صعود قیمت نفت به کانال 60 دلار

آخرین و چهارمین عاملی که برای تقویت قیمت‌ها قابل ذکر است، تداوم امید به دست یافتن به یک توافق تجاری میان واشنگتن و پکن است به خصوص آنکه دونالد ترامپ نسبت به نتایج دیداری که به زودی با رئیس‌جمهوری چین خواهد داشت، خوش‌بین است. همه این عوامل در شرایطی رشد بهای نفت در بازار جهانی را به دنبال داشته است که آسیب‌هایی که جنگ تجاری تا کنون به اقتصاد جهانی وارد کرده؛ نه تنها از بین نرفته بلکه در اقتصادهای اثرگذار دنیا نمود پیدا کرده است. این به این معناست که رشد قیمت‌های اخیر می‌تواند محدود باشد یا با بروز تنشی دوباره در مسیر مذاکرات تجاری، بار دیگر وارد سراشیبی شود. براساس این گزارش روز گذشته و تا لحظه تنظیم این گزارش (ساعت ۱۵ به وقت تهران) هر بشکه نفت خام برنت با کاهش ۴ سنتی، به ۶۳/ ۶۱ دلار بر بشکه رسید. نفت خام آمریکا نیز افت ۲ سنتی داشت و روی ۲۱/ ۵۶ دلار بر بشکه معامله شد.

  اثر آمریکایی بر رشد قیمت‌ها

 گزارش اداره اطلاعات انرژی آمریکا که شامگاه چهارشنبه به وقت ایران منتشر شد، نشان داد ذخایر نفت این کشور در هفته منتهی به ۱۸ اکتبر به میزان ۷/ ۱ میلیون بشکه کاهش پیدا کرده است. این میزان به همراه فرآورده‌های نفتی، در مجموع افت۱۰میلیون بشکه‌ای در ذخایر نفتی آمریکا را رقم زد. پیش از انتشار رسمی این آمار، تحلیلگران در نظرسنجی رویترز، رشد ذخایر آمریکا به میزان ۲/ ۲ میلیون بشکه را پیش‌بینی کرده بودند. این آمار برخلاف گزارش روز سه‌شنبه موسسه API بود که انتظار داشت ذخایر نفت آمریکا به میزان ۵/ ۴ میلیون بشکه افزایش پیدا کند و به ۴۳۷ میلیون بشکه برسد. کارشناسان عقیده دارند روند کاهش ذخایر تجاری نفت خام آمریکا در هفته‌های آینده می‌تواند ادامه پیدا کند زیرا روند فصلی کاهش تقاضای پالایشگران برای نفت خام پایان یافته است.

  سیگنال اوپک به بازار

 به گزارش رویترز، مقامات اوپک به تازگی اعلام کرده‌اند که تمدید توافق کاهش تولید برای جبران چشم‌انداز ضعیف‌ تقاضا در سال ۲۰۲۰، به‌عنوان یکی از گزینه‌های آنان مدنظر است. اعلام این خبر تبدیل به نقطه اتکایی برای قیمت‌ها در بازار نفت شد. همچنین منابعی به رویترز اعلام کرده‌اند که عربستان سعودی به‌عنوان مبتکر طرح کاهش تولید قصد دارد ابتدا بر تقویت پایبندی به توافق کاهش تولید این سازمان با کشورهای غیر اوپک به رهبری روسیه تمرکز کند و در گام بعدی ایده کاهش تولید بیشتر در سال آینده میلادی را پیگیری کند. عربستان در حالی به دنبال تشویق کشورهای حاضر در توافق کاهش تولید به افزایش پایبندی‌شان به این طرح است که به گزارش بلومبرگ، تولید نفت روسیه در سه هفته نخست اکتبر حدود ۴۷ هزار بشکه بالاتر از میزان سهمیه تولید این کشور براساس توافق بوده است. عراق نیز اگرچه تاکنون پایبندی بالایی در کاهش تولید از خود نشان نداده است، اما در ماه اکتبر ۱۵۰ هزار بشکه در روز نفت کمتری تولید کرده است تا تعهد خود را به توافق نشان دهد.

 اوپک و همراهانش در حال حاضر در توافقی حضور دارند که طبق آن باید تا پایان مارس ۲۰۲۰، روزانه ۲/ ۱ میلیون بشکه از تولیدات خود را کاهش دهند. با این حال آن‌طور که اخیرا منابع آگاه به رویترز گفته‌اند، ممکن است اوپک در پاسخ به تقاضای ضعیف بازار، در نشست دسامبر کاهش تولید عمیق‌تر در سال آینده میلادی را مطرح و در رابطه با آن بحث کند. فشاری که برای کاهش تولید بیشتر برای ایجاد تعادل بازار بر دوش اوپک است؛ به‌رغم تنش‌های ژئوپلیتیکی است که در خاورمیانه به‌عنوان قلب تپنده تولید نفت دنیا وجود دارد. در واقع حتی اتفاقاتی مانند حمله به تاسیسات نفتی عربستان یا تنش‌هایی که در تنگه هرمز وجود دارد، نتوانست برای مدت‌زمانی قابل توجه قیمت نفت را تقویت کند. در چنین شرایطی اوپک بیش از هر زمان دیگری بار تنظیم تعادل بازار را بر دوش احساس می‌کند.

