آمریکا به دنبال جایگزین نفت روسیه است؛ تهدید گازی مسکو
جنگ انرژی پشت جبهه کی‌یف
به گزارش الجزیره، الکساندر نواک، معاون نخست‌وزیر روسیه روز دوشنبه در بیانیه‌‌‌ای در تلویزیون دولتی این کشور گفت: «کاملا واضح است که عدم‌پذیرش نفت روسیه، عواقب فاجعه‌باری برای بازارهای جهانی به دنبال خواهد داشت.»
نواک که پیش‌تر وزیر انرژی روسیه بوده و تا پیش از ترک سمت خود در وزارت انرژی نقش کلیدی در ائتلاف اوپک‌پلاس و کنترل بازار جهانی نفت در بحبوحه بحران کرونا داشت، با اشاره به خطرات اقدام علیه نفت روسیه در بازار گفت: «افزایش قیمت‌ها غیرقابل پیش‌بینی خواهد بود و قیمت نفت به ۳۰۰ دلار بر هر بشکه خواهد رسید، اگر بیشتر از این نشود.» این هشدار در حالی مطرح شده که ایالات متحده به دنبال تشدید فشار بر مسکو اعلام کرد که واشنگتن و متحدان اروپایی در حال بررسی ممنوعیت واردات نفت از روسیه هستند. کاخ سفید گفت که رئیس‌جمهور آمریکا با درخواست‌‌‌های فزاینده قانون‌گذاران آمریکایی برای قطع منابع مالی روسیه از صادرات نفت و گاز طبیعی مواجه است و بایدن این موضوع را طی یک کنفرانس تلفنی در روز دوشنبه با همتایان خود در فرانسه، آلمان و بریتانیا مورد بحث قرار داده است. با این حال، یک سخنگوی کاخ سفید گفته است که بایدن در این مرحله تصمیمی در این‌باره نگرفته است.
کشورهای غربی پس از حمله روسیه به اوکراین، مسکو را با دیواری از تحریم‌ها هدف قرار داده‌‌‌اند و واشنگتن صادرات فناوری به پالایشگاه‌‌‌های روسیه و پروژه نورد استریم ۲ را که قرار بود گاز روسیه را به آلمان انتقال دهد، تحریم کرده است. برلین نیز که شدیدا به نفت خام روسیه وابسته است، پروسه دریافت گواهینامه این خط لوله را متوقف کرد. البته اولاف شولتس، صدراعظم آلمان روز دوشنبه نسبت به ممنوعیت نفت و گاز روسیه هشدار داد و گفت واردات انرژی از مسکو برای زندگی روزمره اروپایی‌‌‌ها ضروری است. گفتنی است که رسانه‌‌‌های آمریکایی مانند آسوشیتدپرس عصر دیروز گزارش دادند که بایدن تصمیم به اعمال تحریم بر واردات نفت از روسیه را اتخاذ کرده و قرار است که این تحریم تا پایان شب اعلام شود. اروپایی‌‌‌ها می‌‌‌گویند هر ۱۰درصد افزایش بهای یورویی نفت باعث افزایش ۱/ ۰ تا ۲/ ۰درصدی تورم می‌شود و این در حالی است که از ابتدای ۲۰۲۲ قیمت نفت حدود ۸۰درصد به یورو افزایش داشته است. آمریکاییها نیز می‌‌‌گویند که هر ۱۰ دلار افزایش قیمت نفت به رشد ۲/ ۰درصدی تورم داخلی منجر می‌شود. جدا از این، کارشناسان می‌‌‌گویند که افزایش بهای نفت در دوران پسا‌پاندمی کووید، باعث کاهش شدید سرعت رشد اقتصادی و بروز رکود تورمی در اقتصادهای غربی می‌شود. در حال حاضر آمریکاییها برای پر کردن باک خودروهای خود ۴۷درصد بیشتر از چیزی که یک سال‌پیش،پرداخت می‌کردند، هزینه می‌کنند.
تهدید به قطع گاز اروپا
روسیه ۴۰درصد از گاز و ۳۰درصد از نفت اروپا را تامین می‌کند و بزرگ‌ترین صادرکننده نفت خام و فرآورده‌‌‌های نفتی جهان است که حدود ۷میلیون بشکه در روز، معادل حدود ۷درصد از عرضه جهانی را شامل می‌شود. نواک، معاون نخست‌وزیر روسیه گفت: «اگر اروپا نفت و گاز روسیه را ممنوع کند، بیش از یک سال طول می‌‌‌کشد که کشورهای این قاره بتوانند حجم نفتی را که از روسیه دریافت می‌کنند، جایگزین کنند و باید برای آن نیز هزینه‌‌‌های بسیار بالاتری بپردازند.»
