واکاوی مشکلات صادرات تابلو برق
علی کهفی‌قانع در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد»، با اشاره به اینکه در شرایط اقتصادی فعلی با کاهش پروژه‌های دولتی و خصوصی مواجه هستیم، افزود: در یک برهه زمانی احداث کارخانه‌های تولیدی در این صنعت افزایش یافت و به تبع آن درحال‌حاضر عرضه در این صنعت به قدر کافی وجود دارد. با این همه، در شرایط اقتصادی فعلی به دلیل کاهش پروژه‌های دولتی یا خصوصی، تقاضا برای محصولات تولیدی کاهش یافته است. وی با انتقاد از اینکه صادرات در این حوزه کاری با مشکلات عدیده بسیاری دست به گریبان است، اظهار کرد: مشکلات ناشی از تحریم‌های پیدا و پنهان باعث شده است کار در مراحل مختلف با موانعی روبه‌رو شود. در کشورهایی مانند عراق و سوریه نیز بعضا تولیدکنندگان ایرانی تابلو برق به‌دلیل همین موانع با استقبال مواجه نمی‌شوند که این مهم نیازمند اهتمام ویژه دولتمردان در این زمینه است. به گفته کهفی قانع، کاهش تقاضا در داخل و مشکلات در صادرات دو محور دغدغه‌های اصلی اعضای انجمن را شامل می‌شود. وی همچنین گفت: البته در کشورهای همسایه مانند جمهوری آذربایجان تقاضا برای این محصول در حد بسیار مطلوبی قرار دارد؛ اما کار کردن برای شرکت‌های ایرانی در آن کشور تقریبا ناممکن شده است. وجود شرکت‌های رقیب مانند شرکت‌های آمریکایی و ترکیه‌ای از جمله دلایلی است که او به آنها اشاره کرد و افزود: شرکت‌های رقیب جای پای خود را در آن کشور محکم کرده‌اند، درنتیجه برای آنکه کار در این مقاصد صادراتی پذیرفته شود باید حداقل یک سابقه کار مثبت یکساله در پشت‌سر وجود داشته باشد تا مشاوران و شرکت‌های موسوم به EPC کار، حاضر و قرارداد بسته شود.
به باور رئیس هیات‌مدیره انجمن صنفی کارفرمایی تابلو برق ایران از آنجایی که جنس کار تولیدات صنعتی مانند تابلو برق که یک محصول الکترونیکی است با محصولات دیگر متفاوت است، به همین دلیل نیز فرآیند فعالیت در آن نیز متفاوت و البته دشوار است. به همین دلیل روندها و فرآیند کار برای محصول الکترونیکی بسیار آهسته‌تر و تدریجی است و پیش از انعقاد قرارداد لازم است که تاییدیه‌هایی اخذ شود تا بتوان به آن کشور یا بازار جدید ورود کرد. کهفی‌قانع افزود: البته کماکان به‌رغم تمام این مشکلات کشورهایی مانند ازبکستان، ترکمنستان، عراق و سوریه جزو مقاصدی است که به‌عنوان گزینه‌های ممکن و قابل بررسی از سوی انجمن به اعضا توصیه می‌شود. او با تاکید بر وجود مشکلات عدیده از جمله نوسانات نرخ ارز تصریح کرد: یکی دیگر از مشکلات این حوزه مانند بسیاری دیگر از صنایع، نوسانات نرخ ارز محسوب می‌شود. بی‌دفاع بودن تولیدکنندگان ما در برابر نوسانات ارزی صدمات بسیار مهلکی به آنان وارد آورده است.
