المانیتور: ایران مقصر کمبود گاز ترکیه نیست
کمبود انرژی در ترکیه به صدها نهاد تولیدی در این کشور آسیب رسانده است؛ آن‌‌‌هم زمانی‌‌‌که صنعت این کشور با مشکلات اقتصادی و افزایش شدید قیمت گاز و برق دست‌‌‌وپنجه نرم می‌کند. به‌‌‌این‌‌‌ترتیب روابط انرژی بین آنکارا و تهران و سیاست‌‌‌های انرژی ترکیه زیر سوال رفته است. ترکیه با ۶۰میلیارد مترمکعب مصرف سالانه گاز بازار بزرگی برای عرضه‌‌‌کنندگان گاز دنیاست. گاز در این کشور بیشتر برای گرمایش خانه‌‌‌ها و تولیدات صنعتی استفاده می‌شود. ۴۰درصد برق این کشور هم از گاز تولید می‌شود. گاز ایران ۱۰درصد مصرف ترکیه را شامل می‌شود. برای مثال در سال ۲۰۲۰، ترکیه ۴۸میلیارد مترمکعب گاز مصرف کرد که ۳/ ۵میلیارد مترمکعب آن را ایران تامین کرده بود. برخلاف خط‌لوله‌‌‌های روسیه و جمهوری‌آذربایجان، خط لوله ایران از زمان عملیاتی‌شدن در ۲۰۰۱ با اختلال‌‌‌های موقتی مواجه شده است. افزایش مصرف داخلی در ایران به‌‌‌خاطر سرمای هوا معمولا دلیل کاهش و توقف جریان گاز به ترکیه اعلام شده است. با وجود این، به‌‌‌رغم اختلافات سیاسی بین دو کشور، ایران بیش از دو دهه است که عرضه گاز به ترکیه را آغاز کرده است. تجارت گاز بین ایران و ترکیه تمایل دو کشور برای حفظ روابط انرژی جدا از سیاست‌‌‌های منطقه‌‌‌ای و جهانی را نشان می‌دهد. واردات گاز از ایران برای ترکیه با هدف کاهش وابستگی آن به روسیه که با ۳۳درصد بزرگ‌ترین عرضه‌‌‌کننده گاز به این کشور است، صورت می‌گیرد. ترکیه علاوه‌‌‌بر ایران، روسیه و جمهوری‌آذربایجان، از الجزایر، نیجریه، آمریکا و مصر گاز طبیعی مایع وارد می‌کند. برخی عقیده دارند اختلال عرضه گاز ایران به ترکیه نتیجه عدم‌پرداخت پول گاز ایران است. البته فاتح دونمز، وزیر انرژی ترکیه این ادعا را رد کرده است. شرکت بوتاش اعلام کرد ترکیه هیچ پولی به ایران یا هیچ عرضه‌‌‌کننده گاز دیگری بدهکار نیست. درهرصورت، توقف صادرات گاز ایران به ترکیه به‌‌‌معنای کاهش روزانه ۲۰میلیون مترمکعب عرضه گاز به این کشور است که به بحران بزرگ تبدیل شده؛ چون آنکارا برای شرایط اضطراری زمستان آماده نبوده است.
طبق گزارش شرکت بوتاش، افزایش قیمت نقدی گاز طبیعی مایع و تقاضای بالا برای گاز به‌منظور تولید برق طی فصل تابستان دلیل کاهش سطح ذخایر گاز در این کشور است. بسیاری از متخصصان انرژی عقیده دارند، دلیل اصلی مشکل ترکیه، آمادگی نداشتن این کشور بوده است، نه قطع عرضه گاز ایران.
