در گفت‌وگو با «مدیرعامل نیروگاه ری» مطرح شد
راهبرد موثر برای مواجهه با خاموشی‌ها
سال سخت و پرکار نیروگاه ری
مدیرعامل نیروگاه ری با اشاره به اینکه این نیروگاه بر خلاف سال‌های گذشته تا نیمه دوم سال جاری خاموشی نداشته، می‌گوید: به طور معمول واحدهای نیروگاه ری در نیمه دوم سال‌های گذشته، با ۵۰درصد ظرفیت کار می‌کردند یا حتی گاه در بیشتر اوقات ۶ ماه دوم سال را خاموش بودند. با این وجود امسال به جز در زمان تعمیرات و سرویس‌های از پیش تعیین شده، همه واحدها در مدار بودند و امکان خاموشی در طول سال ۱۴۰۰ برای هیچ یک از واحدهای نیروگاه فراهم نشد.
او از لزوم تعمیرات اساسی ۵ واحد نیروگاه ری خبر می‌دهد و اذعان می‌کند: سه واحد نیروگاه هم البته به بازدید داغ نیاز دارند، بر این اساس در نیمه دوم امسال ۸ واحد نیروگاه ری باید طبق برنامه از مدار خارج شده و وارد مرحله سرویس دوره ای شوند. به این ترتیب هر یک از واحدها به تناسب بین ۲۵ تا ۸۵ روز طبق دستورالعمل‌های سازنده برای انجام سرویس‌های اساسی از مدار خارج خواهد شد. در طول این مدت بازدیدهای لازم انجام شده و همه بخش‌های نیروگاه کنترل خواهد شد. بادرستانی این اقدامات را الزام آمادگی نیروگاه برای پیک تابستانی ۱۴۰۱ عنوان و تصریح می‌کند: در حال حاضر دو واحد از مجموع ۲۰ واحد نیروگاه ری برای انجام تعمیرات اساسی و یک واحد برای بازدید قسمت‌های داغ از مدار خارج شده است. نکته این است که کلیه واحدهای نیروگاه ری نسبت به سال‌های گذشته فشار بیشتری را متحمل می‌شوند مخصوصا اینکه این نیروگاه معمولا در نیمه دوم سال در مدار نبوده است.
او قدیمی بودن نیروگاه، راندمان پایین و استهلاک بالای قطعات را اصلی‌ترین دلایل خاموش شدن نیروگاه ری در نیمه دوم هر سال عنوان می‌کند و می‌گوید: همه این عوامل در کنار هم هزینه تولید برق در نیروگاه ری را افزایش می‌دهد، با این وجود وزارت نیرو به دلیل شرایط ویژه‌ای که امسال بر صنعت برق حاکم است، ناگزیر است از کلیه ظرفیت‌های موجود برای تامین برق استفاده کند. به هر حال ما تلاش می‌کنیم با پیشبرد تعمیرات و بازدیدها، به‌رغم شرایط سختی که در آن به سر می‌بریم، نیروگاه را برای پیک زمستان امسال و تابستان سال آینده، آماده نگه داریم. در کنار آن تامین قطعات و سایر تجهیزات مورد نیاز نیروگاه را هم در زمان مقرر انجام دهیم.
مهیا برای پیک مصرف زمستانی
بسیاری از کارشناسان بر این باورند که زمستان امسال می‌تواند مجددا برای صنعت برق بحران‌زا باشد، چرا که افزایش مصرف گاز و کاهش سهم نیروگاه‌ها از گاز تولیدی کشور، ممکن است به کاهش ظرفیت تولید برق و الزام اعمال خاموشی‌های مقطعی در ماه‌های سرد سال منجر شود.
بادرستانی در مورد پیک زمستان امسال، خاطرنشان می‌کند: با توجه به تجربه خاموشی‌های تابستان و عدم افزایش ظرفیت و تعداد واحدهای نیروگاهی مطابق با برنامه‌ریزی‌های انجام شده، احتمال وقوع پیک زمستانی بسیار بالاست. مخصوصا اینکه وزارت نیرو برای تامین برق مورد نیاز کشور آن هم در ماه‌های کم مصرف ناگزیر شده از ظرفیت نیروگاه‌های قدیمی‌ای مانند نیروگاه ری هم به طور کامل بهره بگیرد و این مساله به درستی نشان می‌دهد که ممکن است در زمستان با مشکل مواجه شویم.
وی در خصوص روند تامین گاز نیروگاه‌ها در زمستان سال‌جاری، می‌گوید: خوشبختانه هماهنگی‌ها و همکاری‌های موثری با شرکت پخش فرآورده‌های نفتی انجام شده است. ما در حال حاضر در حال سوخت پر کردن مخازن نیروگاه هستیم تا در هر صورت آمادگی لازم را برای پیک زمستان داشته باشیم و با کمبود سوخت مواجه نشویم. خوشبختانه تا امروز ۴۰ تا ۵۰درصد ظرفیت مخازن نیروگاه پر شده و امیدواریم که تا رسیدن به روزهای سرد سال بتوانیم باقی‌مانده ظرفیت مخازن را پر کنیم.
