مصرف بی‌رویه برق در صنعت فولاد

بر این مبنا یکی از وارونه‌نمایی‌هایی که اخیرا در فضای اقتصادی کشور شکل گرفته است، نقش قطع حامل‌های انرژی نظیر برق بر تولید صنایع فولادی کشور است. اگر سطحی به این ماجرا نگاهی بیندازیم، طبیعتا شکل موضوع بیانگر آن است که در برخی از فصول از جمله فصل گرم، ناترازی تولید و مصرف برق سبب وارد شدن فشار به بخشی از صنایع کشور شده و از این طریق قطعی برق زمینه کاهش تولید این صنایع را ایجاد می‌کند. در این شرایط نگاهی دقیق‌تر به مساله برق صنایع بیانگر آن است که ناترازی تولید و مصرف برق یک مساله غیر شفاف و پیچیده شده لای کادو نیست. در حقیقت اگر رابطه بین مصرف برق صنایع با ناترازی عیان شود، شکل مساله به طرز عجیب تغییر خواهد کرد. در همین راستا برای باز کردن مساله نقش صنایع در ناترازی تولید و مصرف برق به سراغ یکی از پرمصرف‌ترین صنایع کشور از لحاظ استفاده از انرژی برق رفتیم.

میزان مصرف برق برای تولید هر تن فولاد

به گزارش خبرگزاری فارس، بر اساس اطلاعات به دست آمده از یک مقاله دانشگاهی ذوب و تولید هر تن فولاد خام تا پیش از مرحله فرآوری در ایران به ۸۰۰ کیلووات ساعت انرژی معادل انرژی برق نیاز دارد. این آمار در حالی انتشار یافته که تولید فولاد در کشورهای پیشرو این صنعت بر اساس منابع خارجی با احتساب فرآیند ذوب همراه با مواد دیگر معادل ۴۹۴ کیلووات ساعت برآورد می‌شود. بر این اساس میزان مصرف برق کارخانه‌‍ فولاد در کشور به طور میانگین برای تولید یک تن فولاد ۶۲ درصد بیشتر از میزان انرژی است که به منظور تولید همین میزان فولاد در سایر کشورهای جهان مورد استفاده قرار می‌گیرد. معنای دیگر این گزاره آن است که تولید هر تن فولاد در کشور ما به دلیل رعایت نکردن سیاست‌های بهینه‌سازی مصرف انرژی ۳۰۶ کیلووات ساعت انرژی برق بیشتری مصرف می‌کند.

هدررفت ۲۴ میلیارد کیلووات ساعتی برق در صنعت فولاد

با توجه به اینکه آمار مورد محاسبه ما برای کسب اطلاعات میزان مصرف انرژی معادل برق به منظور تولید یک تن فولاد بر اساس میانگین وزنی تولید انواع فولاد میانی، آهن اسفنجی و مقاطع تخت و طویل فولادی محاسبه شده است، از این‌رو ضرب عدد هدررفت انرژی معادل برق در کل تولیدات آهن کشور در سال ۱۴۰۰ می‌تواند میزان انرژی هدررفت کل ناشی از نادیده گرفتن سیاست‌های بهینه‌سازی انرژی را مهیا کند. به استناد آمار به دست آمده از انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران در فروردین‌ماه سال ۱۴۰۱، میزان تولید انواع محصولات فولادی در کشور معادل ۷۷ میلیون و ۸۶۴ هزار تن محاسبه شده است. ضرب این عدد در ۳۰۶ کیلووات ساعت اضافه مصرف انرژی به ازای تولید هر تن فولاد را مشخص می‌کند، تنها در یک سال ۱۴۰۰، معادل ۲۳ میلیارد و ۸۲۶ میلیون و ۳۸۴ هزار کیلووات ساعت انرژی برق در صنایع فولاد زیادتر از معمول جهان مصرف شده است.

ناترازی تولید و مصرف برق

با آگاهی از میزان هدر رفت نجومی انرژی در بخش صنایع فولادی در می‌یابیم که این بخش از صنعت کشور به واسطه بی‌توجهی به سیاست‌های اصلاح الگوی مصرف به یک عامل اصلی ناترازی تولید و مصرف صنعت برق تبدیل شده است. در همین راستا، محمد پورحمید، کارشناس حوزه انرژی در گفت‌وگو با خبرگزاری فارس گفت:«برای ایجاد درک صحیحی از ابعاد هدررفت انرژی در بخش فولاد کشور بهتر است بدانیم، در سال ۱۴۰۰ کل ناترازی ایجاد شده در بخش برق معادل ۷ میلیارد کیلووات ساعت بوده است.» وی ادامه داد: «این یعنی اگر صنایع کشور مطابق الگوی سایر کشورهای توسعه یافته برای تولید محصول برق استفاده می‌کردند، نه تنها کشور با ناترازی ناشی از تولید و مصرف برق مواجه نمی‌شد، بلکه تراز مثبت معادل نزدیک به ۱۷ میلیارد کیلووات ساعتی برای صنعت برق مهیا می‌شد.»