری کند. انتشار همین خبر کافی بود تا بازارهای کالایی دنیا با افت مواجه شوند. نفت نیز از این قاعده مستثنی نبود.
در کنار تصمیمات تعرفه‌ای ترامپ که کاهش قیمت نفت را رقم می‌زنند، اتفاقی همچون کاهش تعداد دکل‌ها در آمریکا که نشانه‌ای از افت تولید نفت این کشور در آینده‌ای کوتاه‌مدت است، می‌تواند باعث تقویت قیمت‌ها شود. به گزارش بیکر هیوز، درهفته گذشته دکل‌های حفاری آمریکا یک عدد کاهش به ثبت رسانده‌اند که اولین کاهش تعداد دکل‌ها در ۱۲ هفته گذشته ارزیابی می‌شود. در عین حال آن‌طورکه بلومبرگ گزارش می‌دهد، یکی از بزرگ‌ترین میدان‌های تولید نفت شیل آمریکا، احتمالا تا چهار ماه آینده تولید برخی از چاه‌ها را متوقف کند، زیرا خط لوله کافی برای انتقال نفت تولیدی به مشتریانش ندارد. این اتفاق از جمله عواقب داخلی تصمیمات تعرفه‌ای ترامپ است. در واقع با اعمال تعرفه واردات بر فولاد، تولیدکنندگان خطوط لوله در آمریکا با افزایش هزینه در تامین مواد اولیه روبه‌رو می‌شوند که می‌تواند روند تولیدات آنها را مختل کند. اسکات شفیلد، مدیرعامل Pioneer Natural Resources که شرکتی آمریکایی است به بلومبرگ گفته: برخی شرکت‌ها باید تولید خود را متوقف کنند، برخی دیگر باید دکل‌های حفاری بیشتری را از چرخه تولید خارج کنند در این میان تنها شرکت‌هایی می‌توانند افزایش تولید داشته باشند که از حمل و نقل پایدار برخوردارند.
همچنین به گزارش رویترز، مشکل قطع برق در تاسیسات نفتی کانادا نیز می‌تواند در طول ماه جولای، تولید نفت خام آمریکای شمالی را به میزان ۳۶۰ هزار بشکه در روز کاهش دهد. آثار این میزان کاهش تولید نیز احتمالا به زودی در معاملات بازار نفت مشخص خواهد شد هرچند تا کنون نیز نه تنها مانع ریزش قیمت نفت خام آمریکا نشده، بلکه برخلاف شاخص برنت، رشد آن را در پی داشته است.
ارسال نظر