مرکز تحقیقات انرژی و هوای پاک مستقر در هلسینکی فنلاند (CREA) در ۲۲ آوریل اظهار کرد این پروژه‌ها که همگی در مراحل برنامه‌ریزی قرار داشتند و برای دریافت بودجه، تجهیزات یا هر دو از چین در نظر گرفته شده بودند که در صورت تکمیل شدن، حدود ۸/ ۱۲ گیگاوات ظرفیت تولید برق را افزایش می‌دادند. این گروه می‌گوید که براساس تحقیقات آنها، سرنوشت ۳۷ گیگاوات ظرفیت دیگر، که در حال حاضر در مرحله پیش ساخت است ، در‌هاله‌ای از ابهام قرار دارد.

۱۸ پروژه دیگر، با مجموع ظرفیت ۲/ ۱۹ گیگاوات، در جایی که این گروه آن را «منطقه خاکستری» نامید، باقی مانده‌اند و این پروژه‌ها همچنان می‌توانند به جلو حرکت کنند. مرکز CREA در ادامه خاطرنشان کرد که بالغ بر ۲/ ۱۱ گیگاوات از این پروژه‌ها تامین مالی شده‌اند و مجوزهای لازم را دریافت کرده‌اند اما هنوز وارد ساخت و ساز نشده‌اند. حدود ۸ گیگاوات دیگر، پروژه‌های پیشنهادی برای توسعه برخی نیروگاه‌های زغالی است که به مجتمع‌های نیکل و فولاد BRI در اندونزی مرتبط است و به عنوان اولویت دولت در نظر گرفته شده است. مرکز تحقیقات انرژی و هوای پاک گفت که شرکت‌های چینی قراردادهای مهندسی، تدارکات و ساخت (EPC) برای دو نیروگاه جدید مرتبط با مجتمع‌های صنعتی BRI در اندونزی در سال ۲۰۲۲ را دریافت کردند.

تعهد اقلیمی‌چین

شی جین پینگ، رئیس‌جمهور چین در ماه سپتامبر سال گذشته در سخنرانی خود در سازمان ملل گفت چین به عنوان بخشی از تعهد خود برای کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای در بخش انرژی، به حمایت خود از پروژه‌های زغال‌سنگ در خارج از این کشور پایان می‌دهد. تحلیلگران در آن زمان مدعی شدند که این تصمیم می‌تواند بر بیش از ۵۰ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری چین در بخش انرژی در خارج از این کشور تاثیر بگذارد.

اما در حالی که چین به حمایت خود از صنعت زغال‌سنگ داخلی ادامه می‌دهد، گزارش‌های خبری حاکی از آن است که دولت می‌خواهد ظرفیت تولید زغال‌سنگ را در سال‌جاری تا ۳۰۰ میلیون تن افزایش دهد. این اقدام نشان‌دهنده افزایش ۷ درصدی نسبت به تولید ۱/ ۴ میلیارد تنی سال ۲۰۲۱ است، رقمی‌که ۷/ ۵درصد بیشتر از ظرفیت تولید زغال‌سنگ در سال ۲۰۲۰ بوده است. مرکز  CREA در گزارش خود که روز جمعه گذشته منتشر شد، گفت: آژانس برنامه‌ریزی دولتی چین که بر روند سرمایه‌گذاری‌های این کشور نظارت می‌کند، در ماه مارس اعلام کرد که مقامات ممکن است در خصوص کمک‌های مالی به دست‌کم سه دوجین نیروگاه دیگر تحت حمایت دولت، که ۳۰ گیگاوات ظرفیت را در کشورهای دیگر در دست ساخت دارند، بازنگری کنند.  مرکز تحقیقات انرژی و هوای پاک گفت: به پروژه‌های در دست ساخت توصیه می‌شود که به‌طور پیوسته و با «احتیاط» پیش بروند. این امر گزینه‌هایی را پیش‌روی شرکت‌های چینی قرار می‌دهد که در صورت داشتن دلایل کافی و جریمه‌های قابل کنترل برای انجام این کار، به خصوص اگر پروژه‌ها در مراحل اولیه ساخت باشند، از ادامه آنها دست بکشند یا موقتا به حالت تعلیق درآورند.  این گروه گفت قانون جدید دولت چین در خصوص سرمایه‌گذاری در توسعه پروژه‌های زغال‌سنگ همچنین می‌تواند به نوعی ترغیب به ارتقای کارخانه‌های زغال‌سنگ فعال فعلی مطابق با قوانین و استانداردهای سبز بین‌المللی باشد، که براساس آن ۱۷ گیگاوات یا ۱۸ نیروگاه از کل واحدهای فعال چین را در بر می‌گیرد. این در حالی‌است که نیروگاه‌های خارج از چین معمولا از استانداردهای ضعیف کشور میزبان پیروی می‌کنند و معمولا سطوح آلودگی بسیار بالاتری را  در مقایسه با سطوح مجاز داخلی منتشر می‌کنند.

به دلیل پایین بودن سطح تکنولوژی برخی نیروگاه‌های برق چین، در ماه‌های اخیر شاهد افت تولید در این صنعت بودیم. در واقع به دلیل افزایش شدید تقاضا برای برق، بعضی از استان‌های چین با بدترین کمبود برق این کشور در یک دهه گذشته روبه‌رو شدند. آنچه این شرایط را وخیم کرد، افزایش قیمت‌های زغال‌سنگ بود که شرکت‌های برق چین را در معرض خطر واقعی ورشکستگی قرار داد. زغال‌سنگ بیش از ۵۰ درصد از سبد انرژی چین را تشکیل می‌دهد و اختلاف اخیر با استرالیا، شرایط تامین زغال‌سنگ این کشور را پیش از افزایش قیمت‌ها محدود کرده بود.

دستورالعمل بی سابقه

کوین پی گالاگر، مدیر مرکز سیاست توسعه جهانی دانشگاه بوستون، که روند سرمایه‌گذاری‌ روی زغال‌سنگ چین را دنبال می‌کند در گفت‌وگو با رویترز اظهار کرد: دستورالعمل جدید چین اولین در نوع خود است. در حقیقت این کشور یک انتشاردهنده بزرگ با ردپای کربن بالای جهانی است که متعهد می‌شود انتقال به انرژی‌های کم کربن را در خارج از این کشور فراهم کند. اگرچه چین در حال عقب‌نشینی از سرمایه‌گذاری‌های خارجی خود در پروژه‌های زغال‌سنگ است، اما این کشور همچنان به افزایش ظرفیت تولید زغال‌سنگ خود ادامه می‌دهد و در سال ۲۰۲۱ بالغ بر ۳۳ گیگاوات ظرفیت جدید در این کشور وارد فاز ساخت و ساز شد که از سال ۲۰۱۶ بیشترین میزان طی یک سال است.

مرکز CREA اوایل سال جاری اعلام کرد ظرفیت جدید تولید زغال‌سنگ چین بیش از سه برابر مجموع سایر نقاط جهان است. جین پینگ گفته است که چین می‌خواهد تا سال ۲۰۶۰ یک اقتصاد بدون کربن باشد و مقامات دولتی گفته‌اند که پس از سال ۲۰۲۶ کاهش مصرف زغال‌سنگ برای تولید برق و سایر صنایع را آغاز خواهند کرد. با این حال، چین گفته است که این کشور احتمالا قبل از شروع روند کاهشی خود، از ۱۵۰ گیگاوات دیگر ظرفیت تولید برق با سوخت زغال‌سنگ بهره‌برداری کند.