بهینه‌سازی و مدیریت مصرف انرژی
از این‌رو لزوم صرفه‌جویی و مدیریت مصرف در روزهای داغ تابستان و در زمان وقوع خاموشی‌ها، بیش از پیش اهمیت می‌یابد. به‌ویژه آنکه وابستگی عمده بخش تولید برق به منابع گازی، عملا تامین سوخت مورد نیاز نیروگاه‌ها را در فصول سرد که پیک مصرف گاز محسوب می‌شود با دست‌اندازهایی مواجه می‌کند.
در همین راستا سعید اکبریان، مدیرعامل «شرکت داد و ستد بازار جهان» در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» ضمن تاکید بر لزوم بهینه‌سازی مصرف انرژی در کشور، به ایجاد استارت‌آپی سبز به نام «نیروبان» در حوزه مدیریت انرژی اشاره کرد و گفت: این استارت‌آپ با هدف کنترل مصرف برق به‌خصوص در ساعات اوج مصرف، توانسته است محصولی تولید کند که هدف آن کنترل مصرف برق خصوصا در مواقع پیک مصرف با ارائه اطلاعات آنلاین مصرف مشترک از طریق اپلیکیشن تلفن همراه بوده که امکان کاهش مصرف برق را برای منازل مسکونی فراهم می‌کند.
وی با بیان اینکه این ایده برای اولین بار در سال ۹۶ در پایان‌نامه دکترای وی با عنوان «چگونه می‌توان از تلفن همراه برای مدیریت برق در مصارف خانگی استفاده کرد» مطرح شد، خاطرنشان کرد: به فاصله دو سال و در سال ۹۸ این طرح ساخته و به عنوان یک اختراع ثبت شد و مورد تایید پارک علم و فناوری دانشگاه تهران قرار گرفت. در گام بعدی این طرح در فرابورس هم پذیرش و در سال ۹۹ به عنوان یکی از طرح‌های منتخب در ایستگاه نوآوری شریف معرفی شد.
اکبریان پایش مصرف برق و خدمات خانه هوشمند را یکی از ضرورت‌های استفاده از نیروبان در خانه‌ها دانست و اظهار کرد: نیروبان این امکان را به تمام منازل، شرکت‌ها و سازمانهایی که مشترک مصرف برق هستند میدهد تا اطلاعات آنلاین میزان مصرفشان را از طریق اپلیکیشن تلفن همراه کنترل کنند. این امکان از دو طریق پایش مصرف برق و خانه هوشمند فراهم می‌شود و مشترک می‌تواند هنگامی که مصرف برقش از حالت عادی بیشتر شد از طریق گوشی همراهش با‌خبر شود.
این مخترع و فعال حوزه کارآفرینی ارائه راهکار برای کم کردن مصرف را نیز از دیگر محاسن نیروبان برشمرد و افزود: در نگاه اول ممکن است فکر کنید تمام وسایل برقی که در خانه روشن هستند ضروریاند و حتی اگر پیام هشداری از دستگاه نیروبان دریافت کردید راه‌حلی برای کاهش مصرف برق وجود ندارد.
زیرا امکان خاموش‌کردن هیچ یک از وسایل برقی یا لامپها را ندارید. اما یکی دیگر از مزایای نیروبان این است که راهکار کاهش مصرف برق را هم پیشنهاد میدهد. برای مثال حتی اگر یک لامپ یا وسیله برقی که کمتر مورد مصرف قرار گرفته بتواند چند ساعت خاموش بماند تا مصرف در زمان اوج کاهش یابد، آن را «نیروبان» مشخص می‌کند.