 در این میان توقف تولید ۱۵۰ هزار بشکه‌ای میدان نفتی Buzzard در بریتانیا و همچنین یک توقف کوتاه‌مدت در سیستم‌های خطوط انتقال نفت دریای شمال نیز بر روند صعودی قیمت‌ها تاثیرگذار بوده‌اند. با وجود رشد قیمت‌هایی که بازار نفت در روزهای گذشته شاهد بوده، نگرانی‌ها از تضعیف رشد اقتصادی همچنان بر سمت تقاضای نفت سایه افکنده و تهدیدی جدی برای قیمت‌ها به شمار می‌رود. جفری هالی، تحلیلگر ارشد بازار در موسسه OANDA در این زمینه به رویترز می‌گوید: کند شدن رشد جهانی اقتصاد می‌تواند افت تقاضای نفت خام را به دنبال داشته باشد؛ بنابراین واقعیت این است که رشد قیمت‌های اخیر محدود خواهد بود. درکنار کند شدن رشد تقاضای نفت خام تحت تاثیر تنش‌های تجاری، بحث افزایش عرضه به ویژه از سوی تولیدکنندگان نفت خام آمریکا نیز مطرح است. تولید نفت خام آمریکا در ابتدای سال جاری میلادی حدود ۷/ ۱۱ میلیون بشکه در روز بوده اما حالا در محدوده ۶/ ۱۲ میلیون بشکه در روز قرار دارد. هرچند الکساندر نواک، وزیر انرژی روسیه، عقیده دارد رشد تولید نفت خام آمریکا در آینده‌ای نه چندان دور متوقف خواهد شد اما این واقعیت غیرقابل چشم‌پوشی است که توافق کاهش تولید و تلاش برای حفظ قیمت‌ها از سوی کشورهای عضو و غیرعضو اوپک، عاملی برای تقویت توان تولیدکنندگان نفت‌های غیرمتعارف در آمریکا و افزایش شانس حضور آنها در بازار بوده است.

  خوش‌بینی شکننده به جنگ تجاری

با وجود از سر گرفته شدن مذاکرات تجاری دو غول نفتی غربی و شرقی و همچنین امیدواری رئیس‌جمهوری آمریکا به دست یافتن به توافقی تجاری در آینده‌ای نزدیک؛  یک نظرسنجی که از سوی رویترز انجام شده، نشان می‌دهد که آتش‌بس اخیر در جنگ تجاری آمریکا و چین را نمی‌توان یک نقطه عطف اقتصادی در نظر گرفت. همچنین از نظر آنها این آتش‌بس هیچ تضمینی برای کاهش خطر ورود اقتصاد آمریکا به یک دوره رکود تا دو سال آینده نمی‌دهد. RBC Capital Markets در این زمینه در یادداشتی اعلام کرده است: بروز نشانه‌های کاهشی در داده‌های اقتصادی آمریکا، بحث و گفت‌وگو در رابطه با کند شدن رشد اقتصادی آمریکا را زنده کرده است.

در شرایطی که احتمال کند شدن موتور بزرگ‌ترین اقتصاد دنیا می‌تواند تهدیدی جدی برای تقاضای نفت خام باشد، داده‌های اقتصادی آلمان به‌عنوان یکی از قدرتمندترین اقتصادهای اروپا نیز حاوی پیام‌هایی خوشایند نیست. به گزارش رویترز، نتایج یک نظرسنجی نشان می‌دهد نرخ اشتغال در بخش خصوصی آلمان برای نخستین بار در ۶ سال گذشته در ماه اکتبر کاهش یافته است. این نتایج که به سه ماه‌سوم امسال مربوط می‌شود، می‌تواند در ماه‌های پایانی سال نیز گسترش پیدا کند. همچنین داده‌های IHS Markit نیز نشان می‌دهد شاخص خرید مدیران(PMI) در آلمان اگرچه رشد داشته و از ۷/ ۴۱ در ماه سپتامبر به ۹/ ۴۱ در اکتبر رسیده است، اما همچنان پایین‌تر از انتظارات بازار است. آمار مربوط به PMI ماه سپتامبر، بدترین عملکرد از دوران رکود اقتصادی به این سو بوده است. پایین‌تر بودن این شاخص از عدد ۵۰ نشان‌دهنده کند شدن فعالیت‌های اقتصادی است.

داده‌های اقتصادی در چین نیز به خوبی نشان می‌دهد که پیامدهای ناشی از جنگ تجاری که آمریکا به راه انداخته است، به مرور در حال نمود  در اقتصادهای مختلف دنیا است. در این میان آمارها از GDP چین از رشد ۶ درصدی آن حکایت دارد که ضعیف‌ترین نرخ رشد این شاخص در حدود سه دهه گذشته است.

 به گزارش بلومبرگ، بهای نفت از اوجی که در ماه آوریل داشت، تاکنون ۱۶ درصد کاهش یافته است، زیرا سایه جنگ تجاری بر سمت تقاضای نفت خام سنگینی می‌کرده است. با این حال پس از تشدید تنش‌های تجاری واشنگتن و پکن در ماه‌های گذشته، دور تازه‌ای از مذاکرات میان این دو غول اقتصادی آغاز شده که در پی آن رئیس‌جمهوری آمریکا انتظار دارد دیدار رو‌در روی او با رئیس‌جمهوری چین در شیلی، به امضای یک توافقنامه تجاری منجر شود. با وجود خوش‌بینی ترامپ، هنوز مشخص نیست چنین توافقی دست یافتنی باشد یا خیر. با این حال دست یافتن به چنین توافقی، شانس بهبود رشد جهانی اقتصاد و تقویت سمت عرضه در بازار نفت را در سطحی بالا به همراه خواهد داشت.