نوسان نفت در تقابل خبری

 این خبر روز گذشته در حاشیه اجلاس سران گروه هفت کشور صنعتی از سوی رئیس‌جمهوری آمریکا اعلام شد، اما این تنها خبری نبود که در حاشیه این نشست مورد توجه قرار گرفت. یک روز پیش از آن ایران و بحث‌های مربوط به کاهش فشار آمریکا از روی فروش نفت خام کشورمان، از دیگر بحث‌های محوری در حاشیه اجلاس جی۷ بود. با وجود اهمیتی که هر یک از این دو خبر می‌تواند برای بازار نفت داشته باشد، نگاهی به مسیر حرکت قیمت‌ها در معاملات روز گذشته بازار نفت نشان می‌دهد واکنش‌ها نسبت به هر یک از این دو خبر محدود بوده است.

 در واقع خبر تلاش برای افزایش صادرات روزانه نفت خام ایران، به معنای ارسال سیگنال افزایش عرضه به بازار و فشار به قیمت‌ها است. این در حالی است که میزان ریزش قیمت‌ها در شروع معاملات روز گذشته بازتابی از شدت فشار ناشی از افزایش ورود نفت ایران به بازار نبوده است. در عین حال بعد از اعلام خبر تماس چین با ترامپ برای گفت‌وگوی بیشتر در رابطه با جنگ تجاری نیز، به میزان قابل ملاحظه‌ای موجب رشد قیمت‌ها نشد. واکنش محدود بازار نفت به این دو خبر که هر کدام از اهمیت بسزایی برخوردارند، می‌تواند به این معنا باشد که سردرگمی بازار هنوز ادامه دارد. به این ترتیب هر بشکه نفت خام برنت تا لحظه تنظیم این گزارش (ساعت ۱۶ به وقت تهران) با ۳۹ سنت رشد قیمت به ۷۳/ ۵۹ دلار بر بشکه رسید. هر بشکه نفت خام آمریکا نیز ۴۵ سنت رشد قیمت داشت و روی ۶۲/ ۵۴ دلار بر بشکه ایستاد.

  خروج نگرانی از بازار؟

به گزارش بلومبرگ، سخنان ترامپ مبنی بر اینکه چین خواستار شروع مذاکرات و کاهش تنش‌ها شده، نگرانی‌ها از تشدید جنگ تجاری را اندکی کاهش داد. رئیس‌جمهوری آمریکا روز گذشته در جمع خبرنگاران در شهر بیاریتز فرانسه که محل برگزاری اجلاس جی۷ است، گفت: چین شب گذشته با مقامات تجاری ما تماس گرفته و پیشنهاد کرده به میز مذاکره برگردیم. ترامپ در ادامه گفت: ما قصد داریم خیلی زود مذاکرات را آغاز کنیم تا ببینیم چه اتفاقی می‌افتد اما فکر می‌کنم یک معامله در پیش داریم.

 این جمله‌های خوش‌بینانه تنها دو روز بعد از اعلام اعمال تعرفه ۷۵ میلیارد دلاری چین روی کالاهای آمریکایی از جمله نفت از ابتدای سپتامبر از سوی ترامپ بیان شد. رئیس‌جمهوری آمریکا روز جمعه و همزمان با اعلام تصمیم تعرفه‌ای پکن، تعرفه‌های قبلی را که برای کالاهای چین تعیین کرده بود پنج درصد بیشتر کرد. او به این واکنش اکتفا نکرد و به شرکت‌های آمریکایی حاضر در چین دستور خروج از این کشور و پیگیری تولید در خاک آمریکا را داد.

 با این حال با گذشت دو روز از توفان تجاری میان چین و آمریکا، طبق ادعای ترامپ، مقامات آمریکایی دو تماس «بسیار سازنده» از سوی چینی‌ها دریافت کرده‌اند که خواستار انجام یک معامله شده‌اند. به گزارش بلومبرگ، سخنگوی وزارت خارجه چین در پکن در پاسخ به خبرنگاران اعلام کرد از برقراری این تماس‌ها اطلاعی ندارد. او در عین حال بر موضع چین مبنی بر اینکه جنگ تجاری باید از طریق مذاکره حل شود، تاکید کرد. چنانچه مذاکرات تجاری میان چین و آمریکا بار دیگر در مسیر صحیح قرار گیرد، چشم‌انداز تقاضای نفت خام نیز روشن‌تر خواهد شد. این مذاکرات پیش از این یک بار و به واسطه اقدامات غیرمنتظره ترامپ در مورد  اعمال تعرفه‌های بیشتر از ریل خارج شده بود.