مدیرعامل شرکت داد و ستد بازار جهان به کاهش مصرف سوخت و آلودگی هوا به عنوان دیگر امتیازات نیروبان اشاره کرد و گفت: نیروبان می‌تواند از میزان دما و رطوبت و همچنین میزان آلودگی هوای منزل و میزان دی‌اکسیدکربن اطلاع پیدا کند و از این طریق علاوه بر کاهش مصرف برق، باعث کاهش خاموشی‌ها و آلودگی هوا و در نهایت کاهش نیاز کشور به سرمایه‌گذاری در حوزه انرژی شود. از این مسیر همچنین می‌توان زمینه را برای کاهش استفاده از سوخت‌های فسیلی فراهم کرد.
وی کاهش هزینه قبض برق را هم از دیگر تاثیرات مثبت بهره‌گیری از نیروبان برشمرد و خاطرنشان کرد: شرکت توانیر امسال اعلام کرده که هزینه برق مشترکان پرمصرف ۳۳درصد نسبت به سایرین بیشتر خواهد بود، ولی با نگاهی ساده به فرمول محاسبه مصرف برق مشخص می‌شود این رقم بسیار بیشتر بوده و حداقل شامل ۵۰درصد مشترکان خواهد شد.
در نظر داشته باشید به‌گفته مسوولان در ساعات اوج مصرف برق، قیمت برق می‌تواند تا چندین برابر محاسبه شود. با این حال استفاده از نیروبان می‌تواند در مدیریت مصرف برق منازل و کاهش هزینه قبض تاثیر بسزایی داشته باشد.
اکبریان با تاکید بر اینکه نیروبان می‌تواند جلوی قطعی برق را بگیرد، اظهار کرد: با توجه به رواج استفاده از کنتورهای هوشمند در جهان، وزارت نیرو از سال ۸۸ تصمیم گرفت با اجرای طرح فهام کنتورهای برق فعلی را هوشمند کند. اما در اجرا با برخی مشکلات روبهرو شد و در نتیجه طرح شبکه هوشمند برق از سال ۹۰ به عنوان یکی از طرح‌های پیشنهادی سابا (سازمان بهره‌وری انرژی ایران) در راستای تکمیل اجرای طرح فهام (فراسامانه هوشمند اندازهگیری و مدیریت انرژی) معرفی شد. اما متاسفانه باز هم در مرحله عملیاتی شاهد این بودیم که بدون توجه به اجرای زیرساختهای فناوری اطلاعات و ارتباطات، طرح فهام عملا قابل اجرا نیست.
از سال ۹۴ طرح اپراتور ملی هوشمند معرفی شد که با توجه به نیاز به سرمایه‌گذاری بسیار بالا عملا همه این طرح‌ها تاکنون عملیاتی نشده است اما استفاده از نیروبان می‌تواند خیلی سریع و کارآمد مصرف برق کشور را کم کرده و برای مردم و مسوولان مقرون‌به‌صرفه باشد.
وی در ادامه تصریح کرد: با توجه به اینکه بخش ساختمان با داشتن بیش از ۳۰ میلیون مشترک، بیش از ۵۰ درصد از مصرف کل برق کشور را به خود اختصاص داده است، بیش از نیمی از برق کشور در بخش خانگی مصرف می‌شود. با در نظر گرفتن این نکته، نیروبان با کمک به مدیریت مصرف برق می‌تواند در فاز اول، ۳هزارمگاوات در مصرف صرفه‌جویی ایجاد کرده و به مدیریت و کاهش خاموشی‌ها کمک کند.
مدیرعامل شرکت داد و ستد بازار جهان در پایان اظهار امیدواری کرد: اکنون استارت‌آپ نیروبان به عنوان یک شرکت نوپای سبز با شعار «نیروبان، بانی هوای پاک» وارد عرصه شده و امیدوار است بتواند به حل مشکل کمبود برق و آلودگی هوا یاری برساند و در این راه از مسوولان و شرکتهای بزرگی که دغدغه محیط‌زیست و حل مشکلات مردم را دارند تقاضا داریم که حمایت‌مان کنند تا سریع‌تر رشد کنیم و بتوانیم به حل این بحران از طریق مدیریت مصرف انرژی کمک کنیم.
