در صورتی که کشورهای عضو این آژانس در فاصله سال‌های ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۶ برنامه‌های صرفه‌جویی در مصرف برق را با موفقیت اجرا نمی‌کردند، میزان مصرف برق جهان در سال ۲۰۱۶ میلادی، معادل ۱۴ درصد بیش از میزان کنونی بود. برای پاسخگویی به این نیاز، بیش از ۱۰۰گیگاوات ظرفیت تولید برق مورد نیاز بود که باید با صرف هزینه ۹/ ۱ تریلیون دلار احداث می‌شدند. روند بهینه‌سازی الگوی مصرف برق خانگی و صنعتی در ۱۰‌ سال اخیر پرشتاب‌تر از همیشه در جریان بوده است و سرمایه‌گذاری کشورهای پرمصرفی نظیر چین و برزیل در سال‌های اخیر در زمینه نوسازی صنایع و اعمال سیاست‌های کنترلی، موفقیت‌های بزرگی در عرصه مدیریت تقاضای برق برای این کشورها به ارمغان آورده است. اصلاح الگوی مصرف برق به وضعیت برد-برد برای تأمین‌کنندگان و مصرف‌کنندگان منتج خواهد شد.

کمبود برق و خاموشی‌های منطقه‌ای و سراسری تأثیرات مخربی بر روند فعالیت اقتصادی بر جا می‌گذارد و موجب کاهش تولید ناخالص داخلی در کشورهای توسعه یافته و کشورهای کمتر توسعه یافته می‌شود. از سوی دیگر، در عصر گذار از سوخت‌های فسیلی به انرژی‌های تجدیدپذیر، اصلاح الگوی مصرف برق موجب کنترل تقاضا و صرفه‌جویی در هزینه ایجاد ظرفیت جدید تولید برق می‌شود. بر اساس پژوهش موسسه پرایس واترهاوس کوپرز (PWC) میزان مصرف برق کشورهای عضو اتحادیه اروپا از سال ۲۰۰۵ تاکنون روند نزولی داشته است. رشد مصرف برق در آمریکا نیز سالانه حدود یک درصد بوده است که در مقایسه با دهه‌های ۱۹۸۰ و ۱۹۹۰ کاهش قابل توجهی را نشان می‌دهد.

اعمال سیاست‌های صرفه‌جویی در مصرف انرژی در کنار توسعه فناوری‌ها و عرضه لوازم برقی کم‌مصرف، عمده‌ترین دلایل شکل‌گیری روند کاهش مصرف برق در جهان هستند.مجموعه فعالیت‌هایی که برای بهینه‌سازی مصرف برق در سراسر جهان انجام می‌شوند، در دو دسته کلی جای می‌گیرند: نخست صرفه‌جویی فوری در مصرف برق به جهت جلوگیری از بروز خاموشی و غلبه بر کمبود برق و دیگری اصلاح بلندمدت الگوی مصرف با استفاده از ابزارهایی نظیر کنتورهای هوشمند، تعیین نرخ شناور قیمت برق و اعمال استانداردهای صرفه‌جویی در مصرف انرژی در ساختمان‌ها، بهسازی سیستم روشنایی معابر و به‌کارگیری فناوری‌های کم‌مصرف در صنایع. تمامی برنامه‌های بهینه‌سازی مصرف انرژی در استرالیا، اتحادیه اروپا و آمریکا اصلاح الگوی مصرف برق را در بر می‌گیرند، اما در سال‌های اخیر میزان اثرگذاری سیاست‌های کاهش مصرف برق در کشورهای کمترتوسعه یافته بسیار چشمگیرتر از کشورهای توسعه یافته بوده است. نصب کنتورهای هوشمند از سال ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۶ سالانه ۲۲ درصد افزایش یافته است و چین به تنهایی نقش قابل توجهی در افزایش شمار کنتورهای هوشمند جهان ایفا کرده است. بهینه‌سازی مصرف برق در صنایع پرمصرفی نظیر ذوب آلومینیوم و تولید سیمان، با به‌کارگیری فناوری‌های کم‌مصرف و افزودن ظرفیت تولید جدید ممکن شده است. تاثیرگذاری این روش در مقایسه با بهینه‌سازی ظرفیت تولید موجود بیشتر و صرف هزینه آن نیز کمتر است.