وی همچنین گفت که سیاستمداران اروپایی باید صادقانه به شهروندان و مصرف‌کنندگان خود هشدار دهند که چه چیزی در انتظار آنهاست و افزود: «اگر می‌‌‌خواهید عرضه انرژی از روسیه را رد کنید، به کارتان ادامه دهید. ما برای آن آماده‌‌‌ایم. ما می‌‌‌دانیم که می‌توانیم حجم نفت خود را به کجا هدایت کنیم.» نواک در ادامه اظهار کرد که روسیه به طور کامل به تعهدات خود عمل می‌کند؛ اما پس از اینکه آلمان صدور گواهینامه نورد استریم ۲ را متوقف کرد، ما کاملا از حق خود برای مقابله به مثل علیه اتحادیه اروپا برخوردار هستیم. وی همچنین در اقدامی کم‌سابقه، اروپا را به قطع گاز تهدید کرد و گفت: «در رابطه با اعمال ممنوعیت نورد استریم ۲، ما هم حق داریم تصمیمی مشابه اتخاذ کنیم و مانع پمپاژ گاز از طریق خط لوله گاز نورد استریم۱ شویم. تاکنون چنین تصمیمی نگرفته‌‌‌ایم، اما سیاستمداران اروپایی با اظهارات و اتهامات خود علیه روسیه، ما را به سمت آن سوق می‌دهند.» گفتنی است که بهای معاملات آتی گاز طبیعی در اروپا روز دوشنبه رکورد باورنکردنی از خود به‌جا گذاشت و به ۳۴۵ یورو در هر مگاوات ساعت رسید - معادل هر بشکه نفت ۶۰۰ دلاری - که به معنای ثبت اوج تاریخی جدیدی است. با این حال قیمت‌ها پس از آن کاهش گسترده‌‌‌ای داشت و در سطح ۲۲۷ یورویی بسته شد و در ابتدای معاملات روز سه‌شنبه نیز قیمت‌ها تا زیر ۲۰۰ یورو نیز عقب‌‌‌نشینی داشتند؛ اما با تهدید روسیه، قیمت‌ها دوباره به بالای ۲۰۰ یورو رسید و حتی سطح ۲۶۷ یورو در هر مگاوات را نیز ثبت کرد.
مذاکرات واشنگتن وکاراکاس بر سر نفت
اما به نظر می‌رسد آمریکا به شدت به دنبال جایگزین کردن نفت کشورهای دیگر با نفت روسیه است. وبگاه آکسیوس گزارش داده که بایدن می‌‌‌خواهد برای متقاعد کردن محمد بن‌‌‌سلمان به افزایش تولید نفت، به عربستان سفر کند. همچنین مذاکرات وین در صورتی که به نتیجه برسند، جریان نفت ایران می‌تواند به کنترل بیشتر قیمت‌ها منجر شود. حالا نیویورک‌تایمز گزارش کرده که هیاتی آمریکایی به کاراکاس رفته تا مذاکرات نفتی با ونزوئلا، برای جایگزینی نفت مسکو داشته باشد. نیکلاس مادورو، رئیس‌جمهور ونزوئلا روز دوشنبه اعلام کرد که در صورت قطع عرضه نفت روسیه از بازار جهانی، تمایل دارد که تولید نفت کشورش را افزایش دهد. مادورو همچنین در اظهاراتی کم‌سابقه، دیدار با مقامات آمریکایی در روزهای گذشته را محترمانه، صمیمانه و بسیار دیپلماتیک توصیف کرد. روسیه، کلیدی‌‌‌ترین متحد جهانی ونزوئلاست. ونزوئلا نیز در سال‌های گذشته هدف تحریم‌های کمرشکن آمریکا قرار گرفته و صنعت نفت آن در راس این تحریم‌ها قرار دارد؛ اما در صورت جدی‌‌‌تر شدن تلاش آمریکا برای تحریم انرژی روس‌‌‌ها، می‌تواند جایگزینی بالقوه در بازار باشد. گزارش‌ها حاکی از آن است که مقامات آمریکایی به دنبال کاهش تحریم‌ها هستند تا به نفت ونزوئلا اجازه بازگشت به بازارهای جهانی و کنترل قیمت‌های فزاینده نفت خام را بدهند. البته چنین تلاش‌‌‌هایی با انبوهی از مشکلات مواجه است، چرا که بسیاری از اعضای کنگره به شدت با هرگونه تلاش برای احیای روابط با ونزوئلا مخالفند. به گزارش رویترز، سونیا سوج، وزیر نفت آلبرتای کانادا ادعا می‌کند این منطقه تولیدکننده نفت می‌تواند به برطرف کردن کمبود عرضه جهانی نفت کمک کرده و جایگزین واردات نفت آمریکا از روسیه شود. وی با اشاره به سفر یک هیات آمریکایی به کاراکاس جهت مذاکره برای کاهش تحریم‌های نفتی آمریکا علیه ونزوئلا گفت: «راه‌‌‌حل کمبود نفت، ما هستیم نه ونزوئلا یا کشورهای دیگر.»با این حال، جدا از موانع سیاسی، ونزوئلا مشکلات عملی بسیاری برای افزایش تولید نفت خود دارد؛ زیرا میادین نفتی این کشور مدت‌‌‌هاست که از سوء‌‌‌مدیریت رنج می‌‌‌برند و برخی از تحلیلگران صنعت می‌‌‌گویند که افزایش عرضه ممکن است به کندی صورت بپذیرد. گفتنی است که تا ساعت ۱۵:۱۵ روز سه‌شنبه، بهای هر بشکه نفت خام وست‌تگزاس‌اینترمدییت با افزایشی ۱۳/ ۳ دلاری به ۵۳/ ۱۲۲ رسید که نشانگر رشد ۶۲/ ۲درصدی نسبت به‌روز پیشین است. همچنین هر بشکه نفت خام برنت نیز با افزایش ۰۵/ ۳درصدی نسبت به جلسه معاملاتی قبل، به ۹۷/ ۱۲۶ دلار رسید که به معنای رشد ۷۶/ ۳ دلاری بهای این شاخص عمده نفتی است.