 چنانچه مذاکرات تجاری چین و آمریکا به نتیجه نرسد، در آینده‌ای نه چندان دور شاهد توقف خرید نفت خام آمریکا از سوی چین خواهیم بود. اعمال تعرفه ۱۰ درصدی روی واردات نفت خام آمریکا از سوی چین به معنای افزایش قیمت ۶ دلاری در هر بشکه نفت خام برداشت شده از حوزه پرمیان است که برای خریداران چینی صرفه ندارد. آخرین آمار حکایت از آن دارد که صادرات نفت خام آمریکا به چین به اندکی بیش از ۲۰۰ هزار بشکه در روز رسیده است. با حذف این میزان صادرات از بازار چین، ایران می‌تواند گزینه جایگزین مناسبی برای چین باشد. بر اساس گزارش‌های موجود، در حال حاضر بیش از ۴۰ میلیون بشکه نفت خام ایران در انبارهای ساحلی چین ذخیره شده که در صورت جاری شدن آنها به بازار چین، نه تنها پکن در جهت خنثی کردن سیاست‌های آمریکا گام برداشته بلکه بازار این کشور را از نفتی به مراتب ارزان‌تر (از نفت خام آمریکا) بهره‌مند کرده است. اهمیت این ذخایر به قدری است که کارشناسان عقیده دارند باز شدن درهای این انبارها به سوی بازار چین، می‌تواند قیمت جهانی نفت را ۱۰ دلار در هر بشکه کاهش دهد.

  سیگنال افزایش فروش نفت ایران

 افزایش فروش روزانه نفت خام ایران در کنار لغو تمام تحریم‌های دیگر همواره به‌عنوان خواسته ایران برای اثبات حسن نیت آمریکا مطرح شده است. با این حال با وجود درخواست مکرر مذاکره بر سر توافقی بهتر به زعم ترامپ و اطرافیانش، شروط ایران نادیده گرفته شده است. این شروط اما این بار از سوی امانوئل مکرون، رئیس‌جمهوری فرانسه مورد پیگیری قرار گرفته است. بر اساس اخبار منتشر شده از ناهار کاری روز شنبه مکرون با ترامپ که پیش از شروع به کار نشست جی۷ برگزار شد؛ رئیس‌جمهوری فرانسه بحث کاهش فشار از روی فروش نفت ایران را مطرح کرده است. در پی انتشار این خبر، وزیر امور خارجه ایران روز یکشنبه به دعوت وزیر‌خارجه فرانسه به محل برگزاری اجلاس جی7 رفت و دیداری 4 ساعته با او و سپس با مکرون داشت. برخی کارشناسان سفر ظریف به فرانسه، یک روز بعد از گفت‌وگوی ترامپ و مکرون را مثبت ارزیابی کرده و آن را شروعی برای کاهش تنش‌ها ارزیابی کرده‌اند. در همین راستا اگرچه هنوز مشخص نیست نتایج این مذاکرات و میانجیگری‌ها چه خواهد بود، اما رویترز به نقل از دو مقام ایرانی که خواسته‌اند نامشان فاش نشود، اعلام کرد ایران می‌خواهد حداقل 700 هزار بشکه در روز از نفت خود را صادر کند. طبق گزارش رویترز، خواسته ایران در حالت ایده‌آل صادرات 5/ 1 میلیون بشکه نفت در روز است. آن‌طور که این دو مقام آگاه گفته‌اند، ایران تنها در صورت تحقق این درخواست‌ها برای مذاکرات بیشتر به منظور حفظ توافق بین‌المللی برجام، گام خواهد برداشت.

 یکی از این دو منبع آگاه به رویترز گفته است: به‌عنوان یک حرکت رو به جلو و اثبات حسن‌ نیت آمریکا برای مذاکره، ما به درخواست فرانسه برای میانجیگری پاسخ دادیم. پاسخ ما این است که ما فروش 700 هزار بشکه نفت خام در روز و دریافت پول فروش آن به‌صورت نقدی را خواستاریم. این درخواست تنها برای شروع است و باید به ۵/ ۱ میلیون بشکه در روز برسد. درخواست‌های یاد شده به‌طور رسمی از سوی مقامات ایرانی تایید نشده‌اند و در گزارش رویترز نیز این اعداد به تایید مقامات فرانسوی نرسیده است. با این حال چنانچه این میانجیگری‌ها نتیجه داشته باشد، در شرایطی که بازار نفت تحت فشار جنگ تجاری شاهد کند شدن رشد تقاضا است، با افزایش عرضه‌ای مواجه خواهد شد که فشار بیشتری به قیمت‌ها وارد خواهد کرد. با تمام این تفاسیر، واکنش‌ روز گذشته بازار نفت نشان داد هنوز معامله‌گران به نتیجه هیچ کدام از دو خبر منتشر شده اعتماد ندارند و از بروز رفتارهای هیجانی تا روشن‌تر شدن شرایط خودداری می‌کنند.