مدیرعامل نیروگاه ری در مورد مصرف مازوت در این نیروگاه توضیح می‌دهد: نیروگاه ری، یک نیروگاه گازی دوگانه سوز است و به هیچ عنوان امکان استفاده از مازوت را ندارد. این نیروگاه تنها قادر به مصرف گاز طبیعی و گازوئیل است. لازم به یادآوری است که فقط واحدهای بخار می‌توانند مازوت مصرف کنند.
وی با اشاره به حساسیت‌های زیست محیطی و آلودگی هوا در تهران، تاکید می‌کند: به جز نیروگاه‌های بعثت و طرشت همه نیروگاه‌ها در پایتخت گازی هستند. در این میان نیروگاه بعثت به دلیل موقعیت مکانی و قرار گرفتن در شهر از مازوت استفاده نمی‌کند. طرشت هم معمولا ذخیره مصرف مازوت ندارد و در حال حاضر هم به دلیل نوسازی ۴ واحد این نیروگاه، به هیچ عنوان امکان استفاده از مازوت برای آنها وجود ندارد.
موثرترین راهبرد؛ تبدیل نیروگاه‌های گازی به سیکل ترکیبی
جبران فاصله ایجاد شده بین ظرفیت تولید و نیاز مصرف، الزامات و ضرورت‌هایی دارد که تامین سرمایه و ارتقای نیروگاه‌ها اصلی ترین آنهاست. بادرستانی در این مورد اظهار می‌کند: اصولی‌ترین و ساده‌ترین راه برای افزایش ظرفیت تولید برق، تبدیل واحدهای گازی به سیکل ترکیبی است. چرا که این واحدها علاوه بر اینکه راندمان بسیار بالاتری نسبت به واحدهای گازی دارند، زمینه را برای افزایش ظرفیت بدون صرف هزینه‌های گزاف برای ساخت نیروگاه جدید، فراهم می‌کند.
وی در ادامه تصریح می‌کند: ساخت و راه‌اندازی نیروگاه جدید علاوه بر هزینه‌های گزاف مربوط به احداث و بهره برداری، الزامات گسترده و هزینه بر زیاد دیگری مانند خرید زمین، گازرسانی، احداث خط لوله و.... دارد. این درحالی است که یک واحد نیروگاه گازی بسیاری از این مراحل را پشت سر گذاشته و با تبدیل آن به سیکل ترکیبی، ضمن افزایش قابل اتکای ظرفیت تولید، می‌توان از صرف هزینه‌های یاد شده هم جلوگیری کرد. این اقدام علاوه بر صرفه‌جویی در هزینه و زمان، مسیر بسیار هموارتری را برای جبران فاصله بین تولید و مصرف برق نیز جبران کند.
مدیرعامل نیروگاه ری با اشاره به اینکه راندمان این نیروگاه با تبدیل شدن آن به سیکل ترکیبی از ۲۲درصد به ۵۰درصد می‌رسد، می‌گوید: در صورت تامین سرمایه برای تبدیل نیروگاه‌های گازی به سیکل ترکیبی ما با یک سرمایه‌گذاری محدود به یک خروجی قابل توجه دست خواهیم یافت. بر این اساس ما در نیروگاه ری با تمام توان آمادگی داریم تا نسبت به تبدیل واحدهای گازی نیروگاه به سیکل ترکیبی اقدام کنیم، هر چند به دلیل عدم تامین نقدینگی روند این اقدام کند شده، اما امیدواریم که با رفع مشکلات موجود، شاهد سرعت‌گیری دوباره روند توسعه نیروگاه‌های سیکل ترکیبی باشیم.
او در ادامه شرایط تبدیل نیروگاه‌های گازی به سیکل ترکیبی را این‌گونه شرح می‌دهد: ما برای تبدیل یک نیروگاه سیکل ساده به ترکیبی در واحدهای گازی به دو سال زمان نیاز داریم. این درحالی است که دوره زمانی مورد نیاز برای احداث یک واحد بخار حداقل ۴ سال است. هر چند گاهی این مدت تا ۶ سال هم افزایش می‌یابد. این مساله دلیل مشخص دیگری است که ما فعلا و در شرایط کمبود برق و مواجهه با بحران خاموشی‌ها باید به جای تمرکز بر ساخت نیروگاه‌های جدید، بر تبدیل نیروگاه‌های گازی به سیکل ترکیبی متمرکز باشیم. صرفه‌جویی در زمان و هزینه و نیز افزایش دوبرابری راندمان نیروگاه‌های حاضر، دلایل درستی برای پیگیری و اجرایی کردن این راهبرد است.