او ادامه داد: یک پرسش این است که کدام دریافت‌کننده دلار ۴۲۰۰ تومانی اجناس وارد شده را نه با نرخ آزاد که با همان نرخ ارز دولتی عرضه کرده است؟ اکثر تولیدکنندگان و بخش‌خصوصی نیز همچون اقشار آسیب‌پذیر از این سیاست‌های ارزی آسیب جدی دیده‌اند و رانت ارزی ایجاد شده وضعیت کاری بسیاری از تولیدکنندگان را ملتهب کرده است. علاوه بر این آسیب این اختلاف نرخ ارزی به منبع اصلی فساد نیز تبدیل شده است. به باور رئیس هیات‌مدیره انجمن صنفی کارفرمایی تابلو برق ایران دولت به جای حمایت از اقشار آسیب‌پذیر به عده‌ای ارز رانتی اختصاص می‌دهد که دلیل چنین خطای آشکاری در سیاست‌گذاری قابل تامل است و بعید است سیاست‌گذار دولتی از آسیب‌های آن مطلع نباشد.انتقال ارز به کشور مشکل دیگری است که می‌توان از آن به‌عنوان مشکل بزرگ یاد کرد و گفت: یک شرکت تولیدکننده تابلو برق که به‌عنوان مثال در عراق پروژه‌ای را به انجام برساند و ارز دریافت کند برای انتقال این ارز به داخل کشور با مشکلات متعددی روبه‌رو خواهد شد. هنگام وارد کردن ارز به کشور نیز ملزم است ارز مذکور را با نرخ نیمایی در سامانه‌ای دولتی اختصاص یافته به این امر عرضه کند. این امر باعث شده است که شرکت‌های EPC اولا از آوردن ارز به داخل کشور امتناع کنند. ثانیا برای آنکه مجبور نشوند ارز خود را به نرخی ارزان‌تر عرضه کنند تابلو برق مورد نیاز خود را نه از کارخانه‌های داخلی که در همان کشور مقصد از دیگر منابع خارجی تامین می‌کنند و این ضربه‌ای قابل توجه به این صنعت محسوب می‌شود.
کهفی‌قانع معتقد است چنین روندی باعث خواهد شد شرکت‌های ایرانی تابلو برق‌های بی‌کیفیت خارجی را به ایرانی ترجیح دهند و یک شرکت ایرانی که در کشور عراق پروژه‌ای را تسهیل کرده اگر محصولات مورد نیاز مانند کلید، پریز، تابلو برق، سیم و... را از شرکت‌های ایرانی تهیه کند می‌تواند به موتور محرکه این صنایع تبدیل شود. این شرکت اما چون از سوی دولت ملزم شده ارز را با نرخ ارزان وارد کشور و عرضه کند در مواقع بسیاری محصولات مورد نیاز را از کشور ترکیه وارد کرده و بعضا مشاهده می‌شود یک شرکت ایرانی مستقر در عراق تابلو برق ترکیه را با کیفیت کمتری به تابلو برق ایرانی ترجیح داده تا با مشکلات ارزی مذکور درگیر نشود و این نتایج ملموس و میدانی چنین سیاست‌گذاری‌های ارزی است که ما در این صنعت با آن مواجه هستیم. توجه به مسائل امنیتی موضوع دیگری است که رئیس هیات‌مدیره انجمن صنفی کارفرمایی تابلو برق ایران به آن اشاره کرد و گفت: تابلو برق می‌تواند در پروژه‌های بزرگ به دیگر سیستم‌ها متصل شود و اگر از اطمینان و امنیت کافی برخوردار نباشد در صورت وجود سوء‌نیت در آینده به لحاظ فنی این پتانسیل وجود دارد که مشکلاتی را برای ما ایجاد کند.
او ادامه داد: البته نگاه کلان به چشم‌انداز آتی صنعت برق باید معطوف به تمام جزئیات مهم این‌چنینی در صنایع زیرمجموعه‌ای مانند صنعت تولید تابلو برق باشد. درحال‌حاضر، ظرفیت تولید کارخانه‌های تولید تابلو برق ۳ برابر نیاز داخلی است و هیچ پروژه‌ای در داخل کشور وجود ندارد که ما به لحاظ کیفی و کمی توان پوشش آن را نداشته باشیم. وی با اشاره به اینکه می‌توان مهم‌ترین راه‌حل برای برون رفت از مشکلات فعلی را توسعه بازارهای صادراتی دانست اظهار کرد: این امر نیز تابعی از سیاست‌های کلان در حوزه اقتصاد سیاسی است که حوزه کار ما را نیز مانند دیگر حوزه‌ها تحت تاثیر قرار داده است. حل مشکل صادراتی در گرو حل مشکلات بین‌المللی است. توسعه زیرساخت‌های صادراتی در حوزه انرژی برق و صنایع مرتبط نیز نیازمند تغییر کلان در دیدگاه‌هاست.
ارسال نظر